Đột biến COVID-19 cực kỳ nguy hiểm có thể xuất hiện ở vật nuôi của chúng ta?

Hiện nhiều ý kiến cho rằng cần xem xét việc tiêu hủy hoặc tiêm phòng cho động vật để ngăn chặn phát sinh biến thể SARS-CoV-2 nguy hiểm khác và lây sang người.

Có bằng chứng cho thấy, mèo có thể bị nhiễm virus SARS-CoV-2, loại virus gây ra bệnh COVID-19, xuất hiện lần đầu tiên vào tháng 4/2020 tại thành phố Vũ Hán của Trung Quốc. Theo bằng chứng này, chúng có thể truyền bệnh cho các con mèo khác trong những điều kiện cụ thể.

Kể từ đó, các ca lây nhiễm COVID-19 đã được xác nhận ở chồn tại Đan Mạch và Hà Lan, hổ trong vườn thú, chó và một số loài động vật khác. Cần nhớ rằng nguồn gốc của virus SARS-CoV-2 có thể là từ dơi và các động vật hoang dã khác đã bị nhiễm bệnh từ loài này.

Trên thực tế, việc nhiễm virus SARS-CoV-2 của một số loài trong số này có thể gây ra dịch bệnh, dẫn đến các hệ quả về thú y, phúc lợi hoặc bảo tồn. Tuy nhiên, việc lây truyền sang hoặc từ các động vật gần gũi với con người cũng gây thêm các vấn đề liên quan tới nỗ lực kiểm soát bệnh dịch ở người.

Ví dụ, nếu chuyện lây truyền virus giữa người và mèo dễ dàng xảy ra, có thể cần có các biện pháp ngăn chặn trong quá trình kiểm soát đại dịch ở người, trong đó bao gồm tiêm phòng và cách ly mèo.

Đã có bằng chứng cụ thể về sự lây truyền bệnh từ người sang mèo, nhưng rất ít bằng chứng về việc lây truyền từ mèo sang người. Bên cạnh đó, cũng không có nhiều bằng chứng về chuyện lây truyền giữa các con mèo trong cuộc sống hàng ngày (nghĩa là không phải trong phòng thí nghiệm). Hiện tại, không có lý do thực sự nào để lo ngại rằng, lây nhiễm bệnh ở mèo là một vấn đề lớn.

Người dân có nguy cơ mắc COVID-19 từ người thân trong gia đình và bạn bè, và khả năng này cao hơn nhiều so với lây nhiễm từ mèo của họ. Tuy nhiên, bạn vẫn nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa vệ sinh thông thường để giảm nguy cơ mắc các bệnh khác từ mèo, chẳng hạn như bệnh Toxoplasma.

Hiện tại, chưa xuất hiện rủi ro lớn nào từ những con mèo và chó cưng của người dân để phải thực hiện các phương pháp kiểm soát mạnh tay như tiêu hủy hoặc kiểm dịch. Tuy nhiên, về lâu dài, vẫn tiềm ẩn mối lo ngại về sự xuất hiện của các biến thể mới từ các vật nuôi này.

Những biến thể này có thể dễ lây truyền hơn (như biến thể Alpha) hoặc có thể lây nhiễm sang cả những người đã được tiêm chủng hoặc đã bị nhiễm bệnh trước đó (như biến thể Beta). Các biến thể có thể khiến bệnh diễn tiến nặng hơn hoặc ngược lại làm bệnh ít nghiêm trọng hơn và trở nên giống như cảm lạnh hoặc cúm mùa thông thường.

Gần như không thể tránh khỏi khả năng sẽ có thêm nhiều biến thể khác xuất hiện vì virus thích nghi với mọi nỗ lực để kiểm soát nó. Nguy cơ lâu dài xuất hiện các biến thể SARS-CoV-2 ở các loài khác vẫn tiềm ẩn. Nếu virus bắt đầu lưu hành trong cơ thể động vật, một biến thể mới, thậm chí tồi tệ hơn có thể sẽ xuất hiện. Điều này sẽ không được coi là vấn đề cho đến khi biến thể lây truyền trở lại người.

Mặc dù hiếm gặp nhưng Chính phủ Anh cần phải xem xét những kịch bản có thể xảy ra trong tương lai và khả năng các biến thể mới xuất hiện ở động vật là một phần trong báo cáo gần đây của Nhóm cố vấn khoa học cho các trường hợp khẩn cấp (SAGE) Anh về sự tiến hóa lâu dài của virus SARS-CoV -2.

Cách quan trọng nhất để giảm nguy cơ là giám sát để xác định bất kỳ biến thể mới nào xuất hiện ở động vật nhưng chưa xuất hiện ở người. Vì vậy, đừng ngạc nhiên nếu bác sĩ thú y được yêu cầu cung cấp mẫu tăm bông từ thú cưng của bạn nếu chúng có các triệu chứng về đường hô hấp, và bạn cũng có thể được yêu cầu tự cung cấp mẫu gạc nếu điều đó xảy ra.