Quan hệ Israel - Nam Phi căng thẳng do xung đột ở Gaza

Quốc hội Nam Phi ngày 22/11 đã bỏ phiếu đóng cửa đại sứ quán Israel ở Pretoria trong bối cảnh Tổng thống Cyril Ramaphosa chỉ trích cuộc chiến của Israel với Hamas ở Gaza.

Theo Thời báo Israel (timesofisrael.com), Quốc hội Nam Phi ngày 21/11 đã thông qua nghị quyết kêu gọi chính phủ đóng cửa đại sứ quán Israel ở Pretoria cho đến khi Tel Aviv đồng ý ngừng bắn do Liên hợp quốc làm trung gian. Nghị quyết này cũng gọi cách đối xử của Israel với người Palestine là “phân biệt chủng tộc”.

Đến ngày 22/11, các nghị sĩ ở Nam Phi đã bỏ phiếu ủng hộ (248 phiếu thuận/91 phiếu chống) đề xuất đóng cửa đại sứ quán Israel và đình chỉ mọi quan hệ ngoại giao với Israel cho đến khi đạt được thỏa thuận ngừng bắn trong cuộc chiến với Hamas.

Trước đó trong cuộc họp báo hôm 19/11, Chánh Văn phòng Tổng thống Nam Phi Khumbudzo Ntshavheni đã kêu gọi Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cho rằng việc không làm như vậy sẽ thể hiện sự thất bại của quản trị toàn cầu.

“Thế giới không thể chỉ đứng nhìn. Cộng đồng toàn cầu cần phải đứng lên để ngăn chặn nạn diệt chủng này ngay bây giờ”, bà Ntshavheni nói. Bà lưu ý rằng Đại sứ Nam Phi tại The Hague ở Hà Lan đã đệ đơn kiện Israel lên ICC vào tuần trước, cùng với Comoros, Djibouti, Bolivia và Bangladesh.

Đầu tháng này, Chính phủ Nam Phi đã triệu hồi đại sứ và phái đoàn ngoại giao của mình tại Israel, mô tả cuộc chiến chống Hamas của Tel Aviv ở Gaza là “sự diệt chủng” và cho biết họ đang xem xét việc đóng cửa hoàn toàn đại sứ quán Israel ở Pretoria.

Đáp lại, Israel đã triệu hồi Đại sứ nước này tại Nam Phi Eli Belotserkovsky để tham vấn sau một loạt bình luận và bước đi phản đối của Pretoria về chiến dịch quân sự của Tel Aviv ở Gaza. “Trước những bình luận và động thái gần đây từ Nam Phi, Đại sứ Israel tại Nam Phi đã được triệu hồi để tham vấn", một tuyên bố ngắn từ Bộ Ngoại giao Israel cho biết.

Nam Phi từ lâu đã là nước ủng hộ mạnh mẽ người Palestine và đảng cầm quyền ANC của Nam Phi đã gắn cuộc đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc ở nước này với yêu cầu của người Palestine về một nhà nước độc lập.

Israel đã phát động chiến dịch quân sự quy mô lớn ở Gaza vào tháng trước nhằm vào nhóm Hồi giáo Hamas người Palestine sau vụ tấn công xuyên biên giới ngày 7/10, khiến khoảng 1.200 người Israel thiệt mạng và bắt cóc 240 người khác làm con tin. Giới chức ở Dải Gaza do Hamas điều hành cho biết các cuộc tấn công của Israel đã khiến hơn 13.000 người thiệt mạng.