Nhiều nông sản kỳ vọng gia nhập 'câu lạc bộ' tỷ USD

Dưa hấu vừa chính thức được cấp “visa” xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc. Đây là tín hiệu rất mừng cho doanh nghiệp và người trồng dưa. Đặc biệt, hai nước đang đàm phán mở cửa thêm một loạt các sản phẩm nông sản như bưởi, dừa, hoa quả đông lạnh, giúp nhiều mặt hàng kỳ vọng sẽ gia nhập “câu lạc bộ” tỷ USD trong thời gian tới.

Thoát cảnh ùn tắc

Thông tin từ Bộ NN&PTNT cho biết, trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Việt Nam và Trung Quốc vừa hoàn tất ký kết Nghị định thư về yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với dưa hấu tươi xuất khẩu sang thị trường nước này.

Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho biết, việc ký nghị định thư xuất khẩu dưa hấu chính ngạch sang Trung Quốc là một bước quan trọng mở ra cơ hội lớn cho các DN, và người dân trồng dưa hấu của Việt Nam.

Theo ông Nguyên, trong 10 tháng năm nay, kim ngạch xuất khẩu dưa hấu của Việt Nam sang Trung Quốc đạt 44 triệu USD, tăng 162% so với cùng kỳ năm ngoái. Dự báo năm nay xuất khẩu dưa hấu sang thị trường này có thể đạt hơn 50 triệu USD.

Khi Nghị định thư được thực hiện, kim ngạch xuất khẩu dưa hấu có thể tăng gấp đôi vào năm tới. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là việc kiểm tra hàng hóa tại cửa khẩu sẽ nhanh hơn nhiều.

“Hải quan Trung Quốc sẽ giảm tần suất lấy mẫu kiểm tra chỉ còn 2-3% nên sẽ không còn cảnh dưa hấu bị ùn tắc khi bước vào cao điểm như lễ Tết mọi năm. Đặc biệt, giá xuất khẩu mặt hàng này cũng sẽ ổn định hơn, giúp người dân trồng dưa tăng thu nhập”, ông Nguyên cho hay.

Ông Lê Văn Hưng, Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Ngọc Liên (huyện Cẩm Giàng, Hải Dương) cho biết, trên toàn xã có hơn 50 ha dưa hấu. Dưa được bà con trồng 2 vụ hè Thu và xen canh rau màu vụ Đông. Đợt vụ Hè Thu, dưa hấu cho năng suất cao, giá bán ổn định giúp nông dân thu lãi khoảng 5-7 triệu đồng/sào, gấp 5-7 lần cấy lúa. Tuy nhiên, trước nay dưa trên địa bàn chủ yếu tiêu thụ ở trong tỉnh và thương lái ở Hà Nội.

Nhiều mặt hàng kỳ vọng đạt tỷ USD

Năm ngoái, sau khi Trung Quốc mở cửa cho sầu riêng, xuất khẩu mặt hàng này đã tăng đột biến nằm ngoài sức tưởng tượng của các DN rau quả. Nhiều DN kỳ vọng trái dừa, bưởi sẽ trở thành những mặt hàng xuất khẩu tỷ USD tiếp theo khi Việt Nam ký nghị định thư với Trung Quốc.

Trao đổi với Tiền Phong, ông Trần Văn Đức - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Đầu tư dừa Bến Tre chia sẻ, thông tin Việt Nam và Trung Quốc đang đàm phán để mở cửa cho trái dừa xuất khẩu chính ngạch sang nước này được các DN trong ngành rất chờ đợi.

Theo ông Đức, từ lâu, DN xác định Trung Quốc là thị trường lớn, có rất nhiều tiềm năng và lợi thế cần phải đưa sản phẩm vào đây. Tuy nhiên, đến thời điểm này dù các sản phẩm dừa chế biến của công ty đã chinh phục khắp các thị trường cao cấp như châu Âu, Mỹ, Trung Đông, nhưng vẫn chưa thể vào được thị trường Trung Quốc do hai nước chưa có Nghị định thư.

Ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng giám đốc Vina T&T cho biết, đến thời điểm này, Việt Nam đã có 14 mặt hàng nông sản xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc, gồm tổ yến và sản phẩm từ tổ yến, khoai lang, thanh long, nhãn, chôm chôm, xoài, mít, dưa hấu, chuối, măng cụt, thạch đen, vải, chanh dây và sầu riêng. Trong số này, tăng trưởng mạnh nhất là sầu riêng đạt hơn 2 tỷ USD; kế đến là mít, xoài, vải,...

Theo ông Tùng, nếu bưởi, dừa, sầu riêng đông lạnh được ký Nghị định thư xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc, kim ngạch xuất khẩu rau quả năm 2024 sẽ tăng mạnh hơn. Ông Tùng dẫn chứng, sau khi bưởi Việt Nam chính thức có “visa” sang Mỹ, New Zealand, xuất khẩu mặt hàng này của công ty tăng rất mạnh.

Vị này cho biết, thị trường Trung Quốc có nhu cầu rất lớn, lại gần Việt Nam, thuận tiện cho cả vận chuyển bằng đường bộ và đường biển. Đặc biệt do bưởi có thời gian bảo quản kéo dài nên DN Việt Nam có thể xâm nhập sâu vào thị trường nội địa Trung Quốc. “Khai thác được những lợi thế này, trái bưởi sẽ có đóng góp quan trọng trong kim ngạch xuất khẩu rau quả Việt Nam”, ông Tùng chia sẻ.

Ông Huỳnh Tất Đạt - Cục trưởng Bảo vệ thực vật, Bộ NN&PTNT cho biết, ngay sau khi Nghị định thư về dưa hấu có hiệu lực, đòi hỏi từ vùng trồng đến cơ sở đóng gói phải chuẩn hóa, tuân thủ theo quy định và yêu cầu của thị trường nhập khẩu.

Theo ông Đạt, với các sản phẩm trái cây tươi, việc kiểm dịch đối với từng loại cũng khác nhau. Vì vậy, các vùng trồng, doanh nghiệp Việt Nam phải lưu ý để kiểm soát đúng đối tượng kiểm dịch mà phía Trung Quốc quan tâm, tuân thủ đúng yêu cầu của Nghị định thư.

Cục Bảo vệ thực vật đang phối hợp với Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) để gấp rút hoàn thiện hồ sơ mở cửa thị trường đối với 6 sản phẩm: trái cây có múi (bưởi, cam, quýt…), dừa, sầu riêng cấp đông, ớt, dược liệu. “Nếu tiếp tục ký Nghị định thư được với các mặt hàng này, xuất khẩu rau quả, nông sản Việt Nam sang thị trường Trung Quốc sẽ có nhiều bất ngờ lớn”, ông Đạt cho hay.