Ước muốn của người dân Thác Lào

Thác Lào là thôn khó khăn của xã Thanh Sơn (huyện Ba Chẽ). Tuy nằm không xa đường tỉnh lộ 330 (đường nối liền thị trấn Ba Chẽ với xã Lương Mông) nhưng nếu muốn vào Thác Lào, cách an toàn nhất là cuốc bộ khoảng 3km từ UBND xã Thanh Sơn vào thôn, vì đường quá xấu.

Đường vào thôn Thác Lào hiện rất khó khăn.

Mặc dù đã được anh cán bộ xã Thanh Sơn khuyến cáo và động viên là cứ yên tâm vì anh là “tay lái Trường Sơn”, nhiều lần vào thôn bằng xe máy nhưng khi ngồi sau xe anh, tôi vẫn cứ thấy run run. Đường vào thôn chỉ là lối mòn luôn bị cành cây che khuất tầm mắt, lúc ngoặt qua bên này, khi ngoẹo bên kia; còn đường qua suối chỉ được xếp lại bằng mấy viên đá cuội. Đồng chí Chíu Sính Phượng, Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Sơn cho chúng tôi biết: “Đến thôn Thác Lào có con đường khác to và rộng hơn, nhưng hiện nay bà con chẳng mấy người đi con đường ấy vì quá xa”. Theo đồng chí Phượng giải thích, trước đây thôn có đường đi chung với thôn Loong Toỏng (cạnh thôn Thác Lào; và đây cũng là 2 thôn có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất xã). Năm 2009, bà con 2 thôn được dựng chung 1 chiếc cầu treo bắc qua sông Ba Chẽ, nhưng trận lũ lịch sử năm 2010 đã làm hỏng chiếc cầu này, hiện nó vẫn tồn tại nhưng không sử dụng được. Bà con trong thôn thường hay nói đùa: “Cầu treo làm ra chỉ để “treo” thôi”. Không cầu, con đường đi chung cũng chưa được bê tông hoá, nên bà con tự làm đường khác vào thôn, tuy gần hơn nhưng khó đi. Hàng năm người dân Thác Lào lại vận động nhau làm chiếc cầu tạm bắc qua sông, nhưng chỉ giải quyết đi lại vào mùa khô. Trưởng thôn Thác Lào - Đặng Văn Thanh cho chúng tôi hay: “Mùa mưa nước sông lại cuốn phăng luôn chiếc cầu tạm đi mất. Ai muốn qua sông phải chống mảng”. Việc qua sông vào mùa mưa khó khăn với người lớn, nhưng lũ trẻ trong thôn còn mệt hơn vì hàng ngày phải chống mảng đến trường. Thôn cũng đã được xây dựng Phân hiệu Tiểu học Thác Lào khá đẹp. Các thầy cô giáo dạy ở Phân hiệu cần mẫn bám trường, bám bản, nhưng có nhiều năm, thôn chỉ có 1 học sinh vào lớp 1, nên học sinh này lại buộc phải sang bên kia sông để học. Những đứa trẻ lớn hơn khi học xong tiểu học cũng phải sang sông để học cao hơn. Mùa mưa lũ trẻ không đi học đều đặn được vì nước sông to đã đành, hôm trời nắng ráo cũng chưa hẳn đã khả quan, bởi có học sinh qua sông ngã ướt quần áo lại về nghỉ.

Thác Lào có 27 hộ dân thì có tới 23 hộ nghèo. Lý do nghèo được cán bộ xã Thanh Sơn đưa ra là do đường đi lại của thôn quá khó khăn. Mấy năm gần đây xã đã có chủ trương đưa mô hình trồng rau sạch vào thôn, nhưng điều đặt ra là sản phẩm làm ra bán cho ai. Đường vào thôn không chạy được xe cơ giới chắc không thu hút được thương lái vào thôn mua rau, hoặc họ có mua lại trả giá rẻ, vì nếu chở rau bằng xe máy về được chợ thị trấn Ba Chẽ thì phải vượt quãng đường khoảng 9km. Mấy năm trước đây, bà con trong thôn cũng hồ hởi trồng rừng, nhưng đến nay đã có nhiều diện tích rừng đến kỳ thu hoạch nhưng vẫn không bán được vì bán là lỗ. Nếu như rừng bên kia sông có thể sử dụng xe cơ giới vận chuyển gỗ, được thương lái mua với giá 40 triệu đồng/ha rừng, thì ở Thác Lào, các lái buôn gỗ keo chỉ trả từ 15-20 triệu đồng/ha rừng 6-7 năm tuổi, vì thương lái phải chi phí rất nhiều tiền thuê nhân công vận chuyển.

Chia tay tôi, Trưởng thôn Thác Lào - Đặng Văn Thanh bày tỏ mong muốn, Thác Lào và Loong Toỏng sớm có chung cây cầu treo hoặc cầu tràn để bà con không phải làm cầu tạm nữa. Có cầu bà con mới phát triển kinh tế tốt, trẻ em yên tâm đi học… Tôi cũng thầm nguyện ước, ước mong ấy sẽ sớm trở thành hiện thực để người dân Thác Lào có cơ hội và điều kiện tốt hơn phát triển kinh tế, làm giàu cho gia đình và địa phương.

Công Thành