Ngành Than hướng tới mục tiêu phát triển xanh

Thời gian qua, ngành Than đã có những đóng góp rất quan trọng với tỉnh Quảng Ninh về ngân sách và an sinh xã hội. Để giải bài toán gia tăng sản xuất song hành với đảm bảo môi trường, thực hiện các chiến lược phát triển bền vững, ngành Than đã chú trọng đầu tư nhiều nguồn lực, ứng dụng công nghệ hiện đại trong sản xuất và bảo vệ môi trường, giúp giảm thiểu những tác động từ khai thác than đến hệ sinh thái và khu vực dân cư.

Xác định bảo vệ môi trường phải được thực hiện từ gốc rễ, những năm qua, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) luôn chú trọng đầu tư công nghệ sản xuất hiện đại, có công nghệ tiên tiến. Những đột phá trong công nghệ khai thác than không chỉ giúp các mỏ cải thiện vấn đề môi trường mà còn tạo không gian làm việc an toàn, đảm bảo cho người lao động.

Cụ thể, như tại các khai trường lộ thiên, các đơn vị đã đầu tư đổi mới thiết bị khai thác hiện đại, công suất lớn để tăng năng suất, tiết kiệm nhiên liệu, hạn chế khí thải. Trong hoạt động vận tải, hệ thống xe ô tô trọng tải lớn từ 100 tấn trở lên được đầu tư ngày một nhiều nhằm giảm số lượng xe lưu thông trên đường mỏ, giảm tình trạng phát thải và bụi trong quá trình vận tải.

Đối với khai thác hầm lò, Tập đoàn đẩy mạnh diện áp dụng cơ giới và bán cơ giới hóa bằng các hệ thống máy khấu than, máy đào lò liên hợp, đồng bộ với hệ thống băng tải vận chuyển than từ trong lò ra ngoài mặt bằng; giảm suất tiêu hao gỗ chống lò trên cơ sở tăng cường công nghệ chống giữ bằng thủy lực... 

Trong nỗ lực đảm bảo môi trường, các đơn vị thuộc TKV cũng đã chủ động đầu tư công nghệ hiện đại để cải thiện chất lượng không khí và môi trường làm việc. Nổi bật, phải kể đến là công nghệ dập bụi tại khai trường các mỏ lộ thiên, các nhà máy sàng tuyển và kho than mỏ hầm lò bằng hệ thống phun sương cao áp. Đây là hệ thống thiết bị dập bụi tiên tiến nhất hiện nay, được thiết kế với công suất 15m³/h, bán kính phun sương đạt từ 50-150m, dập bụi hiệu quả tại khu vực sàng than, máng ga, hệ thống băng tải đất đá thải của các mỏ. So với công nghệ phun sương cũ, công nghệ dập bụi mới này đã chứng minh rõ hiệu quả vượt trội trong thực tế. Cho đến nay, tổng số máy phun sương cao áp được đầu tư tại các đơn vị trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh là 80 chiếc và đang hoạt động ổn định, hiệu quả.

Ngoài việc nâng cấp hệ thống phun sương dập bụi, TKV cũng đã đầu tư và đưa vào sử dụng xe tưới nước chuyên dụng Catterpillar dung tích 50m³. Phương tiện này có hệ thống dàn phun hiện đại, được thiết kế để phun nước dập bụi từ bốn phía; vòi phun được thiết kế dạng cao áp, giúp độ phun xa lên đến 50m; téc chứa nước được nâng hạ bằng điều khiển tự động... chứng minh ưu điểm vượt trội trong hoạt động thực địa.

Để đầu tư đồng bộ những thiết bị, công nghệ dập bụi này tại các mỏ, TKV đã chỉ đạo Công ty CP Công nghiệp Ô tô - Vinacomin tăng cường sản xuất số lượng lớn các máy phun sương cao áp và chế tạo các bộ phận, cải tiến một phần xe tưới nước dập bụi chuyên dụng. Các tính năng và hiệu suất hoạt động của thiết bị được chế tạo, cải tiến tại đơn vị trực thuộc của TKV không thua kém về hiệu năng so với thiết bị nhập khẩu, lại có giá thành rẻ hơn thị trường. Đây là điều kiện thuận lợi để các đơn vị ngành than đầu tư đồng bộ, tăng hiệu quả dập bụi, cải thiện chất lượng không khí tại khu vực sản xuất.

Ngoài bụi và ô nhiễm không khí, vấn đề xử lý nước thải mỏ cũng được nhìn nhận là một trong những vấn đề cấp bách của ngành than, nhất là trong bối cảnh quy mô hoạt động sản xuất của các mỏ ngày càng mở rộng, đi sâu. Theo thống kê, trung bình mỗi năm, các mỏ khai thác than trên địa bàn tỉnh thải ra hơn 100 triệu m³ nước thải mỏ. Để giải quyết khối lượng nước thải này, TKV đã đầu tư, vận hành, quản lý đồng bộ hệ thống các trạm xử lý tập trung.

Hiện nay, 42 trạm xử lý nước thải đều áp dụng công nghệ mới, giúp tăng tốc độ lắng, hạn chế diện tích bể lắng, giảm chi phí vận hành mà vẫn tăng được hiệu quả xử lý nước thải. Hiện TKV cũng đang nghiên cứu những giải pháp ứng dụng công nghệ cao để tiếp tục đảm bảo chất lượng nước thải sau xử lý, tiến tới việc tái sử dụng nước thải mỏ vào mục đích sinh hoạt và công nghiệp.

Ông Nguyễn Mạnh Truyền, Phó Trưởng ban Môi trường - TKV, cho biết: Trong lộ trình tăng trưởng xanh, Quảng Ninh xác định sẽ phát triển kinh tế nhanh, mạnh song hành với tiết kiệm tài nguyên và bảo vệ môi trường bền vững. Đồng hành cùng tỉnh trong chiến lược này, TKV đã, đang và sẽ đẩy mạnh mục tiêu tăng hàm lượng KHCN, ứng dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại trong khai thác, vận chuyển, tiêu thụ than và đặc biệt là bảo vệ môi trường. Với các giải pháp đang được triển khai đồng bộ, TKV đã và đang tiến gần hơn đến mục tiêu xanh hóa môi trường sản xuất, đảm bảo sự phát triển bền vững của cả ngành than và cả tỉnh Quảng Ninh.