Hạ Long: Cần sớm đầu tư nhà máy xử lý rác thải rắn sinh hoạt

Từ tháng 5/2021 đến nay, khối lượng rác thải sinh hoạt của TP Hạ Long trung bình khoảng 320-350 tấn/ngày thì có tới 170 tấn/ngày mới được xử lý theo hình thức chôn lấp tạm tại Khu xử lý rác thải sinh hoạt xã Hòa Bình (TP Hạ Long). Trong điều kiện các ô chôn lấp không còn khả năng tiếp nhận rác và tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường trong khu vực thì việc TP Hạ Long cần sớm đầu tư nhà máy xử lý rác thải rắn sinh hoạt là vô cùng cần thiết.

Sở dĩ TP Hạ Long đang phải xử lý rác theo hình thức chôn lấp tạm là do từ tháng 5/2021, phía Công ty CP Tập đoàn INDEVO đã dừng tiếp nhận rác thải. Để giảm tải một phần áp lực cho Khu xử lý rác thải sinh hoạt tại xã Hòa Bình, UBND tỉnh đã chấp thuận cho thành phố vận chuyển một phần rác thải hàng ngày với khối lượng khoảng 180 tấn/ngày về xử lý tại Khu vực xử lý chất thải rắn Khe Giang của Công ty CP Đầu tư và xây dựng Việt Long (xã Thượng Yên Công, TP Uông Bí). Khối lượng rác thải sinh hoạt còn lại khoảng 170 tấn/ngày thì xử lý chôn lấp tạm tại khu vực xử lý rác xã Hoà Bình.

Thống kê cho đến hết năm 2023, trên địa bàn thành phố có gần 335.000 tấn rác thải được tiếp nhận và xử lý tại Khu xử lý rác thải sinh hoạt tại xã Hòa Bình. Trong đó, khối lượng rác được xử lý chôn lấp hợp vệ sinh chỉ có khoảng 85.000 tấn, khối lượng rác còn lại gần 250.000 tấn đang xử lý tạm theo phương thức: Tập kết, san ủi thành bãi phẳng đầm nén để xe chở rác có thể tiếp tục tập kết rác, phun xịt chế phẩm vi sinh, rắc vôi bột, hoá chất để diệt trừ ruồi muỗi…

Điều đáng nói là cùng với lượng rác thải hàng ngày phải xử lý, thành phố đã tiếp nhận 860.000 tấn rác từ Công ty CP Tập đoàn INDEVCO theo chỉ đạo của UBND tỉnh. Lượng rác đang được Công ty CP Tập đoàn INDEVCO lưu chứa, chờ xử lý tại các ô chứa tạm M1, M2, M3, R7, R8) nằm trong ranh giới 92,8ha đất được UBND tỉnh thu hồi đất từ Công ty, bàn giao cho TP Hạ Long để thực hiện triển khai các phương án xử lý rác.

Như vậy, với khối lượng 860.000 tấn rác thải tiếp nhận từ Công ty CP Tập đoàn INDEVCO cộng với khối lượng rác thải phát sinh hàng ngày thu gom tập kết tại Khu xử lý rác thải sinh hoạt tại xã Hòa Bình, đến nay là gần 350.000 tấn đã tạo áp lực rất lớn về hạ tầng khu vực tiếp nhận và tăng nguy cơ gây sự cố ô nhiễm môi trường cho khu vực. Tháng 5/2023, trước tình cảnh bị mùi hôi, ruồi nhặng từ bãi rác khổng lồ tra tấn, nhiều hộ dân sống tại thôn Đồng Lá (xã Hòa Bình) đã tổ chức chặn đường không cho xe chở rác vào bãi tập kết rác. Theo đó, TP Hạ Long đã phải lên phương án di dời 13 hộ dân thôn Đồng Lá đến nơi ở mới.

Tuy nhiên, việc đưa một phần rác về TP Uông Bí xử lý và di dời các hộ dân sống gần khu vực xử lý rác vẫn đang được cho là “giải pháp tình thế”, bởi việc có tới hơn 1,1 triệu tấn rác thải tồn đọng cộng với khối lượng khoảng 170 tấn rác thải sinh hoạt hàng ngày đang tiếp tục được tiếp nhận, tập kết xử lý tạm đã vượt công suất thiết kế của Dự án Trung tâm xử lý chất thải rắn tại xã Vũ Oai và Hòa Bình.

Trước thực trạng tiềm ẩn rất lớn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cho khu vực xung quanh và để xây dựng một thành phố kiểu mẫu đáng sống, thời gian qua, TP Hạ Long đã truyền tải thông tin, cung cấp tài liệu, kêu gọi các nhà đầu tư xem xét vào nghiên cứu công nghệ xử lý rác. Đến nay, thành phố đã làm việc với 7 nhà đầu tư để xem xét phương án đề xuất đầu tư công nghệ xử lý rác thải tại khu vực xử lý rác xã Hoà Bình.

Ông Nguyễn Tiến Dũng, Chủ tịch UBND TP Hạ Long, cho biết: Trên cơ sở đánh giá ưu, nhược điểm của các công nghệ do các Công ty đề xuất, chúng tôi nhận thấy công nghệ xử lý rác bằng phương pháp phân loại xử lý rác tuần hoàn, tạo nguyên liệu thứ cấp đem lại những hiệu quả cao hơn như: Thúc đẩy việc phân loại rác thải tại nguồn; giảm những điểm tập kết tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường; đảm bảo mỹ quan đô thị; làm thay đổi thói quen của người dân, tiến tới sẽ thực hiện phân loại rác tại nguồn. Đặc biệt là quy trình công nghệ xử lý này không có nước rỉ rác phát sinh ra môi trường và đơn giá xử lý rác thải sinh hoạt thấp (nhà đầu tư đề xuất khoảng 350.000 đồng/tấn); thời gian đầu tư lắp đặt nhanh, đáp ứng được yêu cầu đưa vào vận hành xử lý rác trong năm 2024. Theo tính toán, với công suất 800 tấn/16 giờ sẽ xử lý toàn bộ được khối lượng rác đang tồn trong thời gian khoảng 8 năm và xử lý được toàn bộ khối lượng rác phát sinh hàng ngày trên địa bàn thành phố. Hiện thành phố đang lập báo cáo thu hút đầu tư để đề nghị tỉnh sớm xem xét chấp thuận chủ trương đầu tư Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt bằng công nghệ phân loại xử lý rác thải tạo nguyên liệu thứ cấp tại Khu xử lý rác tại xã Hoà Bình. Từ đó, thành phố thực hiện các bước đầu tư theo quy định để sớm thu hút nhà đầu tư, xử lý triệt để khối lượng rác tồn đọng và phát sinh hàng ngày.