Đình Ngọc Vừng

Đình làng Ngọc Vừng thuộc thôn Bình Minh, xã đảo Ngọc Vừng (Vân Đồn). Đình thờ 3 vị tướng họ Phạm đã có công lớn giúp tướng Trần Khánh Dư tiêu diệt đoàn thuyền lương của tướng Nguyên Trương Văn Hổ trong chiến thắng Vân Đồn - Cửa Lục năm 1288 là Phạm Thuần Dụng, Phạm Công Chính và Phạm Quý Công (cả ba ông cũng đang được thờ tại xã Quan Lạn). Ở Ngọc Vừng, họ Phạm là dòng họ lớn có công ra đảo định cư khai phá rừng hoang thành ruộng vườn giữ đất. Vì thế, trước kia có tục lệ cứ vào ngày mồng một Tết, bà con trong làng lại kéo nhau đến nhà ông trưởng tộc họ Phạm thắp hương lên từ đường họ, để tri ân công lao của những người đầu tiên ra vỡ đất và chiến đấu bảo vệ quê hương làng đảo. Sau khi 3 vị tướng họ Phạm hy sinh, nhân dân Ngọc Vừng đã tôn xưng họ làm thành hoàng dựng đình để thờ phụng. Đình đã được vua Tự Đức, vua Thành Thái và vua Khải Định ban sắc phong là thành hoàng làng vào các năm 1850, 1889 và 1917.

Đình Ngọc Vừng đã được phục dựng khang trang.

Ban đầu, đình được làm đơn sơ bằng tranh tre sau đó trải qua nhiều lần trùng tu khang trang. Đến năm 1920, đình được xây lại bằng đá, vôi vữa với 3 gian gồm 1 hậu cung, 2 gian phụ. Hai bên hậu cung đắp 2 con ngựa chiến. Ngoài ra còn có ô, lọng, tượng thờ, đồ thờ cùng nhiều loại binh khí khác nhau. Đình làng Ngọc Vừng là công trình văn hoá, tâm linh của nhân dân địa phương. Theo một số bậc cao niên ở xã, 3 vị thành hoàng được thờ ở đình rất thiêng luôn ban phúc, độ trì cho dân làng gặp mưa thuận gió hoà, mùa màng bội thu, cá tôm đầy khoang, đời sống no ấm.

Tuy nhiên, do sự huỷ hoại của thời gian mưa nắng và bom đạn chiến tranh, ngôi đình cổ đã không còn nữa chỉ còn lại vết tích nền móng cũ rộng hơn 100m2 toạ lạc trên một gò đất có thế rất đẹp rộng gần 2.000m2. Ngày 4-6-2015, UBND tỉnh ban hành văn bản đồng ý chủ trương cho UBND huyện Vân Đồn phục dựng di tích đình Ngọc Vừng. Sau hơn 1 năm thi công, các hạng mục chính (nghi môn, đình chính, tả hữu vu) và phụ trợ (am hoá vàng, nhà sắp lễ, khu bếp) của đình Ngọc Vừng đã cơ bản được hoàn thành vào cuối năm 2016. Công trình đảm bảo tốt cả về chất lượng cũng như mỹ thuật. Đình mang dáng dấp kiến trúc theo kiểu đình làng truyền thống ở đồng bằng Bắc Bộ. Kinh phí phục dựng đình là hơn 4 tỷ đồng được đầu tư từ nguồn lực xã hội hoá do Quỹ Thiện tâm (thuộc Tập đoàn Vingroup) tài trợ chính cùng với sự phát tâm công đức ủng hộ về nhân công và vật lực của nhân dân, con em xã đảo Ngọc Vừng.

Việc nhân dân địa phương lập đền thờ, nhiều lần phục dựng, tu sửa và chăm lo hương khói phụng thờ các vị anh hùng hy sinh vì nước thể hiện truyền thống uống nước nhớ nguồn tốt đẹp của dân tộc ta.

Bà Nguyễn Thị Hồng Thư, Bí thư Đảng uỷ xã Ngọc Vừng cho biết: Vậy là từ nay nhân dân địa phương đã có một ngôi đình, công trình tâm linh khang trang tôn nghiêm để phụng thờ các vị thành hoàng mang lại sự bình an, no ấm thịnh vượng cho muôn đời con cháu. Nhân dân xã đảo Ngọc Vừng sẽ ra sức gìn giữ bảo vệ và phát huy giá trị công trình.

Huỳnh Đăng