Nỗ lực của Xuân Sơn

Dòng sông Cầm chảy qua địa bàn 5 phường, xã của Đông Triều, trong đó đoạn qua phường Xuân Sơn dài gần 9km, dưới lòng sông lại có trữ lượng cát lớn. Vì vậy, việc các phương tiện khai thác cát trái phép lén lút vào khai thác, cách thức di chuyển tinh vi từng gây khó khăn không nhỏ cho việc ngăn chặn, bắt giữ, xử lý của chính quyền địa phương.

Bà Lê Thị Hường, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng khu Xuân Viên 2, là một trong 2 khu có trữ lượng cát lớn trên địa bàn phường, cho biết: “Trước kia, hiện tượng khai thác cát trái phép xảy ra rất rầm rộ trên địa bàn khu Xuân Viên 2, thậm chí từ đó đã dẫn đến việc lở bờ sông, xâm lấn vào diện tích đất canh tác nông nghiệp của bà con”.

Tàu khai thác cát của Công ty CP Phát triển đầu tư Thái Sơn được tập kết trên sông Cầm tại phường Xuân Sơn, TX Đông Triều sau khi đơn vị dừng việc nạo vét lòng sông. (Ảnh chụp ngày 16-8-2017)

Sau khi có Nghị quyết số 11 ngày 20-7-2012 của BTV Huyện uỷ (nay là Thị uỷ) Đông Triều về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng đối với công tác quản lý đất đai, tài nguyên khoáng sản trên địa bàn huyện, tháng 8-2012, Xuân Sơn đã ra thông báo về việc cấm khai thác cát trái phép trên sông Cầm và gửi đến tận các chủ phương tiện khai thác cát. Sau đó, Xuân Sơn cũng đã thành lập tổ tuần tra, xử lý các trường hợp vi phạm khai thác tài nguyên trên địa bàn xã, do đồng chí Chủ tịch UBND xã khi ấy làm tổ trưởng. Kể từ đầu năm 2016, phường đã thành lập Ban chỉ đạo, ban hành quy chế phối hợp trong công tác quản lý nhà nước về tài nguyên trên địa bàn. Triển khai tới MTTQ và các đoàn thể, tuyên truyền tới các hội viên, đoàn viên không vi phạm khai thác tài nguyên trái phép, chỉ đạo công an - quân sự xã phối hợp tuần tra bắt giữ các trường hợp vi phạm khai thác cát, đất sét trên địa bàn. Đồng thời, phối hợp tổ công tác liên ngành đường sông của huyện (nay là thị xã) ngăn chặn tàu thuyền khai thác cát trái phép trên tuyến sông Cầm, cắt lịch trực thường xuyên tại trạm liên ngành cầu Cầm để bảo vệ tài nguyên cát. Tổng cộng từ 30-7-2012 đến nay đã phối hợp bắt giữ, xử lý 9 trường hợp hút cát trái phép và 2 trường hợp bến bãi kinh doanh trái phép, xử lý vi phạm hành chính, phạt 52,5 triệu đồng.

Tuy nhiên, việc khai thác cát trái phép lẻ tẻ tại Xuân Sơn chỉ thực sự chấm dứt khi Công ty CP Phát triển đầu tư Thái Sơn (Bộ Quốc phòng) được cấp phép triển khai Dự án nạo vét tuyến luồng sông Cầm kể từ tháng 3-2016. Ông Nguyễn Công Miên, Phó Chủ tịch UBND phường, Phó Ban Thường trực Ban Chỉ đạo quản lý nhà nước về tài nguyên phường, cho hay: Khi Công ty Thái Sơn vào khai thác cát tại Xuân Sơn, các xã, phường liên quan đã giám sát khá chặt chẽ, đề nghị quay phim, chụp ảnh về hiện trạng dòng sông, ruộng nương, bờ bãi. Quá trình thực hiện dự án, Công ty đã ký quy chế phối hợp với thị xã và các phường, xã liên quan, trong quá trình phối hợp giám sát đảm bảo an ninh trật tự. Công ty cũng có trách nhiệm không được để các tàu, thuyền lợi dụng việc thực hiện dự án hút cát trái phép. Hơn 1 năm qua, phường đã cử lực lượng công an làm chủ công giám sát; phối hợp thanh tra, giám sát, kiểm soát việc khai thác trái phép, khi phát hiện vi phạm thì báo lên cấp trên. Hiện nay, đơn vị đang tạm dừng khai thác theo ý kiến chỉ đạo của tỉnh.

Nói thêm về việc này, bà Lê Thị Hường, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng khu Xuân Viên 2, cho biết: Khi Công ty Thái Sơn vào khai thác, Chi bộ đã rất lo ngại, có nhiều ý kiến với Đảng uỷ phường về việc cần xem xét việc cho doanh nghiệp vào nạo vét, liệu có ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp? Thực tế, chúng tôi nhận thấy, khi Thái Sơn vào khai thác, hiện tượng lén lút khai thác cát trên sông Cầm giảm đi rất nhiều, thậm chí không còn xảy ra nữa nên cũng yên tâm hơn. Tuy nhiên, sau này nếu Thái Sơn được cấp phép tiếp tục nạo vét dòng sông thì Công ty nên công khai biển hiệu, lô gô trên các tàu của mình, khai thác đến địa bàn nào thì thông báo tới cơ sở để các khu thuận lợi trong khâu giám sát; đồng thời cần quan tâm thực hiện đúng quy trình nạo vét, để giảm thiểu nguy cơ xói lở, lấn sạt vào bờ, ruộng có thể xảy ra sau này...

Ngọc Mai