Nghiên cứu mới: Ăn nấm có thể làm giảm nguy cơ trầm cảm

Một phân tích trên quy mô lớn về những người có thói quen ăn nấm hằng ngày cho thấy họ có xu hướng mắc bệnh trầm cảm thấp hơn những người còn lại.

Mặc dù mối liên hệ này vẫn còn là một bí ẩn và cần được giải thích một cách thận trọng , đây cũng là một trong những nghiên cứu lớn đầu tiên về thói quen ăn nấm và chứng trầm cảm, bao gồm dữ liệu về chế độ ăn uống và sức khỏe tinh thần của hơn 24.000 người trưởng thành trên khắp Hoa Kỳ từ năm 2005 đến năm 2016.

Nấm chứa các chất dinh dưỡng giúp giảm chứng lo âu, trầm cảm

Các phát hiện này được tiến hành trên nhiều loại nấm khác nhau nhưng chúng phù hợp nhất với một số thử nghiệm lâm sàng nhỏ trên nấm hầu thủ (tên khoa học - Hericium erinaceus) và cho thấy rằng các loại nấm có thể giúp giảm chứng lo âu, căng thẳng và trầm cảm.

Nhà khoa học chuyên nghiên cứu về sức khỏe cộng đồng Joshua Muscat từ Đại học Bang Pennsylvania cho biết: “Nghiên cứu bổ sung vào danh sách ngày càng nhiều lợi ích sức khỏe có thể có của việc ăn nấm." Trong đó nấm nút trắng (Agaricus bisporus) là loại nấm được người Mỹ ưa chuộng nhất, chúng chứa nhiều kali, được cho là giúp giảm lo lắng. Các loại nấm khác gồm nấm bờm sư tử được biết là có chứa các yếu tố dưỡng thần kinh liên quan đến sức khỏe não bộ, hay các các chất chống viêm, cho thấy nó giúp giảm bớt các triệu chứng của bệnh trầm cảm.

Nhưng nghiên cứu về khoa học dinh dưỡng là công việc gian nan. Mặc dù nấm được biết đến là chứa nhiều loại vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa có thể góp phần vào tác dụng chống trầm cảm, nhưng việc xem xét những cơ chế nào đang diễn ra và kết quả của nó lại đòi hỏi sự kết hợp các nghiên cứu về phân tử, lâm sàng và dịch tễ học.

Chất chống oxy hóa trong nấm có vai trò quan trọng

Trong nấm chứa một chống oxy hóa mạnh gọi là ergothioneine được các nhà nghiên cứu đặc biệt quan tâm. Thường thì chất chống oxy hóa chỉ có thể hấp thụ vào cơ thể qua chế độ ăn và nấm được chứng minh là có hàm lượng chất này cao nhất trong số các loại thực phẩm tươi sống mà chúng ta tiêu thụ.

Trong các nghiên cứu trên mô hình động vật gần đây, chất chống oxy hóa này đã được phát hiện vượt qua hàng rào máu não, ngăn cách não với phần còn lại của cơ thể, điều này cho thấy ergothioneine có thể có một số ảnh hưởng đến sức khỏe thần kinh. Các mô hình động vật khác cũng cho thấy chất chống oxy hóa có vai trò quan trọng trong sức khỏe đường ruột, nơi có các tế bào thần kinh hoạt động và có thể có tác động đến tâm trạng của một người. Những giả thuyết này cũng đang được đối chiếu với hệ thần kinh của loài người.

“Nấm là nguồn cung cấp axit amin ergothioneine cao nhất - một chất chống viêm mà con người không thể tổng hợp được." - nhà dịch tễ học Djibril Ba từ Penn State cho biết. "Và hàm lượng cao của chất này sẽ làm giảm nguy cơ stress, có nghĩa là cũng có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh trầm cảm."

Vẫn cần có những nghiên cứu trên quy mô lớn hơn

Tuy vậy, những lời giải thích trên vẫn còn ở dạng tiềm năng, sẽ cần nhiều nghiên cứu hơn giữa các nhóm lớn hơn nhằm tìm hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa tác dụng của các loài nấm khác nhau và những khác biệt đó cuối cùng tác động đến sức khỏe con người như thế nào.

Trong nghiên cứu được đề cập, dữ liệu đến từ chương trình Khảo sát Kiểm tra Dinh dưỡng và Sức khỏe Quốc gia Hoa Kỳ, trong đó những người tham gia trên toàn quốc được yêu cầu nhớ lại số lượng nấm mà họ đã ăn trong 2 ngày trước đó. Sau đó, mức độ trầm cảm của họ được đo bằng bảng câu hỏi sức khỏe bệnh nhân đã được tiêu chuẩn hóa.

Mối liên hệ giữa việc tiêu thụ nấm và tỷ lệ trầm cảm thấp hơn sẽ được nghiên cứu độc lập với các yếu tố gây nhiễu khác như địa vị xã hội, tình trạng kinh tế, các yếu tố nguy cơ lối sống, bệnh tật hay sử dụng thuốc.

Theo các tác giả, những người ăn nấm nhiều nhất là phụ nữ da trắng không phải gốc Tây Ban Nha và có trình độ đại học trở lên. Nhưng mối liên hệ giữa việc ăn nấm với bệnh trầm cảm chỉ rõ ràng khi so sánh giữa những người ăn và không ăn. Còn trong nhóm chỉ những người ăn nấm, gồm cả ăn bình thường và ăn nhiều, không thấy những lợi ích bổ sung nào khác.

Ngoài ra, trong một phân tích dữ liệu chuyên sâu khác, các nhà khoa học đã có sánh những người ăn 1 khẩu phần nấm mỗi ngày với những người ăn một khẩu phần thịt đỏ hoặc thịt đã qua chế biến, điều thú vị là nó lại không liên quan đến tỷ lệ mắc bệnh trầm cảm thấp hay cao hơn.

Chúng ta vẫn còn rất nhiều điều chưa thể biết về mối liên quan giữa nấm và sức khỏe tâm thần, nhưng đó là một gợi mở rất đáng để khai thác thêm. Cuối cùng, các tác giả kết: “Những phát hiện này làm nổi bật tầm quan trọng tiềm tàng về mặt lâm sàng và sức khỏe cộng đồng của việc tiêu thụ nấm như một phương tiện giảm trầm cảm và ngăn ngừa bệnh những căn bệnh khác."