Hiệu quả từ một chính sách dân số

Thực hiện Nghị định số 39/2015/NÐ-CP ngày 27/4/2015 của Chính phủ quy định chính sách hỗ trợ cho phụ nữ thuộc hộ nghèo là người dân tộc thiểu số (DTTS) khi sinh con đúng chính sách dân số, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp nhằm thực hiện hiệu quả chính sách này. Từ đó, tỷ lệ sinh con thứ 3 đã giảm đáng kể, giúp nâng cao chất lượng sống cho người dân.

Theo Nghị định số 39, phụ nữ người DTTS hoặc phụ nữ là người Kinh có chồng là người DTTS thuộc hộ nghèo, cư trú tại các đơn vị hành chính thuộc vùng khó khăn (trừ các đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc) khi sinh con đúng chính sách dân số sẽ được hỗ trợ 2 triệu đồng/người trong tháng đầu sau sinh. Phương thức hỗ trợ bằng tiền, cấp trực tiếp cho đối tượng thụ hưởng. Ðối tượng thụ hưởng tự nguyện cam kết bằng văn bản không sinh thêm con, nếu vi phạm phải hoàn trả kinh phí hỗ trợ.

Triển khai thực hiện hiệu quả chính sách này, Chi cục DS-KHHGÐ tỉnh đã chủ động tham mưu cho các cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện; phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát và thẩm định danh sách các xã đủ điều kiện hỗ trợ cho đối tượng sinh con đúng chính sách dân số. Đồng thời, Chi cục cũng tổ chức các lớp tập huấn lồng ghép triển khai, hướng dẫn thực hiện chính sách gắn với tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ dân số huyện, xã. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức cho người dân thông qua nhiều hình thức. Nội dung tuyên truyền tập trung chủ yếu vào các đối tượng được hỗ trợ, phương thức hỗ trợ, thủ tục hồ sơ hưởng chính sách hỗ trợ.

Theo báo cáo của Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh, trong 5 năm triển khai Nghị định 39, tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo Ban Chỉ đạo DS-KHHGĐ các cấp tổ chức thực hiện nghiêm túc như rà soát đối tượng thụ hưởng, lập danh sách và phê duyệt hỗ trợ cho đồng bào DTTS, nhất là những phụ nữ thuộc hộ nghèo là người DTTS ở vùng sâu, vùng xa trên địa bàn tỉnh. Trong giai đoạn 2015-2020, đã có 186 đối tượng nằm trong diện thụ hưởng với tổng số tiền là 372 triệu đồng, đảm bảo mức hỗ trợ 2 triệu đồng/người. Trong quá trình rà soát, có 4 đối tượng bị thu hồi hỗ trợ do vi phạm chính sách dân số là sinh con thứ 3.

Gia đình chị Phùn Thị Nhân, thôn Ngàn Chuồng, xã Lục Hồn (huyện Bình Liêu) là một trong những gia đình thực hiện tốt chính sách dân số và nhận được hỗ trợ theo Nghị định 39. Chị Nhân đã có ý thức hơn trong việc đảm bảo KHHGĐ, sử dụng các biện pháp tránh thai an toàn để không mang thai ngoài ý muốn. Chị cũng tham gia tuyên truyền, vận động chị em phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ sinh con đúng chính sách dân số, để có điều kiện phát triển kinh tế gia đình.

Chị Phùn Thị Nhân cho biết: “Nhờ có sự tuyên truyền kịp thời của cán bộ dân số nên gia đình tôi cũng nhận thức được rằng chỉ nên sinh đủ 2 con để đảm bảo nuôi dạy con tốt. Gia đình tôi cũng nhận được hỗ trợ 2 triệu đồng từ nguồn hỗ trợ theo Nghị định 39 và gia đình cũng cam kết là không sinh con thứ 3. Từ đó, mà vợ chồng tôi đã tập trung làm ăn, phát triển kinh tế, đời sống cũng khấm khá hơn”.

Nhờ triển khai hiệu quả Nghị định 39, tỷ lệ sinh con thứ 3 ở vùng DTTS đã giảm đáng kể, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã biết sử dụng các phương tiện tránh thai phù hợp. Các chương trình nâng cao chất lượng dân số được đẩy mạnh. Thông qua đó, bà con vùng DTTS đều tập trung phát triển kinh tế nhằm nâng cao chất lượng sống, người dân đã có nhận thức đúng, đầy đủ, kết hôn đúng độ tuổi theo quy định. Tại nhiều địa phương có tỷ lệ đồng bào DTTS cao như: Ba Chẽ, Bình Liêu, Tiên Yên... hoạt động truyền thông cung cấp các dịch vụ chăm sóc SKSS đến người dân tại các thôn, bản vùng sâu, vùng xa được thực hiện hiệu quả, tích cực.