Ứng dụng KHCN trong bảo vệ môi trường

Bảo vệ và giữ gìn môi trường sinh thái là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục được tỉnh Quảng Ninh chú trọng chỉ đạo triển khai thời gian qua. Thực hiện công tác này, đến nay nhiều ứng dụng khoa học công nghệ (KHCN) tiên tiến tại nhiều đơn vị đã và đang được áp dụng sâu rộng mang lại hiệu quả thiết thực trong công tác bảo vệ môi trường.

BQL Vịnh Hạ Long thử nghiệm sử dụng phao quây thấm dầu từ chế phẩm sinh học Enretech-1 để ngăn chặn sự cố tràn dầu trên vịnh, tháng 9/2018.

Vịnh Hạ Long là một trong những "mắt xích" quan trọng của hệ sinh thái, môi trường thiên nhiên của tỉnh Quảng Ninh. Với tầm quan trọng đó, vấn đề bảo vệ môi trường vịnh Hạ Long luôn được quan tâm. Được triển khai từ năm 2015, đến nay 100% tàu du lịch hoạt động trên vịnh được trang bị thiết bị phân ly dầu - nước, giúp hạn chế tối đa lượng nước thải nhiễm dầu (nước thải la-canh) ra môi trường. Cùng với đó, các hệ thống phao quây thấm dầu, tấm thấm dầu, xơ bông thấm dầu được ứng dụng từ chế phẩm sinh học Enretech-1 cũng được đưa vào sử dụng rộng rãi để thấm sạch dầu tràn, vãi trên các cảng, sàn tàu, trang thiết bị, dụng cụ dính dầu và trong khu vực đặt máy phát điện trong khu vực vịnh.

Để hạn chế lượng nước thải, khí thải có tác động xấu tới môi trường vịnh, nhiên liệu sinh học (bio-diesel) - một trong những ứng dụng mới về nhiên liệu cũng được đưa vào sử dụng thử nghiệm trên hệ thống các tàu công tác của BQL Vịnh Hạ Long, cho thấy nhiều kết quả khả quan, tạo tiền đề để sớm đưa vào sử dụng rộng rãi cho các phương tiện thủy hoạt động trên Vịnh.

Từ năm 2017, BQL Vịnh Hạ Long đã đưa vào sử dụng nhà vệ sinh sinh học (Bio-toilet “Bio-Lux”) ứng dụng công nghệ vi sinh và hệ thống xử lý nước thải kiểu mới (New Jhoka “Bio-Lux-water”) tại 7 điểm tham quan trên vịnh Hạ Long. Hiện đơn vị này đã nhận chuyển giao và tiếp tục nghiên cứu ứng dụng hệ thống xử lý nước thải sau bể tự hoại tại chỗ theo công nghệ Jokaso của Nhật Bản cho các nhà vệ sinh tại điểm tham quan trên Vịnh. Cùng với đó, nhiều điểm tham trên Vịnh như: Động Thiên Cung, hang Đầu Gỗ, Sửng Sốt... được lắp đặt các tấm pin năng lượng mặt trời, góp phần giảm thiểu lượng điện tiêu thụ, vừa tiết kiệm, vừa bảo vệ môi trường một cách hiệu quả.

Việc ứng dụng sâu rộng các tiến bộ của KHCN trong lĩnh vực công nghiệp cũng được tỉnh nỗ lực thực hiện, điển hình là các đơn vị ngành than, hoạt động sản xuất hiện đang được chuyển đổi tích cực từ khai thác lộ thiên sang khai thác hầm lò với công nghệ tiên tiến, tập trung mạnh cho đầu tư đổi mới và ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất. KHCN được ứng dụng vào tất cả các khâu từ khai thác đến sàng tuyển, vận chuyển than... nhằm hạn chế tối đa tác động xấu tới môi trường từ bụi than, nước thải, khí độc hại...

Công nhân Công ty CP Thanh Tuyền Group đóng gói các sản phẩm gạch ngói không nung. Ảnh chụp tháng 3/2019.

Trong các doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng và khoáng sản, việc ứng dụng KHCN cũng vừa đem lại lợi ích kinh tế, vừa cho hiệu quả tích cực trong bảo vệ môi trường. Như tại Công ty CP Viglacera Hạ Long, việc điều chỉnh chất lượng nguyên liệu, lựa chọn tốc độ lò nung phù hợp và việc quản lý chất lượng nhiên liệu than, chất lượng dầu trong từng lò nung, thay đổi tỷ lệ phụ gia... đã giúp giảm chi phí, tăng chất lượng sản phẩm, giảm lượng chất thải, khí thải. Hay như Công ty CP Thanh Tuyền Group đã ứng dụng thành công công nghệ sản xuất gạch không nung với nguồn nguyên liệu là tro bay, xỉ than từ các nhà máy xi măng, nhiệt điện, đưa đến một giải pháp “lợi cả đôi đường” cho Công ty và các đơn vị có phát sinh lượng chất thải rắn lớn trong quá trình sản xuất, góp phần tích cực trong việc giảm thiểu tác động xấu tới môi trường của hoạt động công nghiệp.

Tuy được đánh giá là lĩnh vực sản xuất gây ít tác động tiêu cực tới môi trường nhất, nhưng việc ứng dụng KHCN trong phát triển nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững cũng được tỉnh chú trọng thực hiện. Trong đó, tỉnh đặc biệt quan tâm, tạo điều kiện, hỗ trợ các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân ứng dụng công nghệ hiện đại trong sản xuất nông nghiệp như: Ưu đãi về quỹ đất, lãi suất vốn vay, chính sách thuế... Sự xuất hiện và phát triển của những thương hiệu nông sản ứng dụng KHCN, như: HTX Dịch vụ nông nghiệp chất lượng cao Hoa Phong, khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao VinEco Quảng Ninh... không những giúp nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường mà đặc biệt đã tạo ra các sản phẩm sạch, an toàn cho người tiêu dùng, thân thiện với môi trường...

Với những nỗ lực của tỉnh trong công tác bảo vệ môi trường, trong đó việc ứng dụng KHCN trong công tác này sẽ tiếp tục được phát huy và mang lại hiệu quả thiết thực. 

Minh Hà

[links()]