Tại buổi lễ diễn ra lúc 13h ngày 6/10 (giờ Stockholm, tức 18h - giờ Hà Nội), đại diện Viện hàn lâm Thụy Điển công bố Annie Ernaux chiến thắng vì: "Với lòng can đảm và sự sắc sảo vốn có, bà đã khám phá ra gốc rễ, sự xa cách và sự hạn chế của tập thể qua những hồi ức cá nhân".
"Chúng tôi tập trung vào văn học và chất lượng tác phẩm, chứ không phải các vấn đề thời sự. Nhưng thật ý nghĩa khi một tác giả nổi tiếng với tác phẩm về phá thai đã được chọn vào năm Tòa án tối cao Mỹ đảo ngược phán quyết công nhận quyền phá thai của phụ nữ", Đại diện Viện Hàn lâm Thụy Điển cho biết.
Trong cuốn Happening, bà kể câu chuyện của cô sinh viên Anne xuất thân trong gia đình lao động, mang thai ngoài ý muốn ở bối cảnh những năm 1960, gặp bế tắc và rắc rối. Tại Pháp, trước năm 1975, việc phá thai không được hợp pháp hóa. Sách được đạo diễn Audrey Diwan chuyển thể thành phim cùng tên, giành giải Sư Tử Vàng tại Liên hoan phim Venice năm ngoái.
Năm 2021, Annie Ernaux đứng đầu danh sách đặt cược của nhà cái Ladbrokes với tỷ lệ 8/1 (một ăn tám). Trước bà, nước Pháp có 15 nhà văn đoạt giải thưởng, gần nhất là Patrick Modiano (2014).
Annie Ernaux sinh năm 1940, nổi tiếng qua nhiều tiểu thuyết tự truyện phản ánh hiện thực cuộc sống. Cuốn A Girl’s Story của bà được xuất bản ở Việt Nam đầu năm nay, với tên Hồi ức thiếu nữ. Tác phẩm kể cuộc đời bà giai đoạn năm 1940-2006, từ khi còn là cô bé đến lúc trưởng thành, đối diện hôn nhân tan vỡ. Qua trải nghiệm cá nhân của Annie Ẻnaux, tác phẩm phản ánh những biến động của xã hội Pháp. Cuốn A Man’s Place (Một chỗ trong đời) ra mắt trong nước hồi 2016, là ký ức của bà về người cha thuộc tầng lớp lao động.
Trước buổi công bố, Salman Rushdie được kỳ vọng thắng giải. Ông vẫn đang nằm trên giường bệnh sau vụ ám sát ngay trước giờ ông tham gia "cuộc thảo luận về việc Mỹ cho các nhà văn và nghệ sĩ lưu vong tị nạn và là nơi tự do thể hiện sáng tạo".
Ngoài ra, Adonis, Murakami, Margaret Atwood... cũng được nhiều người hâm mộ đặt niềm tin. Tiểu thuyết gia Anh Hilary Mantel - người mới qua đời tháng trước - cũng là ứng cử viên được đánh giá cao. Tuy nhiên, theo quy định, giải chỉ được trao cho các tác giả đang sống.
Theo The Guardian, Ellen Mattson, nhà văn và thành viên của Viện Hàn lâm Thụy Điển và Ủy ban Nobel, nói "thế giới đầy ắp những nhà văn giỏi, xuất sắc, và mỗi cây bút cần thêm một vài yếu tố để trở thành người đoạt giải". Bà cho biết khó lý giải yếu tố đó là gì, nhưng có thể hiểu nôm na là tố chất đặc biệt của người đó, có từ khi họ sinh ra. Mattson cũng cho biết Ủy ban hiếm khi trao giải cho các nhà văn ở độ tuổi 30 hoặc 40 bởi họ cần quá trình dài rèn giũa để trở nên xuất sắc. Người đoạt giải trẻ nhất là Rudyard Kipling, 41 tuổi, năm 1907, trong khi người lớn tuổi nhất là Doris Lessing, 88 tuổi, năm 2007.
Nobel Văn học là một trong sáu hạng mục của giải Nobel, được trao cho tác giả từ bất kỳ quốc gia nào, theo di chúc của nhà hóa học Alfred Nobel. Viện Hàn lâm Thụy Điển sẽ chọn người thắng cuộc. Họ không bao giờ hé lộ dấu hiệu về nhân vật có khả năng đoạt giải cho tới khi công bố kết quả. Danh sách rút gọn của các ứng viên sẽ được tiết lộ 50 năm sau đó. Giải lần đầu được trao cho nhà thơ Pháp - Sully Prudhomme - năm 1901. Viện Hàn lâm Thụy Điển được vua Gustav III thành lập vào năm 1786, chịu trách nhiệm ra quyết định về giải Nobel Văn học, thực hiện theo di chúc nhà tài trợ là ông Alfred Nobel.
Ý kiến ()