Phát hiện tế bào mới giúp duy trì hệ hô hấp khỏe mạnh

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một tế bào mới chưa từng thấy trong phổi người, đóng một vai trò quan trọng trong hoạt động của hệ hô hấp.

Đây là một loại tế bào hoàn toàn mới ẩn bên trong các đường phân nhánh, mỏng manh của phổi người. Theo một nghiên cứu mới, các tế bào mới được hình thành đóng một vai trò quan trọng trong việc giữ cho hệ hô hấp hoạt động bình thường.

Các tế bào này, được gọi là tế bào bài tiết đường hô hấp (RAS), được tìm thấy trong các đoạn nhỏ, được gọi là tiểu phế quản, được bọc bởi các phế nang, các túi khí dành cho trao đổi oxy và carbon dioxide với máu. Các tế bào RAS mới tương tự như tế bào gốc có thể biệt hóa thành bất kỳ loại tế bào nào khác trong cơ thể và có khả năng sửa chữa các tế bào phế nang bị hư hỏng và biến đổi thành tế bào mới.

Để hiểu rõ hơn về những khác biệt ở cấp độ tế bào, nhóm nghiên cứu đã lấy mẫu mô phổi từ những người hiến tặng người khỏe mạnh và phân tích các gen trong các tế bào riêng lẻ, từ đó tiết lộ các tế bào RAS chưa từng được biết đến trước đây.

Động vật có vú có thể có tế bào RAS?

Tác giả cấp cao Edward Morrisey, giáo sư tại Trường Y Perelman thuộc Đại học Pennsylvania, Mỹ chuyên về hệ hô hấp, cho biết: “Người ta đã biết từ lâu rằng đường hô hấp của phổi người khác với ở chuột. Nhưng các công nghệ mới nổi gần đây chỉ cho phép chúng tôi lấy mẫu và xác định các loại tế bào duy nhất."

Nhóm nghiên cứu cũng tìm thấy các tế bào RAS ở chồn sương có hệ thống hô hấp giống với con người hơn so với hệ thống hô hấp của chuột. Kết quả là, các nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng, hầu hết các động vật có vú có kích thước bằng hoặc lớn hơn có thể có tế bào RAS trong phổi.

Tế bào RAS phục vụ hai chức năng chính trong phổi. Đầu tiên, chúng tiết ra các phân tử duy trì lớp niêm mạc chất lỏng dọc theo các tiểu phế quản, giúp ngăn chặn các đường dẫn khí nhỏ bị xẹp xuống và tối đa hóa hiệu quả của phổi. Thứ hai, chúng có thể hoạt động như các tế bào tiền thân cho các tế bào phế nang loại 2 (AT2), một loại phế nang đặc biệt tiết ra một chất hóa học được sử dụng một phần để sửa chữa các phế nang bị hư hỏng.

Các nhà nghiên cứu cho rằng, các tế bào RAS có thể đóng một vai trò quan trọng trong các bệnh liên quan đến hút thuốc, chẳng hạn như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính ( COPD ). COPD là kết quả của tình trạng viêm các đường dẫn khí bên trong phổi, có thể do hút thuốc và đôi khi là ô nhiễm không khí. Tình trạng viêm đường hô hấp khiến phổi khó hấp thụ đủ oxy; kết quả là COPD có các triệu chứng tương tự như bệnh hen suyễn.

COPD cũng có thể dẫn đến khí phế thũng, trong đó các phế nang bị phá hủy vĩnh viễn và viêm phế quản mãn tính, ho dữ dội và kéo dài thường kèm theo đờm dư thừa. Hàng năm, hơn 3 triệu người trên thế giới chết vì COPD, theo Tổ chức Y tế Thế giới.

Morrisey cho biết: “Chúng tôi thực sự không biết liệu khám phá này có thể dẫn đến khả năng chữa khỏi bệnh COPD hay không. Tuy nhiên, vì COPD là một căn bệnh mà chúng ta biết rất ít, nên nếu có hiểu biết sâu sắc về nó sẽ giúp tìm ra các phương pháp điều trị mới, tốt hơn."