Gỡ khó cho doanh nghiệp xuất, nhập khẩu

Chịu tác động từ thị trường, cơ chế, chính sách... thời gian qua, các doanh nghiệp xuất, nhập khẩu (XNK) trên địa bàn tỉnh gặp không ít khó khăn. Vì thế, Quảng Ninh đã triển khai hàng loạt giải pháp mang tầm chiến lược nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, cải thiện môi trường kinh doanh, thúc đẩy hoạt động XNK.

Sôi động hoạt động xuất nhập khẩu hàng hoá tại cửa khẩu Bắc Phong Sinh (Hải Hà). Ảnh: Thái Cảnh

Theo báo cáo của Sở Công Thương, 7 tháng năm 2016, kim ngạch xuất khẩu của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đạt trên 955 triệu USD, tăng 0,4% so với cùng kỳ. Kim ngạch nhập khẩu đạt 1,2 tỷ USD, giảm 5,65% so với cùng kỳ. Trị giá hàng hoá tạm nhập tái xuất, chuyển khẩu, kho ngoại quan (TNTX, CK, KNQ) đạt  trên 2 tỷ USD, tăng 10,3% so với cùng kỳ. Những con số trên đã phản ánh thực tế hoạt động XNK trên địa bàn tỉnh hiện nay vẫn trong tình trạng không ổn định. Nguyên nhân của tình trạng trên là do sự sụt giảm xuất khẩu của các mặt hàng chủ lực, như than, xăng dầu, hải sản đông lạnh… Bên cạnh đó, những khó khăn còn do các chính sách về hoạt động XNK còn bất cập. Cụ thể là việc Bộ Công Thương ban hành Thông tư 52/2015/TT-BCT quy định về hàng hoá được xuất khẩu qua các cửa khẩu phụ, lối mở, khiến hàng hoá qua cửa khẩu phụ Bắc Phong Sinh (huyện Hải Hà) và Ka Long (TP Móng Cái) bị dừng từ giữa tháng 2-2016.

Trước thực tế trên, xác định việc đồng hành cùng doanh nghiệp là quá trình xuyên suốt, tỉnh đã triển khai đồng bộ các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp… Trong đó, đối với những vướng mắc phát sinh trong việc triển khai các chính sách liên quan đến XNK, tỉnh đã kịp thời nắm bắt, rà soát và kiến nghị với các bộ, ngành Trung ương để kịp thời tháo gỡ. Đầu tháng 4-2016, UBND tỉnh đã ban hành Công văn số 1867 về việc thông báo mặt hàng được XNK qua cửa khẩu phụ, bao gồm các hàng hoá được thực hiện theo Nghị định 187/2013-NĐ-CP, trừ các mặt hàng rượu, xe ô tô dưới 16 chỗ ngồi đã qua sử dụng, thịt trâu đông lạnh; chân giò gia cầm đông lạnh, phương tiện bay, tàu thuỷ, thuyền. Đồng thời, đề xuất áp dụng cơ chế đặc thù tại cửa khẩu Bắc Phong Sinh (Hải Hà), cảng ICD Thành Đạt tại Km3+4 (TP Móng Cái)… Riêng Cục Hải quan tỉnh, 7 tháng năm 2016, đã tổng hợp trên 20 công văn gửi các bộ, ngành Trung ương, báo cáo những vướng mắc trong quá trình thực hiện hoạt động XNK của các doanh nghiệp, như: Tính hợp lệ của C/O trong trường hợp lô hàng có sự chênh lệch cao giữa thuế suất ưu đãi và thuế suất ưu đãi đặc biệt; xác nhận thông quan trên hệ thống thông quan điện tử (VNACCS/VCIS) đối với tờ khai mang về bảo quản; hàng hoá xuất kho ngoại quan đề xuất ra nước ngoài; chính sách thuế đối với mặt hàng xăng dầu, phân luồng trên hệ thống VCIS…

Để kịp thời nắm bắt những vướng mắc của doanh nghiệp, tỉnh và các sở, ngành, địa phương đã tổ chức các hội nghị đối thoại, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Qua đó, nhiều vấn đề như thủ tục hành chính, mặt bằng, tiếp cận vốn… đã được tháo gỡ. Ông Nguyễn Quang Sáng, Giám đốc Công ty CP Đầu tư và XNK Quảng Ninh, chia sẻ: Phải khẳng định chưa bao giờ doanh nghiệp và tỉnh lại gần đến vậy. Bởi không chỉ tỉnh gặp gỡ, tiếp xúc mà bằng nhiều hình thức khác nhau như: Thư điện tử, đối thoại… các sở, ban, ngành và địa phương đã chủ động lắng nghe, chia sẻ, tháo gỡ những khó khăn cho doanh nghiệp.  Do đó, hoạt động XNK 2 tháng gần đây ở cửa khẩu Bắc Phong Sinh, cửa khẩu quốc tế Móng Cái… đang dần khởi sắc. Điển hình như việc tiếp cận vốn trong thời gian qua của doanh nghiệp rất khó khăn, nhưng lãnh đạo tỉnh đã có sự hỗ trợ rất cần thiết. Hay như việc các doanh nghiệp hoạt động TNTX, CK, KNQ thực hiện các thủ tục nộp thuế mặc dù sau đó được hoàn thuế, song cũng làm đọng vốn. Liên quan đến vấn đề này, hiện tỉnh cũng đang khẩn trương làm việc với các bộ, ngành Trung ương để thống nhất một loại hình doanh nghiệp hoạt động XNK mới, giảm thiểu các chi phí cho doanh nghiệp.

Cùng với đó, cải cách hành chính theo hướng hiện đại hoá cũng là một trong những nội dung trọng tâm được triển khai quyết liệt, nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp. Cụ thể hoá mục tiêu trên, Cục Hải quan tỉnh đã thực hiện niêm yết 86 thủ tục thuộc thẩm quyền giải quyết của đơn vị; phối hợp với 28 ngân hàng thương mại, cổ phần trong công tác thu, nộp ngân sách; khai trương địa điểm kiểm tra chuyên ngành tại cảng Cái Lân và cửa khẩu Móng Cái. Đây là các giải pháp thiết thực trong cải cách thủ tục hành chính, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động kiểm tra chứng nhận đối với hàng hoá XNK. Sở Công Thương cũng đã đưa 71/71 thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Sở đã được đưa vào Trung tâm Hành chính công tỉnh với tỷ lệ hồ sơ giải quyết trước và đúng hạn đạt trên 95%; cải cách quy trình thực hiện theo cơ chế "1 thẩm 1 phê" với 9 thủ tục hành chính; đưa 35 thủ tục hành chính áp dụng dịch vụ công trực tuyến mức độ 3…

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Mạnh Hà, Giám đốc Sở Công Thương, cho biết: Thời gian tới, ngành sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan tham mưu UBND tỉnh các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng XNK, nhất là xuất khẩu đối với một số nhóm hàng có lợi thế như sợi, thuỷ sản; đẩy nhanh tiến độ xây dựng cầu phao tạm tại Km3+4 TP Móng Cái để thông quan hàng hoá; ban hành quy chế lựa chọn doanh nghiệp thực hiện tái xuất hàng hoá; nắm bắt thông tin chính sách biên mậu của Trung Quốc để có biện pháp ứng phó kịp thời; tập trung đầu tư hạ tầng; tăng cường chống buôn lậu…

Hy vọng rằng, với sự chủ động, quyết tâm của tỉnh cùng nỗ lực của các doanh nghiệp, hoạt động XNK sẽ có khởi sắc để chỉ tiêu này của năm hoàn thành kế hoạch.

Cao Quỳnh