Ưu tiên nguồn lực cho phát triển đô thị

Đón bắt được xu thế phát triển của đất nước, Quảng Ninh sớm xây dựng Chương trình phát triển đô thị đến năm 2030. Mục tiêu từng bước xây dựng hoàn chỉnh hệ thống đô thị toàn tỉnh phát triển theo mô hình chuỗi đô thị, là động lực phát triển kinh tế của miền Bắc và cả nước. Trong đó điểm nhấn là hệ thống hạ tầng kỹ thuật khung và hạ tầng xã hội thiết yếu được xây dựng và phát triển đồng bộ, hiện đại, phát huy vai trò hạt nhân, đầu mối giao thông quan trọng của cả nước, với dịch vụ công nghiệp hiện đại, trung tâm du lịch đẳng cấp quốc tế.

Quảng Ninh đặt mục tiêu đến năm 2025, toàn tỉnh có 13 đơn vị hành chính cấp huyện với 13 đô thị; bảo đảm 100% đô thị loại III trở lên hoàn thiện các tiêu chí phân loại đô thị về cơ sở hạ tầng đô thị, nhất là về y tế, giáo dục, đào tạo và công trình văn hóa cấp đô thị. Đến năm 2030, toàn tỉnh có 12 đơn vị hành chính với 12 đô thị, bao gồm 7 thành phố (Hạ Long, Cẩm Phả, Uông Bí, Móng Cái - Hải Hà, Đông Triều, Quảng Yên, Vân Đồn), tái lập thị xã Tiên Yên. Trong đó dự kiến TP Móng Cái sáp nhập với huyện Hải Hà để trở thành một thành phố mới. Quảng Ninh tiếp tục đầu tư hạ tầng giao thông để kết nối khu vực và quốc tế theo hướng mô hình tổ chức không gian phát triển “một tâm, hai tuyến đa chiều, hai mũi đột phá, ba vùng động lực”.

Trong đó, tập trung phát triển phân vùng đại đô thị Hạ Long mở rộng (Hạ Long, Cẩm Phả, Quảng Yên, Uông Bí, Đông Triều) trở thành một vùng đô thị rộng lớn, trung tâm động lực tổng hợp đa ngành của tỉnh, với ngành kinh tế trọng tâm là du lịch, dịch vụ, công nghiệp chế biến, chế tạo, công nghệ cao, công nghiệp khai khoáng, cảng biển, các ngành năng lượng sạch. Xây dựng và thực hiện đồng bộ các cơ chế, chính sách để phát triển các đô thị trung tâm vùng trở thành các đô thị hiện đại, thông minh, dẫn dắt và tạo hiệu ứng lan toả, liên kết vùng đô thị.

Để thực hiện mục tiêu này, tỉnh đã sớm có những khởi động tích cực. Cụ thể là đã đề ra một số chương trình, đề án trọng tâm, trọng điểm, lộ trình thực hiện, đồng thời chuẩn bị nguồn lực với tổng vốn đầu tư dự kiến gần 803.000 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn đầu tư ngân sách nhà nước chiếm 12,4%, còn lại là nguồn vốn đầu tư khu vực ngoài nhà nước, vốn đầu tư nước ngoài. Hướng thực hiện là tập trung phát triển đô thị gắn với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng Quảng Ninh trở thành tỉnh công nghiệp dịch vụ hiện đại để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh. Đồng thời tăng cường phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm đi đôi với phân bổ nguồn lực phù hợp. Quản lý, kiểm tra, giám sát việc phát triển đô thị.

Cùng với đó, tỉnh tích cực thu hẹp chênh lệch vùng miền, khoảng cách giàu nghèo, lấy mục tiêu nâng cao chất lượng nhà ở dân cư, chất lượng hạ tầng xã hội và đô thị, nhất là hạ tầng người dân đô thị còn đang thiếu hụt, làm mục tiêu nâng cao chất lượng đô thị; phát triển đô thị hóa gắn với nâng cao hiệu quả kinh tế đô thị, hợp tác quốc tế, liên kết vùng để phát triển kinh tế đêm, kinh tế tuần hoàn và kinh tế số và một số ngành kinh tế mới nổi.

Tỉnh tích cực sử dụng các công cụ quy hoạch đô thị, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội và các công cụ thị trường khác để điều tiết, kiểm soát chặt chẽ sự gia tăng dân số đô thị; quản lý chặt chẽ việc phát triển nhà ở cao tầng tại các đô thị lớn, nhất là khu vực trung tâm; ưu tiên phát triển các đô thị nhỏ (loại V) và vùng ven đô để hỗ trợ phát triển nông thôn thông qua các mối liên kết đô thị - nông thôn. Đồng thời đầu tư phát triển các đô thị có giá trị về di sản, du lịch, đô thị gắn với những địa bàn có nhiều tiềm năng phát triển du lịch. Ưu tiên bố trí đủ quỹ đất phát triển nhà ở cho công nhân và các thiết chế khác trong khu công nghiệp, coi nhà ở công nhân là một hạ tầng thiết yếu của khu công nghiệp. Đưa các chỉ tiêu về phát triển nhà ở, trong đó có chỉ tiêu bắt buộc phát triển nhà ở xã hội vào hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội 5 năm và hằng năm của tỉnh.

Quảng Ninh hiện có 13 đô thị: 1 đô thị loại I (TP Hạ Long); 3 đô thị loại II (TP Móng Cái, TP Cẩm Phả, TP Uông Bí); 2 đô thị loại III (TX Quảng Yên, TX Đông Triều); 3 đô thị loại IV (huyện Vân Đồn, huyện Tiên Yên, thị trấn Quảng Hà); 4 thị trấn đô thị loại V thuộc các huyện Ba Chẽ, Bình Liêu, Đầm Hà, Cô Tô. Dân số khoảng 1,35 triệu người, có trên 70% người sống tại các đô thị. Theo lãnh đạo Sở Xây dựng, Quảng Ninh hiện là một trong 5 địa phương có tỷ lệ đô thị hóa cao nhất nước, đạt 67,5% (cả nước là 40,5%), đặc biệt là ở các đô thị lớn Hạ Long, Móng Cái, Cẩm Phả, Uông Bí...

Với nền tảng sẵn có, cùng sự chủ động, tích cực trong xây dựng, phát triển hệ thống đô thị trên địa bàn tỉnh, Quảng Ninh sẽ sớm hoàn thành mục tiêu đặt ra, đưa tỉnh trở thành thành phố trực thuộc trung ương trước năm 2030, đáp ứng mong mỏi, kỳ vọng của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân tỉnh về một Quảng Ninh ngày một giàu đẹp, văn minh, là nơi đáng đến và đáng sống ở vùng Đông Bắc của Tổ quốc.