Nỗ lực của Hoành Bồ

Là huyện miền núi, gồm 12 xã và 1 thị trấn, với dân số trên 52.000 người, trong đó, tỷ lệ người dân tộc thiểu số chiếm 36,7%, công tác dân số ở huyện Hoành Bồ từ lâu được đánh giá là gặp nhiều khó khăn, nhất là ở các xã vùng cao. Chính vì thế, làm thế nào để nâng cao chất lượng dân số là vấn đề được huyện Hoành Bồ quan tâm, chú trọng thực hiện.

Chị Nguyễn Thị Hạnh Hoa (ngoài cùng, bên phải), cán bộ chuyên trách dân số xã Đồng Lâm (huyện Hoành Bồ) tư vấn chính sách dân số cho người dân thôn Đồng Quặng, xã Đồng Lâm.

Từ trung tâm thị trấn Trới, phải mất gần 1 tiếng đồng hồ, chúng tôi mới đi tới xã Đồng Lâm. Xã Đồng Lâm có 574 hộ, với 2.334 nhân khẩu, 5 thôn, trong đó, tỷ lệ người dân tộc Dao chiếm đến 98% dân số. Đón chúng tôi, chị Nguyễn Thị Hạnh Hoa, cán bộ chuyên trách dân số xã Đồng Lâm chia sẻ: “Do địa bàn của xã rộng, trình độ dân trí thấp, không đồng đều nên công tác tuyên truyền, vận động của chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn. Thế nhưng với sự quyết tâm cao, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên của xã đã có bước chuyển biến tích cực. Năm 2016, toàn xã có 51 trẻ được sinh ra, trong đó có 4 trẻ là con thứ 3 trở lên, giảm 4 trẻ so với năm 2015”. Theo đó, chị Hoa cùng các CTV dân số trong xã đã rất vất vả, đến từng hộ gia đình vào các buổi tối để tuyên truyền, vận động. Công tác truyền thông cũng thường xuyên được thay đổi cho phù hợp với từng thời điểm, từng nhóm đối tượng. Riêng năm 2016, xã đã tổ chức 22 buổi truyền thông nhóm nhỏ cho 145 lượt người nghe; tuyên truyền, tư vấn tại hộ gia đình cho 26 hộ; phát gần 1.000 tờ rơi; biên soạn 12 tin, bài phát thanh tuyên truyền trên hệ thống loa phát thanh của xã với 132 buổi phát thanh.

Cùng với đó, các mô hình nâng cao chất lượng dân số cũng được xã chú trọng thực hiện thường xuyên, có hiệu quả. Đơn cử: Mô hình sàng lọc sinh (tư vấn tại Trạm Y tế xã vào các ngày tiêm chủng mở rộng hằng tháng cho các bà mẹ mang thai, có con nhỏ). Hay như với mô hình tư vấn, kiểm tra sức khoẻ tiền hôn nhân, BCĐ công tác DS-KHHGĐ xã phối hợp với Ban Tư pháp xã tư vấn cho các đối tượng đến đăng ký kết hôn khám sức khoẻ tiền hôn nhân cho 23 cặp vợ chồng. Với mô hình giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, xã lồng ghép vào các hoạt động truyền thông dưới nhiều hình thức như: Truyền thông tại gia đình, ngày tiêm chủng mở rộng... Chị Bàn Thị Sen (SN 1976, thôn Đồng Quặng, xã Đồng Lâm) cho biết: “Vợ chồng tôi có 1 con trai, 1 con gái rồi nên tôi không sinh thêm con nữa đâu. Được các CTV dân số tuyên truyền, tôi đã hiểu và sẽ chấp hành nghiêm túc chính sách dân số của Nhà nước”.

Những năm gần đây, nhận thức về công tác dân số trên địa bàn huyện Hoành Bồ đã có nhiều chuyển biến, nhất là ở các xã vùng cao Đồng Lâm, Đồng Sơn, Kỳ Thượng, Tân Dân... Có được kết quả này phải kể đến sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của các cấp lãnh đạo huyện. Cùng với đó, đội ngũ làm công tác dân số thường xuyên được kiện toàn, hằng năm được tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ. Toàn huyện có 128 CTV dân số/82 thôn, khu. Một số thôn, bản địa bàn rộng, huyện còn bố trí 2-3 CTV dân số. Cùng với đó, công tác truyền thông về dân số được đẩy mạnh thực hiện. Riêng năm 2016, huyện có 4 đợt tuyên truyền cổ động đường phố; 208 buổi hội nghị truyền thông; 316 buổi tuyên truyền nhóm; tư vấn 191 buổi tại các trạm y tế xã, thị trấn... Nhờ đó, năm 2016, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên còn 7,4%, giảm 1% so với năm 2015.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác dân số của huyện vẫn còn một số tồn tại; trong đó phải kể đến tỷ số giới tính khi sinh còn khá cao (năm 2016 là 123 bé trai/100 bé gái). Vì thế, để nâng cao chất lượng dân số, nhất là ở các xã vùng cao, thời gian tới, huyện Hoành Bồ xác định tập trung tiếp tục đẩy mạnh, đa dạng hoá các hình thức tuyên truyền; kiện toàn và nâng cao chất lượng, năng lực đội ngũ làm công tác dân số; gắn việc thực hiện chính sách dân số với việc xây dựng gia đình văn hoá, thôn, khu văn hoá; quan tâm đầu tư cho công tác dân số không chỉ về cơ sở vật chất mà còn cả về con người...

Lan Anh