Đoàn ĐBQH tỉnh tham gia thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội

Trong phiên thảo luận tại hội trường của Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XIV về báo cáo về kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2019, 6 tháng đầu năm 2020 và phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2018, đồng chí Đỗ Thị Lan, Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội, ĐBQH tỉnh Quảng Ninh, đã tham luận làm rõ nhiều nội dung liên quan.

Quang cảnh phiên họp. Ảnh: VTV.vn

Đồng chí Đỗ Thị Lan đã bày tỏ quan điểm cơ bản thống nhất với báo cáo của Chính phủ, báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế, các ủy ban của Quốc hội về tình hình kinh tế - xã hội của đất nước từ năm 2019 đến nay. Theo đồng chí, năm 2019, kinh tế - xã hội của nước ta có nhiều thành công, đạt kết quả toàn diện trên các lĩnh vực. Năm 2020, mặc dù nhiều khó khăn thách thức, song nhờ Trung ương Đảng lãnh đạo, Quốc hội, Chính phủ đã kịp thời có giải pháp phù hợp, hệ thống chính trị, doanh nghiệp và nhân dân vào cuộc, nên tiếp tục thu được những kết quả tích cực. Tiêu biểu là dịch Covid-19 trong nước được khống chế sớm, được quốc tế đánh giá cao. Qua đó đã để lại ấn tượng tốt đẹp trong lòng người dân, niềm tin trong nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo, điều hành và những quyết sách đúng đắn của Quốc hội, Chính phủ. Đặc biệt là Ban chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 đã có nhiều nỗ lực, sáng tạo, vì thế trong Quý I/2020, kinh tế vĩ mô ổn định, đảm bảo cân đối lớn của nền kinh tế; nhiều tỉnh, thành đã ban hành chính sách hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng dịch Covid-19, chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế. Điển hình là tỉnh Quảng Ninh đã sớm ban hành chính sách kích cầu phát triển kinh tế, hỗ trợ phát triển nông nghiệp gắn với sản phẩm OCOP; giảm giá vé tham quan vịnh Hạ Long và các điểm du lịch... vì vậy, đến nay, hoạt động du lịch đã cơ bản sôi động trở lại.

Về những hạn chế và nhiệm vụ giải pháp những tháng cuối năm 2020, đồng chí đã tham gia thêm một số vấn đề:

Liên quan đến các giải pháp tháo gỡ khó khăn, phát triển doanh nghiệp mà Chính phủ đã đưa ra, theo đồng chí, doanh nghiệp được coi là xương sống của nền kinh tế, những tháng đầu năm 2020 đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng đến hầu hết các doanh nghiệp làm cho doanh thu, lợi nhuận, việc làm, thu nhập đời sống của người lao động giảm sút. Mặc dù Chính phủ đã ban hành nghị quyết chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, hộ kinh doanh, người lao động... nhưng quá trình tổ chức thực hiện các chính sách hỗ trợ còn chậm đi vào cuộc sống. Do vậy, đồng chí đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cấp, các ngành khẩn trương thực hiện các giải pháp, giải quyết kịp thời các bất cập, vướng mắc để giúp doanh nghiệp, người lao động tiếp cận nhanh, được hưởng chính sách hỗ trợ, đồng thời có giải pháp đồng bộ tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp vượt khó, ổn định và phát triển.

Đồng chí cũng chỉ rõ, việc thực hiện cải thiện môi  trường đầu tư kinh doanh tuy đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo quyết liệt, nhưng quá trình thực hiện vẫn còn một số bất cập. Đó là: Những quy định pháp luật thiếu thống nhất, chồng chéo, không phù hợp đã được phát hiện, sửa đổi, bổ sung, tuy nhiên tiến độ còn chậm; một số dự án luật vẫn quy định thêm giấy phép (tức là tăng thủ tục hành chính), tăng thẩm quyền cho cơ quan quản lý cấp trên; chưa thực sự thực hiện phân cấp, phân quyền triệt để giữa Trung ương và địa phương... Từ thực tiễn đó, đồng chí đề nghị Chính phủ có giải pháp đồng bộ cải cách thể chế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; tháo gỡ khó khăn bất cập cho doanh nghiệp, nhà đầu tư; thể chế cơ chế chính sách pháp luật, tăng cường phân cấp, phân quyền gắn với chịu trách nhiệm cho địa phương; cắt giảm thủ tục hành chính ngay từ khi xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; hoàn thiện thể chế cơ chế chính sách thực hiện hiệp định, cam kết quốc tế trong hội nhập kinh tế quốc tế... Mặt khác, đồng chí cũng đề nghị các Bộ, ngành Trung ương cần chủ động nghiên cứu, dự báo tình hình, cung cấp thông tin về khả năng đón nhận làn sóng chuyển dịch đầu tư từ các nước, để có sự chủ động về nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng, hoàn thiện thể chế, cơ sở pháp lý để đón nhận nhà đầu tư, phát triển kinh tế…

Liên quan đến tình hình lao động, việc làm và thông tin thị trường lao động do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, đồng chí đã chỉ rõ, từ đại dịch này đã làm cho tỷ lệ người lao động trong độ tuổi tham gia lực lượng lao động, tỷ lệ lao động thiếu việc làm, lao động thất nghiệp tăng cao so với nhiều năm trước, thu nhập, đời sống của người lao động bị ảnh hưởng. Chính vì thế, người lao động mong muốn các chính sách của nhà nước sớm được thực hiện đảm bảo mục tiêu nhằm kịp thời chia sẻ khó khăn góp phần ổn định xã hội. Đồng chí cũng nhận định, qua tình hình đại dịch Covid-19 thời gian qua, cho thấy các nước trên thế giới đã chú trọng dự báo định hướng, thông tin thị trường lao động. Sau khi dịch Covid-19 được kiềm chế, Việt Nam đã nhanh chóng có giải pháp phục hồi nền kinh tế đất nước giai đoạn mới. Điển hình là thông tin về thị trường lao động đựơc nhiều tổ chức, cá nhân quan tâm. Không chỉ nhà quản lý mà cả cộng đồng doanh nghiệp, các cơ sở đào tạo, nhà đầu tư trong và ngoài nước và người lao động. Đặc biệt là các thông tin định hướng về cung - cầu của thị trường lao động; yêu cầu chất lượng nguồn nhân lực...

Đồng chí Đỗ Thị Lan, Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội, ĐBQH tỉnh Quảng Ninh, phát biểu tại phiên thảo luận.

Tuy vậy, theo đồng chí, nhiều cơ sở dữ liệu thông tin thị trường lao động của nước ta hiện nay đang rất hạn chế, không đủ khả năng cung cấp thông tin về thị trường lao động. Bởi lẽ, số liệu về thị trường lao động chủ yếu thông qua Tổng cục Thống kê hoặc khi cần mới được nắm bắt từ các cấp, trong khi đó, số liệu do các cơ quan, doanh nghiệp liên quan phản ánh chỉ là tương đối. Điều đó làm ảnh hưởng không nhỏ đến phát triển thị trường lao động, đáp ứng nền kinh tế; ảnh hưởng đến quá trình hoạch định, ban hành chính sách về lao động, việc làm; tác động không nhỏ đến việc phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và giải quyết các vấn đề an sinh xã hội... Những bất cập này đã tồn tại nhiều năm do Bộ LĐ-TB&XH chưa chủ động phối hợp với các Bộ, ngành Trung ương có giải pháp phát triển thị trường lao động theo đúng quy định; khả năng thực hiện nhiệm vụ dự báo, định hướng về thị trường lao động cũng như xây dựng cơ sở dữ liệu, cung cấp thông tin, kết nối liên thông về thị trường lao động của các cơ quan liên quan còn hạn chế.

Trên cơ sở đó, đồng chí đề nghị: Chính phủ quan tâm chỉ đạo Bộ LĐ-TB&XH, các Bộ, ngành có liên quan dự báo, phân tích, định hướng về thị trường lao động; đánh giá thực trạng tình hình lao động việc làm, chất lượng nguồn nhân lực; xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia cung cấp thông tin về thị trường lao động. Mặt khác, đồng chí cũng đề nghị phát triển thị trường lao động đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế trong giai đoạn mới; sử dụng có hiệu quả các quỹ quốc gia về BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, quỹ giải quyết việc làm; có chính sách phù hợp hỗ trợ cơ sở đào tạo, doanh nghiệp để đào tạo nhân lực một số ngành nghề ưu tiên, xây dựng đội ngũ lao động kỹ thuật, chuyên môn cao đáp ứng yêu cầu các ngành kinh tế. Đồng chí cũng đề nghị cần phải đánh giá chất lượng, hiệu quả hoạt động của các cơ sở đào tạo và trung tâm tư vấn giới thiệu việc làm phù hợp với cơ chế thị trường. Đó là vừa thực hiện sản phẩm nhà nước giao, vừa tự chủ, xã hội hóa dịch vụ công về đào tạo và tư vấn giới thiệu việc làm và làm tốt nhiệm vụ tham gia xây dựng cơ sở dữ liệu về thị trường lao động.

Quang Minh