Sống chậm để biết yêu thương nhiều hơn

Có thể nói sự lệ thuộc vào thiết bị hiện đại đã và đang làm nhiều người tiêu tốn quá nhiều thời gian sống mỗi ngày, trở thành một nguyên nhân khiến các mối quan hệ cộng đồng có nguy cơ trở nên lỏng lẻo. Thiếu kỹ năng sống, vô cảm với cái ác, sống ảo, sống gấp,... sẽ là hệ lụy khó tránh khỏi nếu các giá trị sống đích thực không được gìn giữ, phát huy. Vì vậy “sống chậm để biết yêu thương nhiều hơn” đang là phương châm mà nhiều người hướng tới.

Ngay sau khi phát sóng ngày 20-11, ca khúc Ông bà anh của Lê Thiện Hiếu (21 tuổi), lập tức trở thành hiện tượng gây “sốt” trong cộng đồng mạng. Chỉ trong ba ngày, vi-đê-ô phần biểu diễn của Lê Thiện Hiếu đã thu hút hơn 3 triệu lượt xem, 29.000 lượt yêu thích trên mạng Youtube. Điều khiến nhiều người thích thú ca khúc Ông bà anh, một mặt là do tác phẩm có giai điệu vui tươi, dí dỏm, ca từ dung dị, rất gần gũi; một mặt là ở ý tưởng so sánh sự khác biệt giữa tình yêu xưa và nay. Tình yêu thuở ông bà anh là “thời chưa có ti-vi”, “chưa có xe hơi”, “ông thường đưa bà anh đi dạo quanh trên con ngựa sắt Thống Nhất màu xanh. Ông bà anh đưa nhau đi khắp phố xa, bà ngồi trên gác-ba-ga chiếc xe đạp tróc sơn. Ông mua tặng bà anh một đóa hoa, và đó là món quà đầu tiên”. Tình yêu dù thiếu thốn vật chất nhưng sự bình dị của “Những dòng thư tay viết vội, những lời ngây ngô đầu môi” lại khiến những đôi lứa dù chỉ “Chạm tay nhau một giây thôi là nhớ nhau cả đời”... Còn tình yêu thời nay là tình yêu “thời xe máy, ô-tô”, “thời facebook, zalo”, nhưng “ta chẳng nói chuyện gì với nhau, ngồi bên nhau cầm điện thoại thật lâu” thậm chí “Giận nhau không nói một lời chỉ vì không rep inbox (trả lời thư) thôi”. Điều này khiến cho tình yêu thời nay “mệt quá đi thôi”, như tác giả ca khúc chia sẻ: “Trước kia, khi không có công nghệ, chuyện hẹn hò trong một vài giây cũng là hạnh phúc rồi. Ngày nay, người ta dễ dàng dành cho nhau những lời yêu thương qua điện thoại, qua tin nhắn mà vô tình không trân trọng những giây phút ở bên nhau”.

Ý tưởng giản dị về “tình yêu tuyệt vời như ông bà anh” nhận được sự đồng cảm, chia sẻ của nhiều bạn trẻ. Như có khán giả nhận xét: “vẫn xuất hiện những “từ khóa” của ngôn ngữ trẻ, nhưng người nghe lại tiếp nhận trong cảm xúc hồ hởi bởi thông điệp về tình yêu chân thành”. Nhiều bạn trẻ thẳng thắn bày tỏ mong muốn có một tình yêu trong sáng như thời ông bà mình, bởi khi đó con người thật sự quan tâm đến nhau, trong khi tình yêu thời nay lại có nguy cơ trở nên thực dụng, sống gấp, yêu gấp; các phát minh kỹ thuật hiện đại như máy tính bảng, điện thoại thông minh, mạng in-tơ-nét,... không những không gắn kết được cảm xúc giữa con người với con người mà còn khiến cho các mối quan hệ dần trở nên xa cách. Hiện tượng ca khúc Ông bà anh được đón nhận nồng nhiệt cho thấy sự quan tâm của cộng đồng với những giá trị đích thực của đời sống, cũng như niềm khao khát về tình cảm chân thành, giản dị, ấm áp để có “một tình yêu ngát xanh” như ca từ của bài hát. Tại một số diễn đàn dành cho người trẻ, được gợi ý từ bài hát Ông bà anh, chủ đề sống chậm đã được đặt ra và thảo luận. Nhiều bạn trẻ kêu gọi bạn bè đừng “đốt” quá nhiều thời gian trên không gian mạng mà hãy quan tâm đến người thân, đồng nghiệp và cộng đồng bằng các việc làm cụ thể, thiết thực. Có độc giả còn viết: “Ngày của mẹ, bạn viết rất hay về tình cảm của mình dành cho mẹ và đưa lên facebook, nhưng người mẹ của bạn liệu có đọc được những dòng ấy không? Bạn đã làm được gì cho mẹ thay cho những lời nói suông... Thay vì dành thời gian viết facebook, sẽ tốt hơn là bạn làm được điều gì đó ý nghĩa cho mẹ”.

Không phải đến bây giờ việc kêu gọi người trẻ sống chậm mới được đặt ra. Tuy nhiên không phải ai cũng tự có ý thức đúng đắn về việc sống chậm để “yêu thương nhiều hơn”. Vì vậy cảnh tượng thường gặp tại quán cà-phê, các cuộc hội họp cũng như tại nhiều gia đình là mỗi người đều bận... "ôm" một máy điện thoại! Thay vì nói chuyện trực tiếp với nhau, họ lại dành sự quan tâm cho việc đọc, trả lời tin nhắn trên mạng. Một số liệu thống kê năm 2015 cho biết: có đến 20 triệu người Việt dành trung bình mỗi ngày hai giờ rưỡi truy cập Facebook. Đặc biệt, 75% trong tổng số 20 triệu người ấy có độ tuổi từ 18 đến 34. Theo một khảo sát gần đây của các nhà xã hội học, hơn 300 cặp vợ chồng được hỏi cho biết 80% trong số họ không có thời gian nấu bữa ăn sáng, 70% các bà mẹ thú nhận có rất ít thời gian chăm sóc con cái như thế hệ ông bà, cha mẹ. Các bữa ăn đoàn tụ gia đình thường diễn ra chóng vánh vì ai cũng bận vào facebook!...

Việc kêu gọi người trẻ tự thiết lập giá trị của bản thân bằng việc làm của mình thay vì chạy theo các trào lưu mua sắm thời thượng đã được dấy lên trên các phương tiện truyền thông. Nhà văn Trần Nhã Thụy bình luận: “Thật bất thường khi có rất nhiều người hầu như dành toàn bộ thời gian của mình để làm “anh hùng bàn phím” hơn là hành động, sáng tạo trong đời thực... Facebook đã làm gì chúng ta hay chúng ta đã làm gì trên facebook? Đó nên là câu tự vấn của mỗi người mỗi ngày”. Và chủ đề sống chậm đã có mặt trong đề thi môn Ngữ văn khối trung học phổ thông, như một đồng hồ đo mức độ nhìn nhận, suy nghĩ của các em. Với đề bài “Suy nghĩ về quan điểm: Sống chậm, suy nghĩ khác và yêu thương nhiều hơn”, có học sinh thẳng thắn bày tỏ: “Vẫn biết xã hội đương phát triển một cách chóng mặt, thời gian được rút ngắn một cách tối đa: trồng trọt, sản xuất thì rút ngắn thời gian thu hoạch để một năm có thể xen gối thâm canh thêm mấy vụ nữa; máy móc công nghiệp cũng được cải tạo với công suất nhanh nhất; internet được nâng cấp với tốc độ lan truyền đến chóng mặt... Cuộc sống buộc con người phải đi theo guồng quay đó, ai làm khác là tụt hậu. Phải chăng đó là nguyên nhân gây nên mặt trái xã hội khi lượng người bị trầm cảm, u uất, rối loạn tâm lý ngày càng nhiều hay với lớp trẻ tình trạng “sống thử”, “sống vội”, “sống sơ sài” diễn ra như một định hướng chung. Con người cần phải sống-chậm-lại... Sống chậm là để cảm nhận những gì tốt đẹp trong cuộc sống... Cái mà xã hội hiện đại thiếu nhiều nhất không phải về vật chất mà về tinh thần: sống thiếu tình thương. Đặc biệt với giới trẻ, sự lãnh đạm, thờ ơ đang diễn ra như một điều bình thường trong cuộc sống. Thờ ơ với lịch sử dân tộc, thờ ơ với những giá trị văn hóa cổ truyền, thờ ơ với những người ăn xin trên đường, thờ ơ với bà cụ muốn người giúp qua đường... Và đáng sợ hơn, chúng ta đang dần vô cảm, thờ ơ với cả cái xấu”.

Kêu gọi mọi người, nhất là giới trẻ sống chậm, biết trân trọng các giá trị của đời sống, biết yêu thương, quan tâm hơn đến người khác đã và đang thật sự trở thành mối quan tâm của cộng đồng. Xu hướng này không chỉ diễn ra ở Việt Nam mà đã trở thành trào lưu trên thế giới. Ở một số quốc gia như I-ta-li-a, Pháp, Anh, Đức, Na Uy, Hàn Quốc, Nhật Bản... việc khuyến khích người dân sống chậm được coi như một biện pháp hữu hiệu giúp cân bằng tinh thần bởi sức ép của cuộc sống hiện đại đang khiến con người dễ bị căng thẳng thần kinh dẫn đến stress, đồng thời gây ra nhiều bệnh tật nguy hiểm. Từ cuối những năm 80 của thế kỷ trước ở I-ta-li-a, phong trào sống chậm (Slow Movement) đã hình thành, mà người khởi xướng là nhà báo C. Petrini (C. Pét-tri-ni). Ông kêu gọi mọi người giữ gìn phong cách ẩm thực truyền thống, đồng thời nói không với thức ăn nhanh (fast food). Đây là tiền đề quan trọng để vào năm 1999 tại I-ta-li-a ra đời phong trào “Thành phố chậm”. Kể từ đây sống chậm đã trở thành một phong trào được phát động rộng rãi trên thế giới, đến nay đã thu hút được người dân từ 132 quốc gia tham gia, hàng trăm thành phố trên thế giới đăng ký trở thành thành viên. Như nhà báo C. Petrini chia sẻ: “Chúng ta nhiều lúc không cảm nhận giá trị của thời gian. Chúng ta cho rằng cuộc sống thật ngắn ngủi và thế là chúng ta cần phải nhanh tay nhanh chân để mọi việc được đâu vào đấy. Nhưng thực tế cuộc sống không ngắn như chúng ta tưởng. Vấn đề là chúng ta không biết cách sử dụng thời gian của mình một cách thông minh mà thôi”. Ở Hàn Quốc, trào lưu sống chậm bắt đầu trở nên phổ biến từ năm 2007. Nhiều cặp vợ chồng trẻ dù bận rộn với công việc nhưng vẫn dành thời gian cùng chăm sóc mảnh vườn gia đình như là một cách thư giãn, đồng thời cũng tìm ra cách thức để có nhiều thời gian bên nhau. Ngày càng nhiều “thành phố chậm”, “hiệp hội sống chậm” hình thành ở các châu lục, đáp ứng mong muốn của rất nhiều người là được “bứt mình ra khỏi sự mê hoặc của những hiện đại vật chất” để sống tĩnh tại, biết quan tâm, lắng nghe nhau nhiều hơn. Cuộc sống vốn vận động không ngừng, và với nhiều người, “sống là không chờ đợi”, nhưng vội vã chạy đua với thời gian, không trân trọng, phát huy những giá trị sống bền vững sẽ chỉ khiến mỗi ngày qua đi trở nên uổng phí. Bởi thế sống chậm không chỉ giúp con người biết yêu thương nhiều hơn, mà còn là giúp cuộc sống của chúng ta trở nên ý nghĩa hơn.

Theo Thảo Anh/Nhandan.com.vn