Dẹp bỏ chợ cóc trên địa bàn TP Hạ Long: Chưa thấy được trách nhiệm của các phường

Ngày 6/9/2017, Báo Quảng Ninh đã đăng tải bài: “Dẹp bỏ chợ cóc ở Hạ Long: Chính quyền làm ngơ hay bất lực?!”. Để làm rõ thêm những vấn đề bài báo đã đề cập, ngày 22/9/2017, Báo Quảng Ninh tiếp tục có bài viết: “Dẹp bỏ tình trạng tận dụng nhà dân làm chợ cóc: Trách nhiệm chính thuộc về cấp phường”. Những tưởng, tình trạng chợ cóc, chợ tạm sẽ được giải quyết triệt để, song trên thực tế, vấn đề này lại xuất hiện nhiều phức tạp mới...

[links()]

Chỉ đạo còn chung chung

Theo số liệu thống kê của UBND TP Hạ Long, trên địa bàn thành phố có 11/20 phường có chợ cóc và các điểm kinh doanh tự phát tồn tại. “Nóng” nhất là địa bàn 3 phường: Đại Yên với 5 điểm chợ cóc, khoảng 150 người kinh doanh; Bãi Cháy có khoảng 3 chợ cóc và 73 người kinh doanh; Hồng Hà có 3 chợ cóc với gần 200 người kinh doanh.

Trong 2 bài báo trước, chúng tôi cũng đã đề cập đến thực trạng ở các chợ cóc, chợ tạm, nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ thường mang hàng hóa, thực phẩm vào trong nhà để kinh doanh hoặc chạy trốn lực lượng chức năng. Theo các quy định của pháp luật cũng như khẳng định của cơ quan liên quan, việc dẹp bỏ tình trạng tận dụng nhà dân làm chợ cóc trách nhiệm chính thuộc về cấp phường. Để tiếp tục làm rõ các quan điểm chỉ đạo của TP Hạ Long trong vấn đề này, phóng viên Báo Quảng Ninh đã nhiều lần liên hệ với lãnh đạo thành phố. Tuy nhiên, chúng tôi đều không nhận được câu trả lời (?!).

Chợ cóc họp tại khu 1, phường Bãi Cháy, TP Hạ Long.

Tìm hiểu chúng tôi được biết, sau khi Báo Quảng Ninh có loạt bài phản ánh, ngày 27/10, UBND TP Hạ Long đã có Văn bản số 8394/UBND về việc giải tỏa các điểm kinh doanh tự phát trên địa bàn thành phố, yêu cầu UBND các phường tiếp tục thực hiện nghiêm các nội dung của Kế hoạch số 64/KH-UBND (ban hành tháng 3/2017) về “Lập lại trật tự và văn minh đô thị trên địa bàn TP Hạ Long”, trong đó có đề cập đến vấn đề kiểm tra, xử lý, giải tỏa triệt để chợ cóc và các trường hợp kinh doanh buôn bán thực phẩm tươi sống, gia cầm, hải sản, rau, củ, quả trên vỉa hè, lòng đường và khu vực giáp ranh; giao UBND các phường chịu trách nhiệm toàn diện công tác đảm bảo trật tự văn minh đô thị và trật tự an toàn giao thông trên địa bàn phường.

Tuy nhiên, các kế hoạch, công văn trên mới chỉ đề cập nhiều đến việc dẹp bỏ các quán, hàng khi có tình trạng lấn chiếm vỉa hè, lòng đường. Bí thư, chủ tịch UBND, trưởng công an các phường chỉ phải chịu trách nhiệm trước Thường trực Thành ủy, UBND thành phố nếu để tình trạng vi phạm trật tự lòng đường, vỉa hè tái diễn... chứ chưa đề cập đến trách nhiệm khi vẫn để tồn tại các chợ cóc. Hơn nữa, vấn đề tồn tại chợ cóc phát sinh nhiều phức tạp lại chưa được đề cập, giải quyết triệt để.

Các phường vẫn “kêu” khó

Theo phản ánh của lãnh đạo nhiều phường, việc giải tỏa chợ cóc hiện nay vô cùng khó khăn. Ngay như phường Cao Xanh, dù ban hành nhiều văn bản chỉ đạo cũng như tung quân quyết liệt trong dẹp chợ cóc, số người kinh doanh chợ cóc giảm đi đáng kể, nhưng vẫn tồn tại tình trạng người "buôn thúng bán mẹt" bán hàng di động gần chợ. Phó Chủ tịch UBND phường Cao Xanh Phạm Văn Thứ cho biết: “Họ thường bán mớ rau, con cá do gia đình trồng hoặc đánh bắt được. Việc họ bán cũng không thường xuyên, hàng nhỏ gọn nên hễ thấy lực lượng chức năng là ôm hàng đi bán rong. Hiện nay, cũng chưa có quy định nào về xử lý người bán hàng đi rong cả. Trong khi đó, lực lượng chức năng vừa đi, họ lại tiếp tục ngồi bán”.

Người dân bày bán thực phẩm trong phần đất của hộ dân san gạt, cho thuê tại tổ 6, khu 6, phường Hồng Hà, TP Hạ Long.

Một thực tế nhức nhối nữa đều tồn tại ở tất cả các phường chính là khi chính quyền tổ chức dẹp các điểm bán hàng lấn chiểm vỉa hè, lòng đường thì ngay lập tức lại xuất hiện ngày càng nhiều tình trạng người dân ở các điểm chợ cóc này san gạt vườn, đất của gia đình; thậm chí, xây thành ki ốt để cho người đến thuê chỗ bán hàng. Điển hình như ở chợ cóc khu 2, chợ cóc khu 6, phường Hồng Hà; chợ cóc ở phố Thống Nhất dọc trục đường 336 (khoảng 100m) ở phường Hà Trung; chợ cóc khu phố 1, phường Bãi Cháy.

Thậm chí ở tổ 6, tổ 7, khu 2, phường Hùng Thắng còn có tình trạng khoảng 20 người thuê đất của cá nhân để họp chợ. Tất nhiên, tại các điểm này phần lớn không đảm bảo về xử lý chất thải từ hàng, quán xả thải ra... Lực lượng trật tự đô thị của phường, thành phố cũng chỉ có chức năng dẹp các điểm bán hàng lấn chiếm vỉa hè lòng đường. Còn với các điểm bán cá, thịt, rau củ trong đất của các gia đình lại không thể xử lý nếu không có đội liên ngành của phường với sự tham gia đầy đủ của các lực lượng. Tuy nhiên, đội liên ngành của các phường không thể đi thường xuyên, liên tục bởi cán bộ, viên chức phường còn phải giải quyết rất nhiều công việc khác. Một số phường mới chỉ dừng ở việc hướng dẫn các hộ kinh doanh trong đất của gia đình đi làm đăng ký kinh doanh, giấy chứng nhận đủ điều kiện VSATTP, vì các mặt hàng hải sản, thịt rau là mặt hàng hộ dân được phép bán nếu đủ điều kiện.

Khi có lực lượng chức năng, những người bán hàng ở chợ cóc thuộc tổ 6, khu 2, phường Hồng Hà mới dẹp gọn hàng quán vào trong nhà.

Phó Chủ tịch UBND phường Bãi Cháy Lê Thu Hiền cho rằng: “Việc dẹp bỏ chợ cóc, chợ tạm làm không xuể khi thiếu lực lượng làm công tác giữ an ninh trật tự, nếu có cơ chế ký hợp đồng cũng không tìm được người. Thành phố cho phép phường Bãi Cháy ký hợp đồng với 8 người làm trật tự viên, nhưng với tổng mức lương, phụ cấp các loại chỉ khoảng 3,7 triệu đồng/tháng, trong khi công việc đi sớm, về tối, có hôm làm đến 23 giờ đêm..., nên không ai thiết tha, mặn mà với công việc này. Đến nay, phường mới ký hợp đồng được 3 trật tự viên”.

Với những cái khó như thế, TP Hạ Long cần có những phương án xử lý cụ thể; trong đó, gắn trách nhiệm của người đứng đầu cấp phường trong việc đảm bảo trật tự đô thị nói chung, xóa bỏ chợ cóc, chợ tạm nói riêng; kiên quyết không cho họp chợ tại những điểm không phải là quy hoạch chợ. Xử lý nghiêm những trường hợp kinh doanh không có giấy phép kinh doanh, không đảm bảo điều kiện VSATTP, môi trường. Các tổ dân, khu phố cần vận động, tuyên truyền người dân, cán bộ công chức, viên chức không mua hàng tại các điểm chợ cóc...

Cầm Khuê