Để Luật Trợ giúp pháp lý phát huy hiệu quả trong thực tiễn

Luật Trợ giúp pháp lý (TGPL) 11/2017/QH14 ban hành ngày 30/6/2017, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2018 đã nhấn mạnh bản chất, mục đích của TGPL là bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người được TGPL trong các vụ việc.

Một trong những điểm mới của Luật TGPL năm 2017 là tập trung thực hiện vụ việc TGPL theo đúng bản chất của hoạt động TGPL. Qua đó, khắc phục tình trạng dàn trải trong triển khai công tác TGPL, thiếu trọng tâm, trọng điểm, sử dụng không có hiệu quả nguồn lực, không đạt được bản chất, mục đích của TGPL.

Trợ giúp pháp lý lưu động cho người dân xã Hoành Mô, huyện Bình Liêu.

Để chuẩn bị cho việc áp dụng thực hiện Luật, hầu hết trợ giúp viên pháp lý của tỉnh đã có nhận thức đầy đủ và đúng đắn về nhiệm vụ trọng tâm của công tác TGPL, tích cực hơn trong việc trau dồi chuyên môn, nghiệp vụ, đặc biệt là kỹ năng tham gia tố tụng. Trước khi Luật ban hành, UBND tỉnh cũng đã có Quyết định số 373/QĐ-UBND ngày 6/2/2017 về việc ban hành Kế hoạch năm 2017 triển khai thực hiện Chiến lược phát triển TGPL ở Việt Nam đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Trong Quyết định nhấn mạnh đến nội dung bảo đảm chất lượng vụ việc TGPL, tăng cường quản lý chất lượng vụ việc TGPL, đặc biệt các vụ việc tham gia tố tụng.

Bởi vậy, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh cũng đã thực hiện tiếp nhận, thụ lý các vụ việc theo quy định của pháp luật, phân công người phù hợp với tính chất, nội dung từng vụ việc, đảm bảo chất lượng, hiệu quả. Đồng thời, tăng cường kiểm tra việc thực hiện TGPL trong hoạt động tố tụng tại các huyện, thị xã, thành phố; chủ động cung cấp tờ gấp, tài liệu, niêm yết thông tin, danh sách trợ giúp viên pháp lý, cộng tác viên luật sư tại các trụ sở cơ quan tiến hành tố tụng để người dân liên hệ khi có nhu cầu. Nhờ vậy, số lượng và chất lượng các vụ việc tố tụng tăng lên và dần được các cơ quan tiến hành tố tụng ghi nhận.

Tuy nhiên, để Luật TGPL có hiệu quả khi đi vào thực tiễn, cần có sự thay đổi nhận thức về TGPL lưu động, tức là việc người thực hiện TGPL đi đến để tiếp nhận và thực hiện vụ việc TGPL, khác với cách triển khai như thời gian qua, đã dẫn đến việc chồng lấn với hoạt động giáo dục, phổ biến pháp luật, gây lãng phí nguồn lực con người và tài chính của Nhà nước.

Hoàng Quỳnh