Đìu hiu chợ Quán

Trước thực trạng chợ Quán (hay còn gọi là chợ Hôm) ở xã Liên Vị, TX Quảng Yên xập xệ, xuống cấp, không đảm bảo vệ sinh, an toàn phòng chống cháy nổ, từ năm 2010, địa phương đã có chủ trương kêu gọi đầu tư xây mới chợ từ nguồn xã hội hóa. Khó khăn lắm, mới tìm được nhà đầu tư. Thế nhưng chợ mới xây xong lại chẳng có mấy tiểu thương mặn mà vào chợ để kinh doanh buôn bán... khiến cả người dân, tiểu thương và chủ đầu tư cùng ngao ngán, bức xúc...

Chợ Quán được đầu tư xây mới nhưng vắng vẻ, đìu hiu.

“Vắng như chùa bà Đanh”

Chợ Quán được đầu tư xây dựng đảm bảo chợ loại III với diện tích hơn 5.700m2; quy mô trên 200 điểm kinh doanh (bao gồm: Nhà chợ chính, khu chợ phụ, dãy ki ốt mặt đường, khu họp chợ lưu động...). Địa điểm xây chợ mới cách vị trí chợ cũ chừng 20m. Tuy không phải là ở trung tâm xã, nhưng địa điểm này cũng được đánh giá là khá đắc địa tại khu vực xóm Đông, xã Liên Vị, giáp ranh 3 xã: Liên Vị, Liên Hòa, Tiền Phong. Khi kêu gọi đầu tư, chính quyền cũng kỳ vọng, chợ Quán sẽ đáp ứng nhu cầu trao đổi hàng hóa của nhân dân trên địa bàn và các phường, xã lân cận cũng như đảm bảo công tác an ninh trật tự, an toàn giao thông (ATGT), an toàn thực phẩm (ATTP), phòng chống cháy nổ. Tuy nhiên, trái ngược với mong đợi này, từ khi chính thức đi vào hoạt động (tháng 9-2016), chợ Quán lại trở nên đìu hiu, vắng vẻ, việc buôn bán của các tiểu thương èo uột, ế ẩm.

Theo quan sát của chúng tôi, hiện tại chợ mới hoạt động được khoảng 10% công suất (khoảng 20 hộ kinh doanh). Theo nội quy, chợ họp cả ngày nhưng các tiểu thương chỉ mở hàng bán vào buổi chiều. Hơn 2 giờ quan sát, chờ đợi, chúng tôi chỉ gặp lác đác vài người dân vào chợ xem đồ. Ông Đỗ Quang Thép, xóm Đông, xã Liên Vị - người đã mạnh dạn bỏ vốn đầu tư khu chợ này cho biết: Chúng tôi tạo mọi điều kiện thu hút tiểu thương về chợ họp như: Giảm phí chợ (hiện tại chỉ thu 100.000 đồng/vị trí/tháng-PV), miễn phí vệ sinh, nước; miễn phí chợ đối với hàng rau... nhưng vẫn không thu hút được người kinh doanh vào họp vì bà con chủ yếu đang họp chợ tại chợ cóc xóm Bầu.

Bà Hoàng Thị Mốt, tiểu thương kinh doanh hàng quần áo tại chợ Quán chia sẻ: Sau khi chuyển về chợ mới, việc kinh doanh buôn bán ế ẩm vô cùng. Nhiều ngày chúng tôi dọn hàng ra xong lại dọn hàng vào bởi không có người mua. Hiện người dân chủ yếu mua đồ ở chợ cóc xóm Bầu, vì chợ đó nằm ngay trung tâm xã. Nếu địa phương không sớm có giải pháp quyết liệt thì không chỉ chủ chợ chết mà tiểu thương chúng tôi cũng chết theo. Mấy tháng nay tôi vẫn nợ tiền phí chợ vì không bán được hàng.

Tình trạng bán hàng ế ẩm, khiến lượng tiểu thương kinh doanh tại đây sụt giảm hẳn so với đăng ký ban đầu (chợ Quán trước đây có khoảng 100 hộ kinh doanh, buôn bán). Hiện chỉ còn 20/40 hộ vẫn cố cầm cự để buôn bán tại chợ Quán.  

Chính quyền thiếu kiên quyết

Tìm hiểu được biết, khi chợ Quán chưa được đầu tư xây mới ở Liên Vị có hai chợ phiên cùng song song tồn tại, đó là chợ Quán mở phiên chiều và chợ xóm Bầu (chợ tự phát họp hai bên đường trục xã) mở phiên sáng. Theo dự kiến, khi chợ Quán được đầu tư xây mới, các hộ kinh doanh ở cả hai chợ sẽ chuyển về địa điểm mới để kinh doanh. Tuy nhiên, chính sự lùng nhùng, thiếu kiên quyết của chính quyền xã đã dẫn đến tình trạng chợ mới xây xong không có người họp, trong khi chợ tạm, chợ cóc vẫn ngang nhiên tồn tại.

Từ năm 2013, xác định việc chợ cóc tại xóm Bầu tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông, không đảm bảo vệ sinh môi trường, nên chính quyền xã đã nhiều lần ra quân tổ chức dẹp bỏ, nhưng chỉ như “bắt cóc bỏ đĩa”. Trước thực trạng đó, xã đã báo cáo xin ý kiến UBND TX Quảng Yên cho phép di dời các hộ kinh doanh này vào vị trí mới tại khu vực mương nước xóm Quán. Chủ trương này được UBND thị xã đồng ý và trong văn bản số 1087/UBND-QLĐT, ngày 15-8-2013, UBND thị xã nêu rõ: “Trong khi chờ dự án chợ Quán hoàn thành và để đảm bảo ATGT và vệ sinh môi trường trên tuyến đường, đồng ý di chuyển tạm các hộ kinh doanh tại khu vực xóm Bầu đến địa điểm mới tại tuyến mương xóm Quán, xã Liên Vị; giao UBND xã Liên Vị quản lý, sắp xếp các hộ kinh doanh tại vị trí mới đảm bảo ATGT, tiêu thoát nước và vệ sinh môi trường tại khu vực”.

Không những thực hiện theo chỉ đạo của UBND thị xã, trước khi di chuyển các hộ kinh doanh ở chợ cóc xóm Bầu về địa điểm mới, UBND xã Liên Vị còn “sốt sắng” kêu gọi xã hội hóa đầu tư bê tông hóa tuyến mương (diện tích 562m2) - vị trí các hộ dân sẽ sử dụng để kinh doanh, buôn bán. Việc bê tông hóa tuyến mương này được giao cho hộ ông Đỗ Văn Phượng, trú tại xóm Bầu đầu tư và quản lý lâu dài. Các hộ kinh doanh, buôn bán tại đây cũng phải nộp phí cho chủ đầu tư với mức dao động từ 100.000 - 200.000 đồng/vị trí/tháng; đối với hàng rau, củ nhỏ mức thu dao động từ 3.000-5.000 đồng/ngày. Do vị trí khu chợ tạm này nằm ở trung tâm xã nên hoạt động kinh doanh buôn bán diễn ra khá sầm uất. Theo quy định, chợ tạm này chỉ được họp vào buổi sáng nhưng trên thực tế chợ vẫn họp cả vào buổi chiều. Vào giờ cao điểm (từ 5 đến 7 giờ sáng) hoặc các ngày lễ, lượng người kinh doanh, buôn bán tại đây có thể lên tới gần 100 hộ, trong đó có không ít tiểu thương từ ở các địa phương khác đến... Chính vì vậy, khi chính quyền tiến hành dẹp bỏ chợ cóc xóm Bầu đã vấp phải phản ứng ngược từ phía gia đình ông Phượng. Ông Phượng cho biết, chỉ đồng ý với chủ trương dẹp bỏ chợ tạm này khi địa phương hỗ trợ lại phần chi phí đầu tư mà gia đình đã bỏ ra (dự toán ban đầu trên 700 triệu đồng - PV).

Phó Chủ tịch UBND xã Liên Vị Lê Minh Phương cho biết: Do địa phương không có ngân sách để đầu tư bê tông mặt tuyến mương làm mặt bằng chợ tạm, nên xã đã họp và kêu gọi đầu tư theo hình thức xã hội hóa. Trong thời gian tới, chúng tôi tích cực tổ chức lực lượng tuần tra nhắc nhở các hộ dân kinh doanh dọc hai bên đường để giữ ATGT và vệ sinh môi trường; đồng thời, xin chủ trương của thị xã liên quan tới việc hỗ trợ kinh phí đầu tư của hộ ông Đỗ Văn Phượng khi xây dựng chợ tạm.

Mới đây nhất, TX Quảng Yên tiếp tục có văn bản 254/TB-UBND ngày 20-9-2016 thông báo về việc đưa chợ Quán mới, xã Liên Vị chính thức đi vào hoạt động, giao UBND xã Liên Vị ngoài việc thông báo rộng rãi, công khai trên hệ thống loa đài, vận động các hộ tiểu thương nghiêm túc họp chợ đúng quy định thì phải xây dựng ngay kế hoạch dẹp bỏ các chợ cóc, chợ tạm, các điểm họp chợ sai quy định trên địa bàn xã, báo cáo về UBND thị xã trước ngày 10-10. Trong quá trình thực hiện, kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, chống đối theo thẩm quyền. Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, xã Liên Vị vẫn chưa có một động thái quyết liệt nào thực hiện chỉ đạo trên của thị xã, xã Liên Vị cũng chưa có phương án, kế hoạch cụ thể dẹp bỏ điểm chợ cóc, chợ tạm.

Xã hội hóa xây dựng chợ nông thôn là chủ trương đúng đắn, do đó xã Liên Vị, TX Quảng Yên cần sớm có những biện pháp khả thi, quyết liệt hơn để giúp người dân ổn định nơi mua bán, giúp nhà đầu tư khai thác hiệu quả vốn đầu tư, khắc phục lãng phí, đặc biệt khi mà nguyên nhân dẫn đến những bất cập trên lại xuất phát từ các cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương.

Thanh Hoa