Tránh 'lưỡi hái tử thần' khi sử dụng bình nước nóng

Rủi ro bị điện giật khi tắm mà không tắt công tắc điện sẽ có thể rơi vào bất cứ ai. Thiết bị điện càng rẻ thì càng dễ gặp rủi ro. Nhưng thiết bị đắt tiền cũng vẫn có rủi ro như thường.

Tuyệt đối không vừa bật bình nước nóng vừa tắm

Những ngày gần đây, nhiệt độ miền Bắc lúc nào cũng dưới 10 độ C, cảm giác rét buốt duy trì từ sáng đến tối. Học sinh mầm non và tiểu học được nghỉ ở nhà khiến sinh hoạt của không ít gia đình đảo lộn. Vì trời quá rét, bà Lê Hồng Thắm (Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội) quyết định bật bình nước nóng cả ngày để tiện sử dụng.

"Nhà có 2 đứa trẻ con nghỉ học phải trông, các hoạt động trong nhà đều cần đến nước nóng nên tôi cứ bật cả ngày dùng cho tiện, không phải chờ đợi. Trời quá rét nên nhiều khi rửa rau tôi cũng phải dùng nước hơi ấm một chút. Các loại bình nước nóng bây giờ hiện đại, tự ngắt được nên mình cũng yên tâm cứ thế sử dụng thôi", bà Lê Hồng Thắm chia sẻ.

Theo tìm hiểu của phóng viên, thói quen bật bình nước nóng cả ngày khi trời giá rét có ở không ít gia đình, đặc biệt là những gia đình có trẻ nhỏ. Vậy điều này có an toàn cho sức khỏe người sử dụng hay không?

TS Trần Văn Thịnh, nguyên Trưởng bộ môn Thiết bị điện, điện tử, Trường ĐH Bách khoa Hà Nội cho biết, mỗi bình nóng lạnh đều được trang bị rơ-le tự ngắt, với nhiệm vụ tự động cấp điện để điều chỉnh nhiệt độ nước trong bình, tự ngắt khi nước đủ nóng và bật khi nước nguội đến một mức nhiệt nhất định.

Không ít người quan niệm rằng, bình nóng lạnh đã có rơ – le ngắt điện thì đương nhiên điện sẽ được ngắt khi nước đủ nhiệt độ vì vậy họ cắm điện 24/24 kể cả trong lúc đang tắm. Thực tế, rơ – le này chỉ có nhiệm vụ điều khiển nhiệt độ nước trong bình. Nếu nhiệt độ nước thấp, rơ – le sẽ tự động cấp điện, nhiệt độ đủ tiêu chuẩn sẽ tự động cắt điện chứ không có chức năng chống điện rò ra nước. Trong trường hợp rủi ro do bình có sự cố, nếu trong bình vẫn có nguồn điện mà người dùng đang tắm thì nguồn điện sẽ dễ truyền gây điện giật qua vòi nước. Chính vì vậy, chỉ bật bình nóng lạnh đến đủ nhiệt độ và tắt trước khi sử dụng.

Rơ-le nhiệt hoạt động dựa trên cảm ứng nhiệt, khi nhiệt độ nước thấp thì dòng điện được đóng để cấp nhiệt cho nước, thường có đèn báo sáng lên khi bình hoạt động, và khi đủ nhiệt, ngắt điện đèn sẽ tắt. Rơ-le này không có chức năng chống điện rò ra nước.

Trong quá trình tắm và dùng nước nóng, nhiệt độ trong bình sẽ thay đổi. Hệ thống sẽ tự cảm biến và sẽ cấp điện lại cho bình để tiếp tục làm nóng nước, do vậy, khả năng người dùng bị điện giật khi vừa tắm vừa bật bình sẽ tăng cao.

Nhiều nguyên nhân khác làm tăng khả năng rò điện, khiến người dùng bị điện giật như: Thanh cấp điện sau thời gian dài sử dụng bị bám cặn, hao mòn sẽ gây rò điện vào nước; dây điện lắp chung với ống dẫn nước dùng lâu có thể han gỉ, giòn cũng gây rò điện; gioăng cao su cách điện nối với dây mayso, vỏ bình, dây dẫn bị nứt sẽ dẫn điện...

Điều này sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng người tắm. Do đó, "rủi ro bị điện giật khi tắm mà không tắt công tắc điện sẽ có thể rơi vào bất cứ ai. Thiết bị điện càng rẻ thì càng dễ gặp rủi ro. Nhưng thiết bị đắt tiền cũng vẫn có rủi ro như thường", TS Trần Văn Thịnh cho biết.

Để phòng tránh rủi ro bị điện giật khi sử dụng bình nóng lạnh, theo TS Trần Văn Thịnh thì có thể sử dụng lắp đặt thêm thiết bị chống rò điện vào bình nóng lạnh để yên tâm hơn. Tuy nhiên ngay cả các thiết bị chống rò rỉ điện thì cũng có rủi ro với tỉ lệ nào đó. Không nên hoàn toàn tin tưởng và phụ thuộc vào thiết bị chống giật bởi vì tuổi thọ của nó cũng có giới hạn. Dù bạn đã lắp thiết bị chống giật thì bạn đừng quên ngắt điện trước khi tắm hoặc nối dây tiếp đất để đảm bảo an toàn.

Cẩn trọng với bình nước nóng nhiều năm không bảo dưỡng

Theo KS Nguyễn Huy Bạo, nguyên cán bộ Học viện Kỹ thuật Quân sự cho biết, ít nhất là phải bảo dưỡng hàng năm, gọi thợ đến sục rửa bình, xem các chi tiết bên trong bình, cái nào cần thay thì phải thay mới đảm bảo an toàn. Trường hợp để nhiều năm không kiểm tra, nguy cơ xảy ra tai nạn, thậm chí là mất đi cả tính mạng, là rất lớn. Vì nước đi vào trực tiếp trong bình nước nóng nên tùy thuộc vào nguồn nước mà có lịch bảo dưỡng bình đúng cách.

Nếu nước bẩn, có nhiễm phèn thì bạn có thể vệ sinh và bảo dưỡng bình nước nóng sớm hơn so với vùng sử dụng nước sạch hơn. Trung bình là từ 6 tháng đến 1 năm. Trước khi vào mùa đông, tần suất sử dụng nhiều, thì nên kiểm tra bình.

Chuyên gia lưu ý, nguồn nước sử dụng là tác nhân quyết định đến độ bền của thanh Magie (giúp chống axit ăn mòn thành bình, chống cặn oxi hóa), nước càng bẩn thì khả năng dẫn điện càng lớn. Bình nóng lạnh bị rò điện, điện tiếp xúc với nước bẩn sẽ làm cho nguy cơ bị điện giật cao hơn nếu sử dụng nước sạch.. Đối với những nguồn nước giếng khoan khoảng 2 năm trở đi nước có nhiều cặn bẩn hoặc sắt dễ gây ăn mòn thanh Magie của bình nước nóng. Bạn nên chọn nguồn nước sạch để bảo vệ thanh Magie giúp giảm thiểu những tác hại gây ra cho bình.

Nếu không có điều kiện gọi thợ sửa chữa thì có thể tự kiểm tra, lau rửa bình bằng cách dùng vải mềm và nước ấm để lau máy, không nên dùng nước nóng, chất tẩy rửa có tính chất ăn mòn hay dung môi hóa học vì sẽ khiến bề mặt bình dễ bị ảnh hưởng, làm giảm độ bền của bình. Sau khi ngắt điện, tháo rơ-le điều chỉnh nhiệt, mở gioăng bình, xả nước, tháo ruột đun và vệ sinh, làm tan sạch cặn canxi bám vào que nhiệt, súc sạch cặn vỏ bình cho đến khi nước trong.

Kiểm tra xem que đốt có bị mòn không, nếu đã bị mòn thì nên thay que mới. Bên trong bình nóng lạnh có que nhiệt, hay còn gọi là thanh magie có tác dụng thu cặn, vì thế, khi bảo dưỡng bình nóng lạnh, bạn nên thay thanh magie chính hãng để bình nóng lạnh chạy tốt hơn.

KS Nguyễn Huy Bạo cho biết, hiện nay trên thị trường có bán các thanh gọi là magie, nhưng thực ra chỉ là thanh nhôm làm giả magie, không có tác dụng thu cặn trong bình, tốt nhất là phải mua hàng uy tín, chính hãng.