Nỗ lực giảm nợ đọng BHXH

Thời gian qua, BHXH cùng các ngành chức năng của tỉnh đã quyết liệt trong việc xử lý tình trạng nợ và trốn đóng BHXH, BHYT nhằm đảm bảo quyền, lợi ích chính đáng của người tham gia, góp phần thực hiện mục tiêu an sinh xã hội.

Theo số liệu của BHXH tỉnh, hết năm 2021, tổng số nợ BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn tỉnh là 182 tỷ đồng (50,6 tỷ đồng do các đơn vị phá sản, giải thể, chiếm 2,86% kế hoạch thu năm 2021). Nguyên nhân được xác định do tác động của dịch Covid-19 khiến nhiều đơn vị, doanh nghiệp gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất, doanh thu giảm.

Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ công nghệ Gia Hưng (TP Hạ Long) hoạt động trong lĩnh vực đóng tàu, sửa chữa phụ kiện tàu du lịch chở khách tham quan, nghỉ dưỡng trên Vịnh Hạ Long. Dịch Covid-19 khiến doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất, cắt giảm nhân công, nợ đọng BHXH hết năm 2021 là 187 triệu đồng, ảnh hưởng trực tiếp đến 6 lao động. Ông Tống Xuân Hoàn, Giám đốc Công ty này, cho biết: Do dịch Covid-19, đơn vị không thu hồi được công nợ từ các doanh nghiệp làm du lịch, không còn nguồn tiền để đóng BHXH. Mong rằng các cấp, ngành có chính sách phù hợp để doanh nghiệp phục hồi hoạt động, từ đó tham gia đầy đủ BHXH cho người lao động.

Bên cạnh nợ BHXH do nguyên nhân khách quan từ dịch Covid-19, còn một số doanh nghiệp có biểu hiện nợ, trốn đóng BHXH, BHYT. Công ty CP Công nghiệp tàu thủy Sông Chanh (TX Quảng Yên), hết năm 2021 nợ gần 2,2 tỷ đồng, thời gian 92 tháng, ảnh hưởng trực tiếp đến 8 lao động. Do nợ đọng BHXH kéo dài, những lao động từng làm việc tại công ty này không lấy được sổ BHXH, không có thẻ BHYT. Bà Ngô Thị Tám (58 tuổi, khu 3A, phường Hà An, TX Quảng Yên) có 12 năm tham gia BHXH khi còn làm việc tại công ty này, nhưng Công ty chỉ đóng BHXH cho bà Tám được 6 năm, 6 năm còn lại Công ty nợ, nên cơ quan BHXH TX Quảng Yên vẫn chưa chốt được sổ BHXH, ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi của bà Tám.

Bà Tám cho biết: “Hơn 1 năm qua, tôi nhiều lần đến gặp lãnh đạo công ty yêu cầu đóng để tôi chốt sổ BHXH và giải quyết chế độ. Tôi đã tuổi cao, nhiều bệnh tật, thường xuyên đi bệnh viện, không có thẻ BHYT chịu chi phí rất lớn”.

Bà Tám là một trong nhiều trường hợp bị mất quyền lợi khi doanh nghiệp nợ đọng BHXH kéo dài. Trong buổi làm việc với Đoàn công tác liên ngành do cơ quan BHXH tỉnh chủ trì, tháng 12/2021, ông Hà Văn Hiến, Giám đốc Công ty CP Công nghiệp Tàu thủy Sông Chanh, đã ký biên bản cam kết thời gian trả nợ BHXH gần 2,2 tỷ đồng từ nay đến hết tháng 6/2023; riêng quý I/2022 sẽ nộp BHXH cho 5 lao động, trong đó có bà Ngô Thị Tám, để chốt sổ BHXH.

Tình trạng nợ đọng BHXH không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động, mà còn tác động đến sự cân đối nguồn quỹ BHXH, BHYT. Thời gian qua, BHXH tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp, như đẩy mạnh tuyên truyền vận động, đôn đốc thu hồi nợ đọng; thanh tra, kiểm tra; đăng tải công khai danh tính đơn vị, doanh nghiệp nợ đọng BHXH kéo dài trên các phương tiện thông tin đại chúng trung ương và tỉnh.

Hằng năm, BHXH tỉnh phối hợp với Công an tỉnh, Sở LĐ-TB&XH, LĐLĐ tỉnh, Trung tâm Truyền thông tỉnh tổ chức tuyên truyền, vận động các doanh nghiệp nợ đọng BHXH, nhằm thực hiện chế độ, chính sách, đôn đốc nộp BHXH, BHYT, đảm bảo quyền lợi cho người lao động.

Tuy nhiên, hiện chưa có vụ việc nào trên địa bàn tỉnh bị đưa ra xử lý theo quy định của pháp luật. Các cơ quan bảo vệ pháp luật cần kiên quyết điều tra, xử lý những đơn vị nợ đọng cố tình chây ỳ nhằm lợi dụng tiền BHXH, BHYT của người lao động để trục lợi.