Hà Nội quán xá phố phường

“Hà Nội quán xá phố phường” là cuốn tản văn, ký sự phố phường Hà Nội của Uông Triều, một nhà văn Quảng Ninh đã chuyển công tác về thủ đô gần mười năm nay.

Trang bìa tập sách.

Hà Nội đã đi vào thơ, nhạc, vào những trang viết của các nhà văn để trở nên không còn xa lạ với mọi người. Dù bạn không sinh ra và lớn lên ở Hà Nội, bạn chưa đến thủ đô, nhưng thơ, sách, họa... đã giúp bạn quen tên, thuộc lối đất kinh đô. Do đó, quán xá, phố phường Hà Nội là một đề tài cũ kéo dài cả thế kỷ, đã có hàng chục đầu sách viết về thủ đô. Uông Triều ra thêm một cuốn sách về Hà Nội sau gần 10 năm anh đến làm việc. Hơn ba ngàn ngày tiếp cận các quán xá, địa danh, con người, văn hóa, lối sống ở Hà Nội đã đủ để anh viết một cuốn sách mang niềm tha thiết với nơi này.

Cũng khá tương đồng khi tôi - một độc giả biết Hà Nội qua từng trang viết, đôi lần ghé thủ đô cũng kịp tìm cho mình vài địa danh nhớ khi đọc sách. Cuốn sách mới viết về thủ đô của Uông Triều với tôi như một cuốn cẩm nang về Hà Nội. Nếu bạn lần đầu đến thủ đô bạn chỉ cần lần tìm đến những địa danh nhà văn Uông Triều nhắc trong sách đã đủ để bạn cảm nhận một thủ đô hoài cổ sâu đậm và hiện đại náo nhiệt từng ngày. Một nhà văn tỉnh lẻ thơ thẩn đất kinh đô phố mới nhà xưa, con người ẩm thực anh viết trong sách mang nhiều chất văn chương, nên thơ, gợi cảm xúc mênh mang cho độc giả.

Ngắm phố phường như "ngồi vũ đài ngắm đời qua vai... nghe tiếng chim lích rích. Phố xá đang nhích lại thật gần". Nhà văn kể khi ở dưới quê nhà Quảng Ninh anh đã từng "có một mong muốn "dở hơi" muốn được chứng kiến cảnh tắc đường ở Hà Nội", và mong muốn có vẻ như ngược đời ấy đã được đáp ứng "ngay khi tôi đến với Ngã Tư Sở". Những chi tiết văn chương của một nhà văn hòa quyện với sự tự nhiên hồn hậu của một chàng trai tỉnh lẻ thì độc giả cũng hình dung tương đối về phong thái người viết.

Những cuốn sách về Hà Nội hầu như không thể thiếu ẩm thực. Uông Triều cũng vậy, mười năm cũng đủ để anh thưởng thức các món ăn nơi đây. Ẩm thực trong sách của anh tương đối bình dân, quen thuộc ở mọi nơi chứ không riêng thủ đô nhưng đặc biệt ở bối cảnh không gian. Người bán, người mua dưới ngòi bút của anh đã ra phong vị thủ đô không nơi đâu có. Từ bánh rán kiểu mới, đến bánh rán cổ truyền, món bánh giò mềm mịn trên chuyến tàu Hà Nội - Hải Phòng, phở gà hàng Điếu, bún ốc cô Thêm... Anh quan sát người mua, người bán tỉ mỉ và sinh động. Từ phố vắng quanh co mảnh mai đến Hàng Ngang, Hàng Đào phố chật người đông. Từ cầu Long Biên đến nhà tù Hỏa Lò, phố lãng mạn, phố thăng trầm, độc giả theo bước chân anh miệt mài đi dưới những hàng hoa sữa, sao đen... Và tôi chắc chắn, với một người ham mê đọc sách như anh không thể không đến những nơi bán sách. Những hiệu sách cũ, mới hẳn đã mòn gót tác giả. Đặc điểm của từng cửa hàng từ địa điểm, thể loại sách, cách bài trí, tính cách người chủ anh viết chi tiết tỉ mỉ, với những người yêu sách thì "Hà Nội quán xá phố phường" là một cuốn sách cần thiết và thú vị.

Điều đặc biệt với tôi là cuốn sách có "phong vị" văn nhân. Đầu sách là những câu chuyện tản mạn ở cà phê Nhân của các nhà văn, nhà thơ nổi tiếng Nguyễn Bảo Sinh, Nguyễn Huy Thiệp. Đan xen trong sách là những truyền thuyết, điển tích văn học, những câu thơ trứ danh... Uông Triều nhắc nhiều tới các văn nhân thay cho lời tạm biệt của một cuốn sách về thủ đô của nhà văn trẻ.

Nguyễn Yến (CTV)