Sớm tháo gỡ khó khăn dự án nâng cấp, mở rộng kho bãi tại cửa khẩu Hoành Mô

Với những hạn chế bất cập về kho bãi, cơ sở hạ tầng nên từ nhiều năm nay, hoạt động XNK tại KKT cửa khẩu Hoành Mô (huyện Bình Liêu) không có nhiều sự bứt phá. Thống kê hết quý I/2023, Chi cục Hải quan cửa khẩu Hoành Mô đã làm thủ tục thông quan 607 tờ khai hải quan, tổng kim ngạch XNK đạt trên 26,6 triệu USD, số thu NSNN đạt gần 19 tỷ đồng. Con số này khá khiêm tốn so với kim ngạch XNK và số thu NSNN của Cục Hải quan Quảng Ninh.

Theo Quyết định số 417/QĐ-TTg ngày 11/4/2012, Thủ tướng Chính phủ đã công nhận nâng cấp cửa khẩu Hoành Mô từ cửa khẩu phụ lên cửa khẩu chính. Tại Quyết định cũng nêu rõ, UBND tỉnh Quảng Ninh căn cứ vào tình hình thực tế, nhu cầu qua lại và khả năng của địa phương để lựa chọn phương án đầu tư các công trình phục vụ việc kiểm tra, kiểm soát tại cửa khẩu Hoành Mô phù hợp với thực tế, có hiệu quả. Trong thời gian qua, khu vực KKT cửa khẩu Hoành Mô cũng đã được tỉnh quan tâm đầu tư cơ sở hạ tầng như: Đường giao thông, cầu Hoành Mô - Động Trung, khu vực nhà kiểm tra, giám sát hàng hoá...

Tháng 10/2021, theo đề nghị của Ban Quản lý KKT, UBND tỉnh đã có Quyết định số 3361/QĐ-UBND về việc chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án kho bãi hàng hóa tại KKT cửa khẩu Hoành Mô. Mục tiêu của dự án nhằm đáp ứng nhu cầu là nơi trung chuyển, giao thương hàng hóa, nhu cầu thuê kho bãi tập kết hàng hóa, kinh doanh tổng hợp và logistics tại khu vực này; tạo công ăn việc làm cho người lao động, nâng cao thu nhập cho một bộ phận dân cư, mang lại hiệu quả lợi ích cho cả doanh nghiệp và người dân địa phương. Dự án sẽ có diện tích trên 75.000m² với công suất dự kiến tiếp nhận khoảng 5-10 triệu tấn hàng hóa/năm.

Tháng 12/2021, Ban Quản lý KKT đã có Quyết định số 158/QĐ-BQLKKT chấp thuận Công ty TNHH Vũ Gia Quảng Ninh là nhà đầu tư thực hiện dự án. Theo kế hoạch, từ tháng 12/2021 đến tháng 7/2022, nhà đầu tư sẽ hoàn thiện các thủ tục về đầu tư, đất đai, xây dựng, môi trường; tháng 8/2022 đến tháng 6/2023 sẽ triển khai xây dựng và đưa vào hoạt động.

Ngay sau khi có quyết định chấp thuận, nhà đầu tư đã chủ động phối hợp với các sở, ngành và UBND huyện Bình Liêu triển khai đầu tư xây dựng theo đúng quy mô và kế hoạch đặt ra. Đặc biệt, trong năm 2022, Công ty cũng đã chi trả xong toàn bộ tiền đền bù GPMB theo quy định và hỗ trợ thêm từ 5-10 triệu đồng cho các hộ dân bị ảnh hưởng của dự án với số tiền trên 11 tỷ đồng. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, khu vực triển khai dự án vẫn là một bãi đất trống, cỏ lau mọc um tùm.

Nguyên nhân chính là do những bất cập trong công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của địa phương dẫn đến việc chuyển nhượng đất đai giữa người dân và doanh nghiệp bị kéo dài và một số người dân mặc dù đã nhận tiền đền bù nhưng không hợp tác cùng doanh nghiệp trong việc thực hiện những thủ tục tiếp theo.

Được biết, hiện nay sân bãi tập kết hàng hóa, phương tiện vận tải, kiểm tra giám sát hàng hóa XNK tại khu vực cửa khẩu Hoành Mô chỉ có diện tích 25.000m². Với diện tích này chỉ đáp ứng tối đa khoảng 60 phương tiện/ngày, trong khi đó trước khi chưa có dịch Covid-19, số lượng phương tiện chở hàng hóa XNK qua cửa khẩu Hoành Mô trung bình là 150 xe/ngày. Như vậy là cơ sở hạ tầng bến bãi cửa khẩu Hoành Mô hiện nay còn rất chật hẹp và chưa được quy hoạch một cách hợp lý, khoa học theo hướng hiện đại.

Nếu dự án đưa vào hoạt động sẽ mở rộng gấp 3 so với hiện tại và sẽ góp phần đưa hạ tầng cửa khẩu Hoành Mô phát triển tương xứng với cửa khẩu Động Trung của phía Trung Quốc trong thời gian tới. Chưa kể, theo tính toán của nhà đầu tư, dự án sẽ tạo việc làm cho khoảng 50-100 lao động địa phương với mức lương trung bình từ 5-10 triệu đồng/tháng. Hàng năm, dự án đóng góp cho ngân sách địa phương khoảng 5,1-5,8 tỷ đồng thông qua các khoản thuế, phí.

Ông Trịnh Văn Nhuận, Phó Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, khẳng định: Việc đầu tư mở rộng, nâng cấp cửa khẩu Hoành Mô là nhiệm vụ rất cần thiết và quan trọng, nhằm từng bước cụ thể hóa các chủ trương chỉ đạo của Chính phủ và tỉnh Quảng Ninh về phát triển kinh tế - xã hội, hội nhập quốc tế, trong đó có các thỏa thuận song phương giữa huyện Bình Liêu và khu Phòng Thành (Trung Quốc) về phát triển nâng cấp cửa khẩu Hoành Mô (Việt Nam) - Động Trung (Trung Quốc) thành cửa khẩu song phương trong thời gian tới. Đồng thời, dự án cũng là tiền đề quan trọng để cửa khẩu Hoành Mô từng bước nâng lên thành cửa khẩu quốc tế.

Quan trọng hơn, việc đầu tư thực hiện Dự án Khu kho bãi hàng hóa tại cửa khẩu Hoành Mô, huyện Bình Liêu còn có ý nghĩa quan trọng đối với công tác quốc phòng, an ninh. Dự án được đầu tư xây dựng sẽ đồng bộ với công trình kè xung yếu bảo vệ bờ sông, cột mốc biên giới khu vực bãi số 1, cột mốc 1316(1) và cột mốc 1317(2) tại KKT cửa khẩu Hoành Mô (hiện đang báo cáo Thủ tướng Chính phủ xin chủ trương đầu tư). Sự liên hợp của các công trình sẽ góp phần đảm bảo vững chắc về quốc phòng, an ninh, đồng thời thúc đẩy phát triển KT-XH vùng biên, chuẩn bị đầy đủ các điều kiện về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng giao thông khi cặp cửa khẩu Hoành Mô - Động Trung được công nhận là cặp cửa khẩu song phương.

Mặt khác, việc mở rộng, nâng cấp kho bãi cửa khẩu Hoành Mô cũng là ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân huyện Bình Liêu đã được gửi đến các cấp chính quyền trong thời gian qua.

Do đó, UBND huyện Bình Liêu cần tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân để dự án có thể triển khai trong thời gian sớm nhất. Đảm bảo việc phát triển KKT cửa khẩu Hoành Mô đúng với chủ trương, định hướng của Trung ương và của tỉnh về hoạt động XNK, thúc đẩy phát triển kinh tế biên mậu, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho cư dân biên giới. Đồng thời góp phần nâng cao hoạt động xúc tiến, thu hút đầu tư của chính địa phương.