Tại sao cuộc phản công của Ukraine diễn ra chậm chạp?

Ukraine và Nga đã dành nhiều tháng để chuẩn bị cho cuộc chiến dọc theo một chiến tuyến rộng lớn. Đối mặt với những thất bại trong các cuộc tấn công thăm dò ban đầu, các chỉ huy Ukraine trong những ngày gần đây đã tạm dừng chiến dịch ở một số mặt trận để đánh giá lại chiến thuật.

Theo tờ Wall Street Journal (WSJ) của Mỹ ngày 20/6, thiếu một lực lượng không quân mạnh mẽ, quân đội Ukraine đang nỗ lực thực hiện một “kỳ tích” mà ít quân đội hiện đại dám làm: đánh bật các lực lượng Nga vốn đã dành hàng tháng trời để củng cố trận địa phòng thủ và sẵn sàng đối phó với cuộc tấn công dữ dội kéo dài.

Những khó khăn ban đầu của các lực lượng Ukraine là dấu hiệu cho thấy cuộc phản công của họ sẽ kéo dài, thương vong và khó lặp lại thành công như ở khu vực Đông Bắc Kharkiv vào cuối mùa hè năm ngoái.

Rob Lee, một thành viên cấp cao tại Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại (FPRI), từng là sĩ quan Thủy quân lục chiến Mỹ, cho biết: “Mọi việc luôn khó khăn. Các lực lượng Nga đã chuẩn bị trong một thời gian dài. Họ đã rút ra những bài học ở Kharkiv”.

Cuộc xung đột đang diễn ra là một cuộc giao tranh khốc liệt trên chiến trường, bởi vì cả hai bên kể từ giữa năm ngoái đã tập trung vũ khí, lực lượng và củng cố các vị trí phòng thủ cho những gì họ biết sẽ là một thời điểm quan trọng.

Ukraine đã nhận được vũ khí và đạn dược trị giá hàng tỷ USD từ phương Tây. Trong khi đó, Moskva đã huy động hơn 200.000 binh sĩ, đào chiến hào và chuẩn bị các tuyến phòng thủ để ngăn chặn quân Ukraine tấn công. Đáng kể nhất, quân đội Nga đã rải hàng triệu quả mìn, một số được rải từ các bệ phóng di động.

Đầu tháng này, một đơn vị quân đội Ukraine sử dụng các phương tiện tiên tiến của Mỹ và châu Âu đã lao vào một trong những bãi mìn đó, khiến một số xe tăng và xe chiến đấu bọc thép bị vô hiệu hóa. Các đơn vị khác của Ukraine đã phải đối mặt với các cuộc tấn công từ máy bay trực thăng và tên lửa của Nga, được phóng từ cả trên không và mặt đất.

Đối mặt với những thất bại trong các cuộc tấn công thăm dò ban đầu, các chỉ huy Ukraine trong những ngày gần đây đã tạm dừng chiến dịch ở một số mặt trận để đánh giá lại chiến thuật.

Thiếu ưu thế trên không, Ukraine đã tìm cách làm suy giảm khả năng chiến đấu của các lực lượng Nga bằng cách tấn công các tuyến hậu cần và trung tâm chỉ huy và kiểm soát của họ bằng các cuộc tấn công tầm xa, gần đây nhất là sử dụng tên lửa hành trình Storm Shadow do Anh cung cấp.

Kiev đã sử dụng chiến thuật này rất thành công vào năm ngoái, sử dụng các bệ phóng tên lửa tầm ngắn đặt trên xe HIMARS do Mỹ sản xuất để tấn công các điểm trọng yếu của các lực lượng Nga và làm suy yếu sức mạnh chiến đấu của họ.

Ukraine vào cuối năm ngoái đã giành lại quyền kiểm soát thành phố Kherson ở miền Nam sau khi phá hủy có chiến thuật các đường tiếp tế của Nga. Kherson đặc biệt dễ bị tổn thương vì vị trí của nó ở nơi hợp lưu của hai con sông, vốn bao vây các lực lượng Nga ở đó. Mặc dù vậy, cuộc tấn công phải mất nhiều tháng mới thành công. Nhưng các mục tiêu của Ukraine hiện nay không dễ bị tấn công như Kherson, điều này làm tăng sự phức tạp cho Kiev.

Phillips O'Brien, Giáo sư nghiên cứu chiến lược tại Đại học St. Andrews ở Scotland, cho biết lực lượng tấn công của Ukraine chỉ có thể thành công trong việc chọc thủng phòng tuyến của Nga nếu trước tiên họ làm hao mòn lực lượng của đối phương. Ông O'Brien nói: “Bởi vì họ (Ukraine) không có ưu thế trên không, nên họ không thể vượt qua phòng tuyến. Đó là một giai đoạn rất khó khăn và có thể chịu tổn thất lớn”.