Tăng cường hợp tác giáo dục Việt Nam-Australia với các dự án ngang tầm khu vực, mang tính biểu tượng

Sáng 8/3 (giờ địa phương), tiếp tục chương trình chuyến thăm chính thức Australia, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Diễn đàn Hợp tác giáo dục Việt Nam-Australia do Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam phối hợp Bộ Giáo dục Australia, Đại sứ quán Australia tại Việt Nam và Đại sứ quán Việt Nam tại Australia tổ chức.

Tham dự sự kiện có Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Việt Nam Nguyễn Kim Sơn, Bộ trưởng Giáo dục Australia Anthony Chisholm, lãnh đạo các bộ, ngành, lãnh đạo địa phương của Việt Nam và hơn 30 cơ sở giáo dục đại học Australia và Việt Nam.

Diễn đàn Hợp tác giáo dục Việt Nam-Australia nhằm tăng cường hợp tác nghiên cứu giữa các trường đại học hai nước với sự tham gia của doanh nghiệp; thu hút, thúc đẩy các trường đại học Australia thành lập phân hiệu tại Việt Nam; thúc đẩy hợp tác đào tạo giữa các cơ sở giáo dục đại học Australia và các cơ sở giáo dục đại học Việt Nam.

Diễn đàn cũng hướng tới đẩy mạnh hợp tác chính sách, đặc biệt là chính sách thu hút thêm phân hiệu của những trường đại học hàng đầu trên thế giới đến hoạt động và cung cấp cơ hội tiếp cận giáo dục chất lượng cao ngay tại Việt Nam cho sinh viên Việt Nam và các nước trong khu vực. Qua đó, góp phần đẩy nhanh quá trình quốc tế hoá giáo dục đại học Việt Nam, đa dạng chương trình đào tạo chất lượng cao, tạo điều kiện cho sinh viên Việt Nam du học tại chỗ, thu hút sinh viên quốc tế, hướng tới Việt Nam trở thành một trong những trung tâm giáo dục quốc tế của khu vực Đông Nam Á.

Australia là một trong những nước cấp nhiều học bổng Chính phủ cho Việt Nam với khoảng 70 học bổng/năm cho các chương trình đào tạo dài hạn (thạc sĩ, tiến sĩ) và ngắn hạn (sau tiến sĩ, phát triển chuyên môn) theo các chương trình học bổng: Australia Award Scholarship thuộc Chương trình phát triển nguồn nhân lực và Chương trình học bổng Endeavour Scholarships and Fellowships. Các trường đại học của Australia là địa chỉ thu hút nhiều sinh viên quốc tế, trong đó có sinh viên Việt Nam. Theo thông tin từ Đại sứ quán Australia, có khoảng 26.000 sinh viên Việt Nam đang học tập, phần lớn theo diện tự túc và học bổng của các trường.

Hiện nay, trong số hơn 400 chương trình liên kết đào tạo giữa các trường đại học Việt Nam và nước ngoài, trong đó có 37 chương trình giữa 21 cơ sở giáo dục đại học Việt Nam và 17 đối tác Australia.

Ở cấp Chính phủ, Việt Nam và Australia đã ký Thỏa thuận hợp tác về giáo dục và đào tạo giai đoạn 2018-2023 (dự kiến ký văn bản mới vào tháng 3/2024); thỏa thuận bổ sung giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Australia liên quan đến Chương trình phát triển nguồn nhân lực Việt Nam-Australia giai đoạn 2021-2025.

Dự kiến tháng 5/2024, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ phối hợp Đại sứ quán Australia tổ chức tập huấn chuyên sâu về nâng cao năng lực quốc tế hóa cho các trường đại học.

Phát biểu ý kiến tại Diễn đàn, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam đã phối hợp Bộ Giáo dục Australia tổ chức Diễn đàn quan trọng này tại Đại học Quốc gia Australia (ANU). Sự kiện này rất có ý nghĩa khi diễn ra tại Australia, là quốc gia có nền giáo dục hiện đại và chất lượng bậc nhất ở khu vực, và tại Đại học Quốc gia Australia (ANU) - một trường đại học hàng đầu thế giới với 6 cựu sinh viên và giảng viên từng đoạt giải Nobel.

Diễn đàn này là cơ hội quý để kết nối các cơ sở giáo dục, nhà đầu tư hai bên cùng thảo luận, tìm hiểu và chia sẻ cơ hội hợp tác và đầu tư, qua đó góp phần thúc đẩy, làm sâu sắc hơn nữa hợp tác giáo dục Việt Nam-Australia.

Sau hơn nửa thế kỷ phát triển quan hệ hữu nghị và hợp tác bền chặt, thực chất, đạt nhiều kết quả tốt đẹp; tại buổi hội đàm giữa Thủ tướng với Thủ tướng hôm qua, hai bên đã công bố Việt Nam và Australia chính thức nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện, trong đó khẳng định, hợp tác giáo dục Việt - Australia luôn là điểm sáng với nhiều thành tựu quan trọng, góp phần tạo dựng và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ phát triển.

Thủ tướng nhấn mạnh một số nội dung nổi bật: các trường của Australia là một trong những lựa chọn phổ biến hàng đầu của du học sinh Việt Nam. Đến nay, gần 80 nghìn du học sinh Việt Nam đã từng học tập tại Australia. Số du học sinh đang học tập hiện tại là hơn 32 nghìn người, trong số đó chủ yếu là du học sinh theo diện tự túc kinh phí, và một phần nhỏ đi theo các chương trình học bổng. Việt Nam là nước cung cấp du học sinh nước ngoài lớn thứ 6 của Australia. Nhiều du học sinh từng học tập tại Australia đã trở về nước và rất thành công, có nhiều đóng góp tích cực cho phát triển và thúc đẩy quan hệ song phương. Một số lãnh đạo giữ vị trí cao trong hệ thống chính trị Việt Nam hiện nay từng là du học sinh Australia.

Thủ tướng khẳng định, Việt Nam luôn đặc biệt coi trọng giáo dục đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao. Việt Nam thực hiện đường lối đổi mới dựa trên 3 yếu tố nền tảng: Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa; Xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; Xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Trong đó, nguyên tắc xuyên suốt là: lấy con người làm trung tâm, chủ thể, động lực, nguồn lực quan trọng nhất và là mục tiêu của sự phát triển; phát triển con người gắn với chân - thiện - mỹ, giáo dục toàn diện con người gắn với đức - trí - thể - mỹ. Việt Nam coi giáo dục đào tạo và khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu và phát triển nguồn nhân lực là một trong 3 đột phá chiến lược. Theo đó, Việt Nam đặc biệt chú trọng, ưu tiên thu hút đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực giáo dục đào tạo.

Thủ tướng nhấn mạnh, đây là lĩnh vực hợp tác quan trọng và còn nhiều dư địa cần tiếp tục phát huy trong thời gian tới. Yêu cầu hội nhập, đẩy mạnh hợp tác quốc tế về giáo dục đào tạo là vấn đề cấp thiết, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng hệ thống giáo dục đào tạo; đồng thời góp phần đẩy mạnh giao lưu nhân dân, nhất là thế hệ trẻ, là cầu nối giữa Việt Nam với thế giới. Tuy nhiên, thu hút đầu tư nước ngoài vào giáo dục đào tạo tại Việt Nam còn khiêm tốn, nhất là bậc đại học, đến nay mới chỉ có 5 cơ sở giáo dục đại học có vốn đầu tư nước ngoài; trong đó RMIT Việt Nam là cơ sở giáo dục đại học có vốn đầu tư nước ngoài đầu tiên và cũng là phân hiệu duy nhất của một trường đại học của Australia tại Việt Nam.

Về quan điểm, định hướng hợp tác trọng tâm thời gian tới, Thủ tướng nhấn mạnh, tiếp tục đổi mới tư duy, tầm nhìn, đẩy mạnh hợp tác giáo dục đào tạo thiết thực, hiệu quả, toàn diện, để tiếp tục phát huy vai trò là một trụ cột quan trọng, tạo đột phá và góp phần thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, vì lợi ích của nhân dân hai nước. Tinh thần đặt ra là: đã tin cậy thì càng tin cậy hơn, đã chân thành thì càng chân thành hơn, đã trách nhiệm, hiệu quả rồi thì trách nhiệm, hiệu quả hơn nữa.

Chính phủ Việt Nam luôn cam kết bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các cơ sở giáo dục nước ngoài, các nhà đầu tư nước ngoài, bảo đảm “các bên cùng có lợi, cùng thắng”. Tiếp tục rà soát, hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác, đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực giáo dục đào tạo. Mục tiêu đề ra là tạo thuận lợi tối đa cho các cơ sở giáo dục đào tạo, nhất là các đại học uy tín tiếp tục mở rộng hợp tác, đầu tư lâu dài tại Việt Nam.

Thủ tướng hoan nghênh việc Bộ Giáo dục và Đào tạo hai nước đã thành lập Nhóm công tác chung nhằm hỗ trợ các đại học của Australia thành lập phân hiệu ở Việt Nam.

Thủ tướng tin rằng, Nhóm sẽ tạo điều kiện thuận lợi và thúc đẩy hiệu quả nỗ lực tăng số lượng các trường đại học thành lập phân hiệu tại Việt Nam. Thủ tướng yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo và các cơ quan chức năng liên quan phía Việt Nam phối hợp chặt chẽ, giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc trong hợp tác với các đối tác nói chung và với Australia nói riêng; cần đa dạng hóa hình thức, tăng số lượng, nâng cao chất lượng các chương trình hợp tác, đào tạo, liên kết hai nước.

Về một số định hướng hợp tác trọng tâm, Thủ tướng yêu cầu đa dạng hóa các hình thức, tăng số lượng và nâng cao chất lượng các chương trình hợp tác, liên kết đào tạo giữa các cơ sở giáo dục đào tạo, đại học của hai nước với tinh thần Nhà trường là nền tảng, sinh viên là trung tâm, thầy cô là động lực; lưu ý các hình thức hợp tác đào tạo tại chỗ, tại Australia, đào tạo ngắn hạn, dài hạn, trực tuyến, kết hợp linh hoạt trực tuyến và trực tiếp; chú trọng hơn đến nghiên cứu, phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ những ngành mà Việt Nam còn thiếu, phía Australia có thế mạnh và trình độ đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ.

Nhân dịp này, Thủ tướng hoan nghênh, ghi nhận, đánh giá cao các trường Đại học Australia, trong đó có RMIT thực hiện hiệu quả các chương trình liên kết đào tạo, trao đổi giảng viên, sinh viên, nhà khoa học, nghiên cứu sinh với các cơ sở giáo dục của Việt Nam. Huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực (kể cả của Chính phủ, các cơ sở giáo dục đào tạo, đại học, các quỹ đầu tư…) để tập trung đầu tư các dự án trọng điểm, phù hợp với thế mạnh và quan tâm của Australia và nhu cầu đào tạo của Việt Nam.

Tăng cường trao đổi sinh viên, giảng viên và đẩy mạnh hợp tác nghiên cứu khoa học giữa các trường đại học của hai nước, đặc biệt là tạo điều kiện để các giáo sư sang Việt Nam hỗ trợ giảng dạy những ngày nghề mới mà Việt Nam có nhu cầu. Tạo mọi điều kiện thuận lợi về chính sách visa, bảo đảm điều kiện sống, sinh hoạt, an ninh an toàn, nhất là cung cấp học bổng cho người Việt Nam sang học tập tại Australia.

Việt Nam mong muốn và trân trọng đề nghị Chính phủ, Bộ Giáo dục và các cơ sở giáo dục đào tạo của Australia xem xét, tăng gấp đôi số học bổng cho sinh viên Việt Nam; thúc đẩy hợp tác trong đào tạo tiếng Việt ở nước ngoài, hỗ trợ tài liệu, giáo viên, nghiên cứu quỹ hỗ trợ giảng dạy tiếng Việt. Lựa chọn lĩnh vực đào tạo có trọng tâm, trọng điểm, đáp ứng yêu cầu các ngành then chốt chuyển đổi xanh, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, trí tuệ nhân tạo, chíp bán dẫn, hydrogen…

Thủ tướng nhấn mạnh, chúng ta mong muốn và tin tưởng rằng, Diễn đàn sẽ mở ra một giai đoạn mới cho sự hợp tác giáo dục giữa hai bên tiếp tục phát triển khởi sắc, bền vững, lâu dài, tiếp tục là điểm sáng của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện vừa được thiết lập giữa Việt Nam và Australia.

Thủ tướng mong rằng, trong tương lai gần chúng ta sẽ được nhìn thấy có thêm nhiều cơ sở giáo dục đào tạo, đại học của Australia mở phân hiệu và các hình thức hợp tác, nghiên cứu đa dạng, hiệu quả tại Việt Nam; trong đó, đặc biệt chú trọng xây dựng các dự án ngang tầm khu vực, mang tính biểu tượng trong hợp tác giáo dục đào tạo, xứng tầm quan hệ hai nước.

Tại Diễn đàn, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chứng kiến lễ trao biên bản thỏa thuận hợp tác giữa các cơ sở giáo dục đại học Australia và Việt Nam.