Hải quan vẫn còn nhũng nhiễu, doanh nghiệp bắt buộc phải chung chi

Nhiều doanh nghiệp thẳng thắn cho biết, vẫn có nhiều trường hợp cán bộ hải quan nhũng nhiễu và các doanh nghiệp bắt buộc phải chung chi cho cán bộ hải quan thì hàng mới được thông quan. Đó là thông tin được các doanh nghiệp xuất nhập khẩu đưa ra tại Hội nghị đối thoại với lãnh đạo Cục Hải quan TPHCM diễn ra hôm 23.4.

Công khai “vòi”

Đại diện một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thép cho biết công ty vừa nhập một lô thép cuộn qua cửa khẩu cảng Hải Phòng. Hàng nhập từ Trung Quốc và công ty có chứng nhận xuất xứ (C/O) form E để được hưởng thuế suất ưu đãi đặc biệt. Vậy nhưng, công ty quên cung cấp khi làm tờ khai hải quan nên bị áp thuế 5% như hàng bình thường. Khi công ty phát hiện sai sót muốn điều chỉnh thì được cán bộ hải quan “hướng dẫn” muốn bổ sung để được hưởng ưu đãi thì phải chi một nửa số tiền thuế chênh lệch.

Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 3 kiểm tra hàng nhập khẩu.

Ở một trường hợp khác thì lãnh đạo Công ty TNHH TM-DV thép Khương Mai lại bức xúc với câu chuyện sản phẩm thép hình nhập khẩu của công ty ông liên tục bị áp giá cao hơn so với giá khai báo, dù cung cấp đầy đủ hồ sơ như hợp đồng, thanh toán qua ngân hàng, L/C… cho công chức hải quan. Vị lãnh đạo này đưa ra bằng chứng là mới đây công ty ông nhập khẩu lô hàng giá 373USD/tấn nhưng khi nhân viên đi làm thủ tục ở cảng thì thông báo với công ty là lô hàng này bị hải quan áp giá 400USD/tấn. Đồng thời theo thông tin từ nhân viên này cho biết thì công chức hải quan nói rõ là nếu chi 1 triệu đồng thì khỏi áp giá.

Cũng theo phản ánh của nhiều doanh nghiệp thì đôi khi sự nhũng nhiễu của cán bộ hải quan chỉ đơn giản là đòi hỏi. Hiện nay, 99% số thủ tục hải quan được khai qua hệ thống điện tử. Tuy nhiên, có không ít doanh nghiệp phản ánh là vẫn bị cán bộ hải quan làm phiền vì những yêu cầu nằm ngoài quy định. Chẳng hạn như trường hợp của hãng tàu vận chuyển ở TPHCM cho biết hiện nay các khâu khai báo đều đã là điện tử nhưng cán bộ hải quan yêu cầu phải in ra giấy để nộp. Với những hãng tàu, số lượng chứng từ phải in ra lên đến hàng trăm khiến doanh nghiệp tốn chi phí mà nhân viên rất mất thời gian.

Một vấn đề cũng được các DN rất quan tâm là việc thực hiện chương trình khai báo lược khai hàng hóa điện tử E-manifest và chữ ký số. Chương trình này sẽ áp dụng vào đầu tháng 5 tới trên hệ thống hải quan một cửa quốc gia. Nhưng hiện nay, nhiều DN chưa đăng ký chữ ký số, chưa cập nhật kịp về chính sách mới và hệ thống khai báo điện tử này vẫn còn lỗi nên DN yêu cầu ngành hải quan cần có giai đoạn chuyển giao giữa hệ thống cũ và mới.

Sẵn sàng đối thoại với DN

Ông Nguyễn Quốc Toản - Phó Trưởng phòng Phòng Thuế xuất nhập khẩu, Cục Hải quan TPHCM khẳng định tại hội nghị rằng, lãnh đạo Cục Hải quan TPHCM không có chủ trương để công chức tiêu cực. Vì vậy, nếu doanh nghiệp cung cấp chính xác, cụ thể tên công chức gây nhũng nhiễu, vòi vĩnh thì lãnh đạo Cục Hải quan sẵn sàng sắp xếp một buổi làm việc trực tiếp với doanh nghiệp để giải quyết vấn đề chứ không dung dưỡng tình trạng trên. Còn đối với những trường hợp phản ánh về những nhũng nhiễu trong thủ tục hành chính, thì lãnh đạo ngành hải quan cho biết, sẽ cho kiểm tra và chấn chỉnh các chi cục. Bên cạnh đó, lãnh đạo ngành hải quan cũng nhấn mạnh doanh nghiệp nên căn cứ vào các quy định hiện hành để lý luận, phản hồi nếu bị công chức hải quan đưa ra những yêu cầu không hợp lý.

Ông Nguyễn Quốc Toản cũng cho biết thêm, Luật Hải quan mới 2015 có nhiều quy định mới vì vậy các DN cần nghiên cứu kỹ các quy định trong Luật Hải quan mới để việc thông quan được thuận lợi và nhanh gọn hơn. Tuy nhiên, ông Toản cũng lưu ý, Luật Hải quan mới cho phép DN tự khai và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật, DN nếu không nắm rõ các quy định của luật, khi khai báo, hệ thống thông quan điện tử sẽ từ chối cho khai báo hoặc khi khai sai DN sẽ chịu hình thức chế tài nặng. Vì vậy, DN cần nghiên cứu kỹ các văn bản pháp luật, Luật Hải quan mới để khi thực hiện các thủ tục hải quan, việc thông quan sẽ thuận lợi hơn, nhanh gọn hơn. Khi các DN nắm rõ luật thì tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực của cán bộ hải quan sẽ bị triệt tiêu.

Theo Lao động