Làm gì khi đau rát cổ họng lúc giao mùa và trời lạnh?

Viêm họng cấp là một trong những bệnh về tai mũi họng phổ biến, đặc biệt vào thời điểm chuyển mùa và trời trở lạnh.

ThS.BS.CKII Lê Nhật Vinh - bác sĩ điều trị, khoa Tai Mũi Họng, bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn - TP.HCM đã có những chia sẻ về cách giảm cảm giác khó chịu và điều trị dứt điểm tình trạng đau rát cổ họng khi giao mùa, trời lạnh.

Nguyên nhân chính gây viêm họng cấp

Theo thống kê của Shephard J Family Med Community Health (2014), 80% dân số bị đau họng ít nhất một lần mỗi năm. Các triệu chứng họng sưng đỏ, đau, rát, ngứa và gây ho… là một số biểu hiện phổ biến của viêm họng cấp.

Nguyên nhân thường gặp nhất (chiếm 50-90%) là một số loại virus như virus cúm, rhinovirus, coronavirus…

Bên cạnh đó, các loại vi khuẩn như liên cầu khuẩn nhóm A, vi khuẩn bạch hầu, vi khuẩn Fusobacterium Necrophorum… cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh.

Triệu chứng của viêm họng cấp

Bệnh viêm họng cấp tính có thể đi kèm các tình trạng viêm mũi, viêm amidan… khiến người bệnh khó chịu và gây nhầm lẫn khi chẩn đoán, điều trị bệnh. Viêm họng cấp do virus và vi khuẩn gây ra cũng có nhiều triệu chứng khác biệt. Cụ thể, viêm họng do virus thường sốt từ nhẹ đến cao, có trường hợp sốt rất nhẹ hoặc thậm chí không sốt; chảy nước mũi, nghẹt mũi; đỏ mắt, sưng mắt, chảy nhiều nước mắt; ho khan tiếng, cảm thấy đau ở cuống họng, đau khi nuốt vào. Trẻ em có thể buồn nôn, nôn ói, đặc biệt sau khi ăn, tiêu chảy, phát ban ngoài da.

Trong khi đó, viêm họng do vi khuẩn có thể đau họng, sốt (thường sốt trên 38 độ C); sưng đau hạch ở cổ, họng sưng, có thể xuất tiết mủ; xuất hiện chấm đỏ xuất huyết trên vòm họng. Trẻ em có thể phát ban trên da, đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu lỏng…

Điều trị viêm họng cấp

Việc điều trị đối với các trường hợp viêm họng cấp phụ thuộc vào nguyên nhân.

Viêm họng do virus không đáp ứng với kháng sinh, nhưng bệnh có thể tự phục hồi do hệ miễn dịch của cơ thể. Tuy nhiên, viêm họng cấp sẽ gây ra cảm giác đau, rát cổ họng, khiến người bệnh khó chịu, mệt mỏi. Do đó, một số bệnh nhân sẽ lựa chọn các sản phẩm kẹo the, viên ngậm kháng khuẩn để làm giảm những cảm giác khó chịu trên.

Một số loại kẹo the chứa bạc hà có tác dụng gây tê nhẹ mô họng có thể mang đến cảm giác giảm đau tạm thời. Trong khi đó, viên ngậm kháng khuẩn có chứa các hoạt chất như 2,4-Dichlorobenzyl alcohol, amylmetacresol, vitamin C… có tác dụng giảm đau, xoa dịu các triệu chứng viêm họng lâu dài. Cụ thể gồm diệt virus và vi khuẩn - nguyên nhân chính gây đau họng trong một phút; giảm đau họng kéo dài 2-3 giờ; làm dịu, ẩm cổ họng; tăng cường đề kháng.

Với trường hợp do nhiễm khuẩn, bác sĩ có thể kê kháng sinh đường uống như amoxicillin hoặc penicillin. Mục đích của việc dùng kháng sinh là ngăn ngừa những biến chứng như viêm khớp dạng thấp hoặc các biến chứng tại thận. Điều quan trọng khi sử dụng kháng sinh là phải dùng đủ liều để ngăn ngừa tái phát của bệnh và tránh sự đề kháng kháng sinh.

Bên cạnh sử dụng các viên ngậm làm giảm triệu chứng viêm họng cấp, người bệnh cũng nên uống đủ nước, nghỉ ngơi đầy đủ, súc họng nước muối ấm và ăn nhiều cam, chanh hoặc các loại hoa quả giàu vitamin.