Đừng để “mất bò mới lo làm chuồng”

Ngay trong những tháng đầu tiên của năm 2012, dịch lở mồm long móng trên đàn gia súc lại tiếp tục xuất hiện ở hai địa phương trong tỉnh là Hải Hà và Bình Liêu. Tình hình bệnh diễn biến phức tạp đã gây tâm lý hoang mang cho người chăn nuôi, cũng như khó khăn trong công tác quản lý, ngăn chặn dịch bùng phát bệnh của các cơ quan chức năng. Vì vậy, trong thời điểm này yêu cầu quan trọng đặt ra giữa người chăn nuôi, các cơ quan chức năng cũng như chính quyền các cấp là phải chủ động hợp tác, phối hợp nhanh chóng, hiệu quả để thực hiện tốt nhất công tác phòng và dập dịch.

Dịch bệnh diễn biến phức tạp

Thời tiết lạnh, lượng mưa nhiều tạo ra độ ẩm trong không khí cao của những tháng cuối đông, là thời gian thuận lợi nhất cho virus gây các bệnh gia súc, gia cầm sinh sôi và phát triển thành dịch. Đặc biệt đối với virus gây lở mồm, long móng.

Nông dân Cô Tô chống rét cho đàn gia súc.

Trao đổi với ông Trần Xuân Đông, Chi cục phó Chi cục Thú y tỉnh được biết, với thời tiết như thời gian qua đã tạo điều kiện cho virus, đặc biệt là virus lở mồm long móng phát triển và lan truyền thành dịch, như ở hai huyện Hải Hà và Bình Liêu làm chết 155 con gia súc các loại. Cụ thể, tại huyện Hải Hà, từ ngày 19-12-2011 đến thời điểm hiện tại, dịch đã xuất hiện tại 5 xã (Quảng Long, Quảng Chính, Đường Hoa, Quảng Phong, Quảng Điền) làm 592 con lợn mắc bệnh, chết 150 con. Tại thôn Ngàn Phe, xã Đồng Tâm (Bình Liêu), từ ngày 28-1 đã có 60 con trâu, bò mắc bệnh lở mồm long móng, có 5 con nghé chết do mắc bệnh. Virus gây bệnh lở mồm long móng trong đàn gia súc, gia cầm lan truyền qua không khí, theo chiều gió có thể gây bệnh cho các gia súc khác trong bán kính là 30km, đối với lợn bị nhiễm bệnh, qua hô hấp trong một giờ có thể thải 30.000 đơn vị gây bệnh, đối với trâu, bò là 1.500 đến 1.600 đơn vị gây bệnh. Trâu, bò nhiễm virus lở mồm long móng sau khi được chữa trị khỏi vẫn còn mang mầm bệnh đến 2 năm, vì vậy cần kiểm tra và tiêm phòng thường xuyên để tránh tái phát dịch.

Vì tính chất dễ lan truyền và nhanh như vậy nên nguy cơ bùng phát thành dịch bệnh lở mồm long móng đối với đàn gia súc trên diện rộng là rất lớn, điều này càng đòi hỏi sự nhanh chóng trong công tác phòng ngừa, dập dịch và ngăn chăn dịch bệnh lây lan.

Nhiều khó khăn trong kiểm soát, ngăn chặn dịch

Về tiêm phòng cho đàn gia súc, gia cầm hiện nay, Nhà nước có cơ chế cung cấp, hỗ trợ một lượng thuốc phun tiêu trùng khử độc, vắcxin ngừa bệnh cho các địa phương thực hiện việc tiêm phòng, phun thuốc cho đàn gia súc, gia cầm, tuy nhiên, với tốc độ chăn nuôi như hiện nay thì chi phí cho công tác tiêm phòng là rất lớn. Tính riêng với đàn lợn cứ sau 3 đến 4 tháng chăn nuôi là bà con cho xuất chuồng một đàn lợn thịt, trong thời gian đó phải tiêm 2 mũi vắcxin lở mồm long móng cho lợn, mỗi mũi cách nhau hơn 20 ngày với chi phí 12.000 đồng/mũi, tính ra đối với tổng đàn lợn như hiện tại của tỉnh là 385.000 con với chu kỳ chăn nuôi quay vòng 3 lứa lợn/năm thì chi phí cho tiêm phòng tính ra là rất lớn, đấy là chưa kể các đàn gia súc và gia cầm khác. Vì vậy, để ngăn ngừa dịch bệnh có thể xảy ra trên đàn gia súc, gia cầm, mỗi hộ chăn nuôi, mỗi người chăn nuôi cần có ý thức chủ động tiêm phòng, ngăn ngừa dịch bệnh cho đàn vật nuôi của mình, tránh tình trạng trông chờ, ỷ lại đến khi dịch bệnh bùng phát thì thiệt hại là rất lớn, mà người chịu tác động trực tiếp lại chính là những người chăn nuôi.

Bên cạnh đó, hiện nay phần lớn người chăn nuôi còn chăn nuôi nhỏ lẻ manh mún, thiếu tập trung, tự phát, phương thức chăn nuôi chưa đảm bảo vệ sinh và ngăn ngừa dịch bệnh cho vật nuôi, hình thức chăn thả rông, vẫn còn nhiều ở một số địa phương miền núi, vì vậy rất khó cho công tác kiểm soát, quản lý, tiêm phòng cũng như ngăn ngừa dịch bệnh.

Cần sự phối hợp đồng bộ

Theo Chi cục Thú y tỉnh, nhằm ngăn chặn nguy cơ bùng phát các ổ dịch trên đàn gia súc, gia cầm trong thời gian tới cần tiếp tục có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền các địa phương trong tỉnh và các cơ quan chức năng; đẩy mạnh hơn nữa các biện pháp tuyên truyền phòng chống và ngăn chặn dịch bệnh đến từng hộ gia đình chăn nuôi; tăng cường công tác kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm; tăng cường công tác giám sát tình hình chăn nuôi gia súc, gia cầm trong toàn tỉnh, phòng tránh phát sinh dịch bệnh, đặc biệt giám sát tình hình dịch lở mồm long móng tại hai huyện Bình Liêu và Hải Hà, cấp đủ hoá chất và vắcxin lở mồm long móng cho các địa phương đang có dịch để tiêm phòng bao vây và dập dịch.

Trên lộ trình phát triển của tỉnh, trong năm nay tỉnh có chủ trương, phát triển nhanh ngành chăn nuôi theo hướng trang trại tập trung, công nghiệp. Phát triển chăn nuôi an toàn sinh học ở các trang trại, gia trại và nông hộ, chăn nuôi bền vững, đưa cơ cấu giá trị ngành chăn nuôi chiếm 45% ngành nông nghiệp, bố trí các diện tích đất hoang hoá, đất đồi rừng, đất trồng kém hiệu quả để các hộ, doanh nghiệp chăn nuôi đưa chăn nuôi ra khỏi khu dân cư và phát triển theo mô hình chăn nuôi gia trại. Tăng cường tập huấn kỹ thuật, phát triển chăn nuôi trang trại, gia trại theo hướng an toàn thực phẩm. Để làm được điều này đòi hỏi sự tích cực phối hợp giữa người chăn nuôi, chính quyền và các cơ quan chức năng nỗ lực hơn nữa.

Nguyễn Thanh Tùng