Bài 1: Không ngừng mở rộng kết nối

Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ gồm 7 tỉnh, thành phố là: Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Bắc Ninh và Vĩnh Phúc. Đây là trung tâm kinh tế năng động, là đầu tàu kinh tế quan trọng của miền Bắc và của cả nước. Trong đó, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh được coi là 3 địa phương “vùng lõi”, là cực tăng trưởng của Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, một trọng điểm phát triển kinh tế biển của cả nước.

“Trong chiến lược phát triển của mình, Quảng Ninh xác định, không chỉ tập trung phát triển nội tỉnh mà phải tăng cường mở rộng liên kết vùng. Qua đó, tạo động lực thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển KT-XH của Quảng Ninh cũng như các tỉnh trong vùng cùng phát triển” - Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Long khẳng định.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng các đồng chí lãnh đạo trung ương, tỉnh Quảng Ninh, TP Hải Phòng cắt băng khánh thành, thông xe cao tốc Hạ Long - Hải Phòng. Ảnh: Đỗ Phương

Kết nối “vùng lõi” để tạo đột phá

Sau 4 năm tổ chức thi công, ngày 1/9/2018, tỉnh Quảng Ninh, TP Hải Phòng và Bộ GT-VT đã tổ chức thông xe cao tốc Hạ Long - Hải Phòng. Với việc rút ngắn đáng kể về thời gian di chuyển quãng đường Quảng Ninh - Hải Phòng - Hà Nội sẽ góp phần thúc đẩy hoạt động giao thương, du lịch, thu hút đầu tư đến với Hải Phòng và Quảng Ninh.

Phát biểu tại lễ khánh thành, thông xe cao tốc, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã nhấn mạnh: Cao tốc Hạ Long - Hải Phòng là một đột phá quan trọng của tỉnh Quảng Ninh và Hải Phòng, không chỉ phát huy thêm giá trị của cao tốc Hà Nội - Hải Phòng mà hơn cả là thúc đẩy liên kết vùng góp phần kết nối toàn khu vực và tam giác phát triển 3 chữ H là Hà Nội - Hải Phòng - Hạ Long, mở thêm những không gian và cơ hội phát triển kinh tế toàn khu vực.

Trên thực tế, hợp tác phát triển hạ tầng chỉ là một trong nhiều hợp tác quan trọng giữa Quảng Ninh và Hải Phòng. Thời gian qua, 2 địa phương đã ký nhiều chương trình hợp tác phát triển. Trong đó, phải kể đến hợp tác tăng cường triển khai các giải pháp đẩy mạnh liên kết vùng, hợp tác đầu tư, xây dựng chiến lược, quy hoạch, nhất là quy hoạch có tính chất liên vùng, quy hoạch xây dựng hạ tầng, quy hoạch phát triển du lịch. Hợp tác nâng cao hiệu quả liên kết du lịch Hải Phòng - Quảng Ninh; liên kết đầu tư phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng; trao đổi thông tin, hợp tác nghề cá Vịnh Bắc Bộ, hợp tác trong việc phân chia ranh giới vùng biển khai thác thủy sản ven bờ, phòng chống dịch bệnh, bảo vệ môi trường...

Chương trình hợp tác phát triển giữa TP Hải Phòng và tỉnh Quảng Ninh đã được hai địa phương tập trung chỉ đạo tổ chức thực hiện bằng những việc làm cụ thể, định kỳ tổ chức sơ kết, đánh giá kết quả tổ chức thực hiện. Qua đó sự hợp tác phát triển giữa hai địa phương đã đạt được một số kết quả ban đầu có ý nghĩa quan trọng, góp phần thúc đẩy phát triển của 2 địa phương và của Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ.

Hiệu quả từ hoạt động liên kết vùng

Không chỉ liên kết các địa phương “vùng lõi”, có thể thấy rất rõ quyết tâm của Quảng Ninh trong việc hiện thực hóa mục tiêu tăng cường mở rộng liên kết với các tỉnh trong Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. Đặc biệt là từ giai đoạn năm 2015 đến nay, tỉnh đã thực hiện triển khai hợp tác liên kết phát triển trên hầu hết các lĩnh vực với các địa phương trong Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ.

Bệnh viện Đa khoa tỉnh hiện đang là bệnh viện vệ tinh của Bệnh viện Việt Đức và Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: Nguyễn Hoa

Cụ thể, về hợp tác liên kết phát triển kết cấu hạ tầng, Quảng Ninh đã tập trung thực hiện 3 đột phá chiến lược theo chỉ đạo của Trung ương và Chính phủ. Trong đó đã đột phá mạnh trong việc huy động các nguồn lực để triển khai các dự án trọng điểm, đặc biệt là hệ thống hạ tầng giao thông động lực. Đến nay, đã có nhiều dự án quan trọng đang được triển khai và hoàn thành với sự phối hợp cùng các tỉnh lân cận như: Hải Phòng, Hải Dương, Bắc Ninh, trên các lĩnh vực hạ tầng cảng biển, đường sắt, đường bộ, như: Dự án đường nối TP Hạ Long với cầu Bạch Đằng; dự án cầu Bạch Đằng đường dẫn và nút giao cuối tuyến; đường nối từ cao tốc Hạ Long - Hải Phòng với Khu công nghiệp Nam Tiền Phong và các dự án khác để tăng cường hệ thống hạ tầng trong tỉnh, tạo điều kiện khớp nối kết cấu hạ tầng trong vùng... Các dự án đã góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội Vùng đồng bằng sông Hồng, Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ nói chung và tỉnh Quảng Ninh nói riêng.

Trong liên kết hợp tác về công nghiệp, thương mại, tỉnh đã tham gia các hoạt động khuyến công thường niên do Cục Công nghiệp địa phương - Bộ Công Thương tổ chức; thường xuyên phối hợp, tổ chức các cuộc tham quan học tập, trao đổi kinh nghiệm về công tác quản lý nhà nước theo lĩnh vực quản lý. Quảng Ninh đã ký Quy chế phối hợp trong công tác quản lý, trao đổi thông tin để kiểm tra, kịp thời xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật về khai thác, vận chuyển và sử dụng cát sỏi trên sông, cửa biển và hoạt động nạo vét luồng đường thủy nội địa, vùng nước cảng, bến thủy nội địa kết hợp tận thu sản phẩm giữa 3 tỉnh, thành phố: Quảng Ninh, Hải Phòng và Hải Dương. Ký Quy chế phối hợp trong công tác quản lý, trao đổi thông tin để kiểm tra, kịp thời xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật về khai thác, kinh doanh than giữa tỉnh Quảng Ninh với thành phố Hải Phòng, tỉnh Bắc Giang, tỉnh Hải Dương, tỉnh Lạng Sơn.

Thời gian qua, tỉnh cũng đã tăng cường thực hiện liên kết hợp tác về lĩnh vực y tế đối với các địa phương trong Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. Trọng tâm là tiếp tục thực hiện Đề án Bệnh viện vệ tinh giai đoạn 2016-2020. Theo đó, nhiều bệnh viện của tỉnh hiện đang là bệnh viện vệ tinh của các bệnh viện tuyến trung ương; một số trung tâm y tế tuyến huyện thì phối hợp với Trường Đại học Y, Dược TP Hải Phòng và các bệnh viện trên địa bàn TP Hải Dương trong tăng cường công tác đào tạo nhân lực và các kỹ thuật y tế mới.

Cùng với đó, thời gian qua, Quảng Ninh cũng thực hiện tăng cường hợp tác với các địa phương về lĩnh vực y tế, giáo dục, khoa học công nghệ, tài nguyên và môi trường, lao động và xã hội... Những liên kết, phối hợp này đều đạt được thành công nhất định, tạo động lực cho sự phát triển của mỗi địa phương cũng như của cả vùng.

Mặc dù đạt được những kết quả khích lệ, tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, đến nay, liên kết Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ (bao gồm cả liên kết nội vùng và liên vùng) vẫn còn nhiều hạn chế và tồn tại, bất cập cả về cơ chế, chính sách lẫn thực thi trong thực tế. PGS.TS Trần Kim Chung, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương nhận định: Trong bối cảnh hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới, các tỉnh trong Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ sẽ chịu tác động rất lớn từ các yếu tố bên ngoài. Xu hướng cấu trúc lại nền kinh tế trước sức ép của hội nhập kinh tế quốc tế sẽ đe dọa trực tiếp đến sức cạnh tranh của doanh nghiệp, của vùng và của quốc gia. Điều này đòi hỏi phải có sự liên kết, bắt tay mạnh mẽ hơn nữa từ các địa phương trong vùng để tạo ra sức mạnh tổng hợp, đủ sức đối phó với những vấn đề như phát triển bền vững, cân bằng giữa mục tiêu tăng trưởng kinh tế với các mục tiêu bảo vệ môi trường và ổn định xã hội.

Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cũng cho rằng, do tính đặc thù về vị trí địa kinh tế, chính trị đã tạo cho Quảng Ninh nhiều cơ hội phát triển, hội tụ và thúc đẩy các tỉnh trong vùng cùng phát triển.

Hồng Nhung

[links()]