Đông Triều tích tụ ruộng đất

Để nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng sức cạnh tranh trên thị trường, qua đó tăng giá trị trên mỗi ha diện tích canh tác, một trong những giải pháp Đông Triều thực hiện hiệu quả thời gian qua là việc tích tụ ruộng đất, thông qua các mô hình dồn điền đổi thửa, xây dựng các cánh đồng mẫu lớn, liên kết doanh nghiệp với nông dân…

TX Đông Triều đầu tư hạ tầng đường giao thông nội đồng, hệ thống kênh dẫn nước cho các cánh đồng mẫu lớn trên địa bàn. Ảnh: Phan Hằng

Đông Triều vốn là vùng trọng điểm nông nghiệp, vựa lúa của toàn tỉnh. Với sự đầu tư cho nông nghiệp từ địa phương, cộng với kinh nghiệm canh tác lâu đời của bà con nông dân, hiện nay nhiều loại nông sản, nhất là trong lĩnh vực trồng trọt của Đông Triều đều đạt năng suất và sản lượng cao. Riêng đối với cây lúa được giới chuyên môn đánh giá năng suất, sản lượng gần như đã kịch trần. Chính vì vậy vấn đề của nông nghiệp Đông Triều hiện nay là làm sao nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng sức cạnh tranh trên thị trường, qua đó tăng giá trị trên mỗi ha diện tích canh tác. Giải quyết vấn đề này, một trong những giải pháp Đông Triều thực hiện hiệu quả thời gian qua là việc tích tụ ruộng đất, thông qua các mô hình dồn điền đổi thửa, xây dựng các cánh đồng mẫu lớn, liên kết doanh nghiệp với nông dân…

Có thể thấy đến thời điểm này Đông Triều là địa phương đạt tiến độ dồn điền đổi thửa cao nhất toàn tỉnh. Theo thống kê, tính đến hết năm 2017, toàn thị xã đã dồn gần 8.600 thửa ruộng xuống còn 4.400 thửa, giảm gần 4.200 thửa. Số diện tích này cũng đã và đang được cấp mới, cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nhờ đó nếu trước đây mỗi hộ gia đình trung bình có từ 5 thửa ruộng trở lên, mỗi thửa một nơi thì hiện nay chỉ còn 2 - 3 thửa ruộng, vị trí nối liền nhau hoặc giáp nhau, rất thuận lợi để canh tác.

Theo đánh giá của Phòng Kinh tế thị xã, nhờ dồn điền đổi thửa, người nông dân có điều kiện trồng cùng một chủng loại cây trồng, áp dụng được máy móc vào thực hiện các khâu canh tác, giảm dịch bệnh, giảm chi phí đầu tư mỗi ha trên dưới 2 triệu đồng và đặc biệt là nâng cao chất lượng sản phẩm, qua đó tăng giá thu mua trên thị trường, giá trị trên diện tích canh tác. Thực tế hiện nay hầu hết nông sản của Đông Triều đều được đánh giá cao, thị trường chấp nhận. Riêng sản phẩm nếp cái hoa vàng trên diện tích canh tác gần 900ha của TX Đông Triều không đủ đáp ứng nhu cầu thị trường, nhiều thời điểm nông dân không có sản phẩm để cung ứng.

Cơ sở sản xuất rau thủy canh 188 Green Farm dán nhãn tem, mác sản phẩm trước khi đưa ra thị trường.

Trên nền tảng kết quả dồn điền đổi thửa, TX Đông Triều vận động xây dựng 24 cánh đồng mẫu lớn với tổng diện tích gần 540ha, trong đó 16 cánh đồng đã đi vào sản xuất ổn định, 8 cánh đồng xây dựng trong năm 2017 đang được hoàn thiện. Hiệu quả sản xuất từ các cánh đồng mẫu này rất cao, đạt 200 - 250 triệu đồng/ha, cao hơn bình thường khoảng 30%.

Để làm được điều này, trước tiên Đông Triều lập quy hoạch và triển khai quy hoạch các vùng sản xuất tập trung, lấy đây làm xương sống để tích tụ ruộng đất. Trong đó vùng lúa là 5.000ha, vùng cây ăn quả vải thiều và na dai gần 1.600ha, vùng rau an toàn gần 200ha, vùng chăn nuôi lợn 11,5ha, vùng nuôi cá nước ngọt 1.134ha, vùng trồng thông nhựa 4.000ha. Thị xã cũng tập trung thực hiện triển khai hiệu quả cơ chế hỗ trợ của tỉnh trong việc tích tụ ruộng đất (theo Nghị quyết 45/2016/NQ-HĐND của HĐND tỉnh). Trong đó khẩn trương đầu tư hệ thống đường nội đồng và kênh mương dẫn nước cho các vùng người dân đồng ý dồn điền đổi thửa hoặc xây dựng cánh đồng mẫu lớn, qua đó giảm chênh lệch, khác biệt giữa các thửa, tạo sự đồng thuận để người dân tự đổi ruộng cho nhau. Riêng đối với các cánh đồng không đủ tiêu chí hưởng hỗ trợ theo Nghị quyết 45, Đông Triều huy động nhiều nguồn lực để có những giải pháp hỗ trợ thiết thực khác.

Bằng việc tăng cơ chế hỗ trợ về hạ tầng giao thông cũng như trợ giống, TX Đông Triều đặc biệt khuyến khích dồn điền đổi thửa, xây dựng cánh đồng mẫu lớn ở các vùng quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp tập trung, đặc biệt là cây vụ đông, cây ăn quả và cấy lúa chất lượng cao… Hiện toàn thị xã đã có trên 2.200ha lúa chất lượng cao, cho sản lượng và giá trị hơn hẳn so với các giống lúa thông thường khác.

Để đẩy mạnh mục tiêu dồn điền đổi thửa, những năm gần đây TX Đông Triều tăng cường mời gọi các doanh nghiệp liên kết với nông dân theo hướng thuê lại đất của dân và tuyển dụng người dân vào làm việc hoặc người dân góp đất làm cổ phần để cùng nhau tạo ra chuỗi giá trị. Hiện các doanh nghiệp như HTX Nông nghiệp chất lượng cao Hoa Phong, Cơ sở sản xuất rau thủy canh 188 Green Farm, Nông trường Evinco, HTX T&T Bắc Giang, Công ty Orion Hàn Quốc đang làm khá tốt chiến lược này. Trong đó riêng Công ty Orion Hàn Quốc hiện đã vận động được người dân trồng khoai tây Atlantic để bán cho đơn vị với tổng diện tích 175ha, tăng gấp 5 lần thời điểm đơn vị mới được mời gọi đến đầu tư, năm 2014. HTX Nông nghiệp chất lượng cao Hoa Phong từ nhiều năm nay thuê 13ha đất của người dân và phát triển ổn định, mỗi tháng xuất bán trên dưới 40 tấn nông sản các loại. Nông trường Evinco vừa thuê đất của nông dân vừa tuyển dụng được 150 - 190 lao động địa phương vào làm việc với mức lương trung bình 4,5 - 5,5 triệu đồng/người/tháng…

HTX Nông nghiệp chất lượng cao Hoa Phong thu mua nông sản của nông dân tại cửa hàng chợ Cột (phường Đông Triều, TX Đông Triều). Ảnh: Phan Hằng

Để tiếp tục thực hiện mục tiêu tích tụ ruộng đất, hiện nay TX Đông Triều đang tập trung tiến hành dồn, đổi các diện tích ao nuôi trồng thủy sản tại “vựa” cá nước ngọt Yên Đức, Hoàng Quế nhằm tạo ra những dải diện tích nuôi liền mạch, giá trị cao. Bên cạnh đó thị xã chú trọng tích tụ ruộng đất ở các vùng đã được quy hoạch sản xuất tập trung trồng cây vụ đông, cây ăn quả, hiện cho giá trị cao song diện tích canh tác chưa nhiều, còn nhỏ lẻ, manh mún.

Việt Hoa