Bài tham dự Giải báo chí về xây dựng Đảng lần thứ V năm 2024 Dưỡng nguồn sống từ một Chỉ thị

Nước có vai trò tối thượng đối với sự sống, trong đó, nước sạch đóng vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe và cuộc sống của con người. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố Móng Cái lần thứ XXIV, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã xác định đến năm 2025: Tỷ lệ hộ dân nông thôn trên địa bàn thành phố được sử dụng nước hợp vệ sinh đạt trên 99%; tỷ lệ hộ dân đô thị được sử dụng nước sạch đạt 100%.

Để đạt được kết quả Nghị quyết, đồng thời cũng là dưỡng nguồn sống cho nhân dân, Chỉ thị 17 - CT/TU (gọi tắt là Chỉ thị 17) của Ban thường vụ (BTV) Thành ủy Móng Cái về tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo cung cấp nước sạch cho nhân dân trên địa bàn thành phố Móng Cái đã ra đời, tạo cú huých mạnh mẽ cho việc thay đổi nhận thức, hành động của nhân dân và các địa phương trong việc khẩn trương mang nguồn nước sạch lâu dài đến với nhân dân, bao phủ mạng lưới nước sạch toàn thành phố. Chỉ thị này đã được phổ biến rộng rãi đến các chi, đảng bộ và Nhân dân, nhận được sự đồng thuận, hưởng ứng.

Chỉ thị 17 ban hành tháng 6/2023. Đây là thời điểm nhiều nơi trên địa bàn thành phố Móng Cái người dân còn có tập quán sinh hoạt, thói quen sử dụng nước giếng khoan, giếng đào; ảnh hưởng tới sức khỏe, chất lượng cuộc sống; nguồn lực đầu tư hạ tầng cấp nước sạch còn hạn chế; nhiều khu vực dân cư đô thị chưa có hệ thống cấp nước sạch. Tỷ lệ dân cư đô thị sử dụng nước sạch mới chỉ đạt 39,92% (tỉ lệ tăng bình quân chỉ đạt 1-2%/năm). Trong khi đó, công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện của cấp ủy, chính quyền từ thành phố đến các xã, phường chưa thực sự quan tâm sâu sát, thiếu quyết tâm, quyết liệt, chưa bám sát chỉ tiêu Nghị quyết, thiếu giải pháp đồng bộ, căn cơ; do vậy hiệu quả chưa cao.

Nhìn thẳng vào thực trạng đó, thấy rõ nguyên nhân chủ quan là cơ bản, đó là: Công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện tại một số địa phương, đơn vị còn thiếu sự quyết tâm, quyết liệt; chưa chú trọng, quan tâm công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thay đổi thói quen sử dụng nước sạch thay thế nước giếng tại khu vực đã có tuyến ống cấp nước sạch; nguồn lực đầu tư hạ tầng cấp nước sạch chưa đáp ứng yêu cầu, việc đầu tư hạ tầng cấp nước sạch mới ở khu vực lõi đô thị chưa được mở rộng độ phủ để Nhân dân đấu nối sử dụng; Chưa phát huy hết hiệu quả đầu tư dự án cấp nước sạch nông thôn; chính sách đầu tư của đơn vị cung cấp nước sạch trên địa bàn chưa phù hợp dẫn đến khó khăn trong công tác tuyên truyền vận động nhân dân sử dụng nước sạch; một số dự án hạ tầng đô thị, hạ tầng khu dân cư triển khai chậm, chưa bàn giao hạng mục cấp nước sạch. Hơn nữa, công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, phối hợp, xử lý đối với các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình vi phạm quy định về khai thác nước ngầm chưa kiên quyết, thiếu nghiêm minh, chưa tạo tính răn đe; một bộ phận người dân tại khu vực có tuyến ống cấp nước giữ thói quen sử dụng nước giếng, chưa ý thức được việc sử dụng nước sạch.

Để giải quyết dứt điểm những tồn tại nêu trên, nhằm bảo đảm sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân, tạo chuyển biến tích cực về tư tưởng, nhận thức và hành động, quyết tâm đến năm 2025 hoàn thành chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố Móng Cái lần thứ XXIV, nhiệm kỳ 2020-2025 về nước sạch, Chỉ thị 17 ra đời như một sức mạnh “hiệu triệu” các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân đối với vấn đề nước sạch.

Đồng chí Bí thư Thành ủy Hoàng Bá Nam lúc đó nhận định: Việc bao phủ hệ thống nước máy ở Móng Cái tập trung vào 4 vấn đề trọng tâm, đó là: Hạ tầng cấp nước, mặt bằng thi công, chất lượng nước và công tác vận động nhân dân. Tập trung giải quyết 4 vấn đề này sẽ đảm bảo tốt nhất việc nâng cao tỷ lệ dân cư đô thị sử dụng nước sạch. 

Chỉ đạo từ người đứng đầu Thành ủy Móng Cái nêu rõ: Cấp ủy, chính quyền, các chi bộ và tổ dân, khu phố phải triển khai đầy đủ nội dung Chỉ thị 17- CT/TU đến nhân dân; chủ động phối hợp với xí nghiệp nước Móng Cái khảo sát toàn địa bàn, khẩn trương đưa nước tới nhà dân và đảm bảo dứt điểm từng khu vực; thực hiện lắp đặt hệ thống nước tới nhân dân theo hướng tiện lợi nhất, tiết kiệm nhất với cơ chế Nhà nước - Doanh nghiệp và Nhân dân cùng làm.

Bằng quyết tâm cao nhất, cách làm quyết liệt, Móng Cái đã tăng cường liên tục công tác tuyên truyền để tạo chuyển biến nhận thức, ý thức sử dụng nước trong toàn dân. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về nước sạch được thành phố, các địa phương tổ chức triển khai hiệu quả với nhiều hình thức đa dạng, phong phú như: Tuyên truyền trên các nền tảng truyền thông của thành phố (Cổng thông tin điện tử, hệ thống phát thanh, các trang mạng xã hội: Truyền thông Móng Cái, DDCI Móng Cái, DDCI Quảng Ninh) và các trang mạng xã hội do các xã/phường quản lý, hệ thống loa truyền thanh, thông tin lưu động. Các Tổ tuyên truyền vận động được thành lập, tới từng hộ gia đình để vận động, ký cam kết lắp đặt sử dụng nước sạch. Chi bộ, thôn, khu đưa chỉ tiêu sử dụng nước sạch thành tiêu chí thi đua, đánh giá chất lượng hoạt động. Các mô hình dân vận khéo vận động ở các thôn, khu phố chung tay xây dựng mở rộng lắp đặt sử dụng nước sạch xuất hiện ngày càng nhiều, lan tỏa từ Hải Yên, Ninh Dương đến các vùng xa trung tâm, tạo thành một “cuộc cách mạng” về nước sạch.

Cùng với đó, việc đầu tư mở rộng hạ tầng cấp nước sạch đô thị và nông thôn đã được thành phố Móng Cái tập trung huy động mọi nguồn lực từ ngân sách, ngoài ngân sách để đầu tư hạ tầng cấp nước sạch với quan điểm lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, phương châm “Nhà nước, Doanh nghiệp và Nhân dân cùng làm”. Ưu tiên ngân sách đầu tư dự án cấp nước sạch nông thôn, nước sạch đô thị theo tiêu chí đô thị loại I, đầu tư theo hình thức cuốn chiếu, làm đến đâu dứt điểm đến đó, không dàn trải, manh mún, phát triển đa dạng các loại hình dịch vụ kinh doanh cấp nước sạch.

Ông Đinh Quang Thạch, người dân phường Hải Yên, TP Móng Cái, hồ hởi cho biết: “Từ trước đến nay, người dân chủ yếu dùng giếng khoan. Qua tìm hiểu, tôi thấy rằng dùng nước máy rất sạch. Giếng khoan bây giờ có thể đã không an toàn vì nguồn nước thải có thể ngấm xuống mạch nước ngầm, do vậy, người dân có được nguồn nước máy sạch thì rất phấn khởi. Chúng tôi là những đảng viên, chúng tôi cũng gương mẫu lắp đặt nước máy và cùng vận động mọi người thực hiện để đảm bảo an toàn cho chính mình".

Sau 1 năm kể từ ngày ban hành Chỉ thị 17, thành phố tập trung ưu tiên ngân sách đầu tư hoàn thành 3 dự án nước sạch nông thôn khu vực đảo, vùng sâu, vùng xa; đôn đốc chủ đầu tư hoàn thành hạng mục cấp nước sạch các dự án hạ tầng đô thị, hạ tầng tái định cư, khu dân cư; làm việc với Công ty Cổ phần nước sạch Quảng Ninh, tập trung nguồn lực đầu tư mở rộng phạm vi tuyến ống cấp nước sạch trên địa bàn thành phố. Tổng chiều dài tuyến ống HDPE đầu tư khoảng 75.883m, kinh phí đầu tư trong và ngoài ngân sách đạt khoảng 75.900 triệu đồng.

Đến tháng 9/2024, tỷ lệ nước sạch đô thị đảm bảo QCVN 01/2018/BYT đạt 90,8% vượt mục tiêu Chỉ thị 17 đến hết năm 2024 đạt 90%, phấn đấu 31/12/2024 hoàn thành chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố là 100%; tỷ lệ nước sạch nông thôn đáp ứng QCVN02:2009/BYT là 92,3%, vượt mục tiêu Chỉ thị 17 đến hết năm 2024 là 90% (tăng 8,86% so với Chỉ thị 17 là 83,44%).

Đồng chí Hoàng Bá Nam, Tỉnh ủy viên, Bí thư Thành ủy Móng Cái - người luôn trăn trở để tìm mọi giải pháp cụ thể hóa tư tưởng chỉ đạo "5 an" của thành phố, chia sẻ: Bất kỳ Chỉ thị nào của Đảng cũng đều phải hướng về Nhân dân, lấy dân làm gốc, gốc có vững thì cây mới bền. Do vậy, những gì cần kíp nhất cho dân là Đảng phải “nhìn ra, trông thấy”. Vấn đề nước sạch có ý nghĩa sống còn đối với sự sống, sức khỏe của nhân dân. Vậy nên, quyết liệt, tập trung, đồng bộ, có kết quả con số đo đếm cụ thể chính là cách để Chỉ thị gần dân, sát dân, đặt lợi ích của nhân dân lên hàng đầu.

Chúng tôi đã triển khai Chỉ thị 17 với phương châm: “Tổ dân, khu phố phải sâu sát, gia đình phải là nòng cốt, người dân phải là trung tâm” trong đó, các Chi bộ, Tổ dân thôn, khu phố nêu cao tinh thần “Cán bộ, đảng viên phải gương mẫu thực hiện và lan tỏa rộng rãi toàn dân thực hiện”. Các cấp ủy Đảng, Đảng ủy các xã, phường đưa nhiệm vụ tăng tỉ lệ hộ dân sử dụng nước sạch thành một trong những nhiệm vụ công tác trọng tâm hàng năm; gắn trách nhiệm của các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố trong chỉ đạo triển khai, tổ chức thực hiện, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện Chỉ thị này theo địa bàn, lĩnh vực công tác được phân công phụ trách, theo dõi. Do vậy, những con số đạt được nêu trên chính là thành quả đo đếm được hiệu quả của Chỉ thị 17.

Được biết, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Móng Cái đã ban hành 5 Đề án, 9.271 văn bản (trong đó: 4 Nghị quyết năm, 18 Nghị quyết chuyên đề, 31 Chỉ thị, 33 Hướng dẫn, 486 Kế hoạch, 46 Chương trình, 18 Quy định, 21 Quy chế, 585 Kết luận, 1.548 Thông báo và nhiều văn bản quan trọng khác) để triển khai nhiệm vụ hàng năm và cả giai đoạn trên các lĩnh vực; trong đó Chỉ thị 17 đã tạo niềm tin, sự đồng thuận xã hội “vì sự phát triển thành phố” thông qua việc mang lại lợi ích to lớn cho cuộc sống của nhân dân. Từ sức mạnh của một Chỉ thị, Móng Cái đã bao phủ hoàn toàn mạng lưới nước sạch chỉ trong một năm quyết liệt vào cuộc và hoàn thành Chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố đề ra.

“Dưỡng nguồn sống từ một Chỉ thị” có lẽ là câu đúc kết cho ý nghĩa cực kỳ nhân văn của Chỉ thị 17 ở Móng Cái. Đồng thời, đây cũng là minh chứng sinh động của những Chỉ thị gần dân, sát dân, thiết thân với nhân dân; thể hiện sâu sắc tinh thần vì dân, trọng dân, nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân theo tiêu chí Hạnh phúc ở Đảng bộ Móng Cái.