Quy định “dao có tính sát thương cao” cần phù hợp với thực tiễn cuộc sống

Đa số đại biểu tán thành việc bổ sung "dao có tính sát thương cao" vào nhóm vũ khí thô sơ, trường hợp sử dụng "dao có tính sát thương cao" vào mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt thì không thuộc phạm vi điều chỉnh của luật.

Tiếp tục chương trình làm việc Kỳ họp thứ 7, sáng 3/6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi).

Cần thiết phải bổ sung dao có tính sát thương cao là vũ khí thô sơ

Khoản b Điều 3 dự thảo Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ quy định: Dao có tính sát thương cao là dao sắc, dao nhọn và dao sắc nhọn, có chiều dài lưỡi dao từ 20cm trở lên hoặc có chiều dài lưỡi dao dưới 20cm nhưng được hoán cải, lắp ráp để có công năng, tác dụng tương tự dao có tính sát thương cao thuộc danh mục vũ khí thô sơ do Bộ trưởng Công an ban hành. Trường hợp sử dụng dao có tính sát thương cao vào mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt thì không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật này.

Nội dung này nhận được sự quan tâm của nhiều đại biểu Quốc hội trong phiên thảo luận trên hội trường tại Kỳ họp thứ 7, sáng 3/6. Đa số đại biểu tán thành việc bổ sung "dao có tính sát thương cao" vào nhóm vũ khí thô sơ, trường hợp sử dụng "dao có tính sát thương cao" vào mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt thì không thuộc phạm vi điều chỉnh của luật này.

Trình bày quan điểm, đại biểu Nguyễn Việt Hà (đoàn Tuyên Quang) cùng nhiều đại biểu đề nghị cần thiết phải bổ sung dao có tính sát thương cao là vũ khí thô sơ, trong tổng số 28.715 vụ sử dụng trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ gây án giết người, cướp tài sản, cố ý gây thương tích, chống người thi hành công vụ, gây rối trật tự công cộng… thì có đến 25.378 vụ (chiếm 88,4%) đối tượng sử dụng vũ khí thô sơ, dao và phương tiện tương tự dao gây án.

Đặc biệt, riêng đối tượng sử dụng các loại dao gây án là 16.841/25.378 vụ (chiếm 66,4%), nhiều vụ đối tượng sử dụng dao nhọn, sắc có tính sát thương rất cao (dao bầu, dao phay, dao quắm…) giết người với tình tiết rất manh động gây bức xúc, hoang mang trong dư luận xã hội.

Đồng tình với quan điểm trên, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (đoàn Bình Định) cho rằng, việc quy định dao có tính sát thương cao là dao sắc, dao nhọn và dao sắc nhọn, có chiều dài lưỡi dao từ 20cm trở lên hoặc có chiều dài lưỡi dao dưới 20cm nhưng được hoán cải, lắp ráp để có công năng, tác dụng tương tự dao có tính sát thương cao… (Điểm b, Khoản 4, Điều 3 dự thảo Luật) sẽ tăng tính răn đe đối với những đối tượng có tiền án, tiền sự thường xuyên gây rối trật tự công cộng, hành hung người khác. Các đối tượng này không còn lợi dụng việc sử dụng dao để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật, có hành vi đe dọa xâm hại cơ thể người khác.

Nhận định việc quy định như dự thảo với dao có tính sát thương cao nhằm góp phần phòng ngừa tội phạm, đại biểu Nguyễn Đại Thắng (đoàn Hưng Yên) bổ sung thêm: “Thực tế thời gian qua nhiều băng nhóm sử dụng các vũ khí tự tạo, tụ tập. Có vụ báo chí phản ánh đêm khuya mang dao phóng lợn gắn vào tuýp sắt rồi kéo lê trên đường, nẹt pô xe và có thể sẵn sàng gây án, gây hoang mang dư luận”.

Cần tiếp tục làm rõ khái niệm, lấy ý kiến sâu

Đối với quy định trường hợp sử dụng dao có tính sát thương cao vào mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt thì không được coi là vũ khí, đại biểu Thắng nhận định: Rất khó xác định khi nào dao là vũ khí, khi nào là dùng cho mục đích sản xuất, sinh hoạt. Có loại dao sử dụng hằng ngày nhưng khi sử dụng gây án lại mang tính sát thương cao.

Do đó, đại biểu đề nghị ban soạn thảo tiếp tục đánh giá kỹ hơn, toàn diện hơn, quy định chặt chẽ hơn để bảo đảm căn cứ pháp lý, căn cứ thực tiễn, tránh gây xáo trộn đời sống và sản xuất của người dân.

Đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) cũng cho rằng: Dao là công cụ dễ thấy xuất hiện thường xuyên trong cuộc sống hằng ngày và vật dụng này rất dễ biến thành hung khí để gây án. Mặc dù vậy, nếu quy định dao là một loại vũ khí và xử lý đối tượng sở hữu dao theo hướng tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí thì có thể phát sinh nhiều bất cập và nảy sinh vấn đề mâu thuẫn giữa đời sống xã hội và pháp luật. Nếu liệt kê dao vào loại vũ khí thô sơ thì những hoạt động sinh hoạt thường ngày của người dân ít nhiều cũng sẽ bị ảnh hưởng.

Do đó, để bảo đảm tính ổn định xã hội, đại biểu đề nghị cần tổ chức khảo sát, lấy ý kiến sâu hơn nữa của các tầng lớp nhân dân là đối tượng chịu sự tác động của các vi phạm pháp luật để đánh giá tính nghiêm trọng của các loại vật dụng gây nguy hiểm, từ đó đưa ra các quy định cụ thể và phù hợp với thực tiễn cuộc sống.

Liên quan đến quy định phải khai báo khi mua bán dao hoặc vũ khí, công cụ, đại biểu Đồng Ngọc Ba (đoàn Bình Định) nhấn mạnh: "Khai báo trước khi sản xuất kinh doanh hay sau khi sản xuất, trong luật không nói rõ. Nếu mua bán thì mọi trường hợp có phải khai báo không, khai báo thế nào khi chỉ mua đi bán lại thôi? Cửa hàng bán dao thì khai báo ra làm sao, ngay khi thực hiện giao dịch hay khai báo theo kỳ hạn? Mặc dù chúng ta có giao Chính phủ quy định chi tiết nhưng cần làm rõ để tránh xâm phạm quyền của các tổ chức, cá nhân".

Cũng lo về nguy cơ oan sai với người dân, đại biểu Trần Khánh Thu (Đoàn Thái Bình) cho rằng cần quy định rõ các trường hợp về dao, tránh ảnh hưởng người dân dùng dao trong sinh hoạt. Bà Thu còn đề nghị dao phẫu thuật trong ngành y không thuộc đối tượng điều chỉnh của luật này.