Xây dựng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu hội nhập

Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang phát triển mạnh mẽ tạo cơ hội lớn giúp Việt Nam nói chung và Quảng Ninh nói riêng đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tuy nhiên, việc thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao, năng suất lao động thấp đang là thách thức lớn, đòi hỏi chúng ta phải đổi mới toàn diện khâu đào tạo nhân lực, sẵn sàng cho thời kỳ mới…

Nhận thức rõ tầm quan trọng đó, thời gian qua, tỉnh Quảng Ninh đã đặc biệt quan tâm đến công tác này, xuyên suốt quá trình phát triển, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã ban hành nhiều quyết sách quan trọng để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức cũng như kỹ năng, tay nghề cho người lao động qua định hướng đào tạo theo nhu cầu xã hội. Đặc biệt, tại kỳ họp 16 HĐND tỉnh khoá XII đã thông qua Quy hoạch phát triển nhân lực tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 trong đó mục tiêu chung là xây dựng đội ngũ nhân lực tỉnh Quảng Ninh có quy mô, cơ cấu, chất lượng cao đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong điều kiện hội nhập và phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn từ năm 2020 đến 2030.

Giờ học thực hành của sinh viên Trường Cao đẳng Việt – Hàn Quảng Ninh. Ảnh: Hoài Anh

Trên tinh thần đó, thời gian qua, Quảng Ninh đã xây dựng, ban hành nhiều cơ chế, chính sách nhằm khuyến khích và thúc đẩy xã hội hóa đối với các hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao trên địa bàn tỉnh.  Điển hình là đã thành lập Đại học Hạ Long là trường đại học đa ngành thuộc tỉnh nhằm đáp ứng nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực. Hiện tỉnh đã đầu tư xây dựng giai đoạn I với tổng kinh phí 480 tỷ đồng và đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2018 - 2020 với tổng mức đầu tư dự kiến giai đoạn II là 600 tỷ đồng. Tỉnh cũng đầu tư xây dựng Trường Cao đẳng Giao thông cơ điện Quảng Ninh với tổng mức 70,6 tỷ đồng từ ngân sách (đến nay đã bố trí 55 tỷ đồng), dự kiến sẽ hoàn thành và đưa vào sử dụng trong năm 2018. Đồng thời, bố trí nguồn vốn từ các chương trình mục tiêu quốc gia, nguồn vốn trái phiếu Chính phủ, vốn xổ số kiến thiết, vốn vay ưu đãi và các nguồn vốn khác (thông qua các dự án đầu tư theo hình thức công - tư và vốn ngoài ngân sách)... để tăng tỷ lệ và hiệu quả lực lượng lao động qua đào tạo.

Để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, Quảng Ninh cũng phát huy hiệu quả vai trò của Hội đồng phát triển nhân lực tỉnh giai đoạn 2013-2020 và các đơn vị tham mưu công tác đào tạo nhân lực các sở, ngành, huyện, thị xã, thành phố trong tư vấn, tham mưu, đề xuất đào tạo, phát triển nguồn nhân lực cho tỉnh. Cùng với đó, đẩy mạnh triển khai thực hiện chính sách phân luồng giáo dục trên địa bàn, đặc biệt chú trọng phân luồng học sinh sau THCS, định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT chọn ngành nghề phù hợp với khả năng, sở trường của mình và nhu cầu lao động của xã hội… Đồng thời, tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, ưu tiên xây dựng các cơ sở hạ tầng, dịch vụ đồng bộ đạt đẳng cấp quốc tế nhằm thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao đến sống, làm việc tại Quảng Ninh. Nhất là mở rộng mô hình các cơ sở giáo dục đào tạo, dạy nghề chất lượng cao theo hướng đáp ứng nhu cầu sử dụng của xã hội; ưu tiên đào tạo, bồi dưỡng các lĩnh vực tỉnh đang thiếu và yếu nhằm phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội; thực hiện các chương trình hợp tác đào tạo với các trường đại học trong nước và nước ngoài đã ký kết để thực hiện đào tạo theo cơ chế đặt hàng của tỉnh đối với cán bộ, công chức, viên chức và đội ngũ sinh viên mới ra trường có nguyện vọng về làm việc tại Quảng Ninh…

Đặc biệt, với mục tiêu xây dựng nguồn nhân lực tỉnh có quy mô, cơ cấu, chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong điều kiện hội nhập, tỉnh đã xây dựng Đề án đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng và phát triển toàn diện nguồn nhân lực Quảng Ninh đến năm 2020 (Đề án 293) với những mục tiêu, giải pháp phù hợp, thiết thực. Trong đó chú trọng đến từng ngành, lĩnh vực cũng như nhu cầu đòi hỏi đặt ra từ thực tiễn để tập trung thực hiện cho phù hợp. Các cơ quan nòng cốt như Ban Tổ chức Tỉnh uỷ, Sở Nội vụ, Trường Đào tạo cán bộ Nguyễn Văn Cừ tích cực phối hợp với các địa phương, cơ quan chức năng chủ động rà soát, tham mưu xây dựng kế hoạch, chương trình đào tạo bồi dưỡng theo hướng tập trung đối với đội ngũ cán bộ chuyên sâu, tham mưu trực tiếp trong các ngành, lĩnh vực tỉnh cần. Các chương trình đào tạo, bồi dưỡng luôn bám sát chủ đề công tác năm của tỉnh, các lĩnh vực trọng tâm, trọng điểm và yêu cầu thực tiễn, như: Phát triển du lịch, dịch vụ; y tế, giáo dục, nâng cao chất lượng quản trị hành chính công, xây dựng nông thôn mới, công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị...

Đoàn cán bộ tỉnh Quảng Ninh học tập tại Đại học Công nghệ Auckland (Niu- Di- Lân). Khóa học nằm trong Bản ghi nhớ chương trình hợp tác giai đoạn 2015-2018 giữa tỉnh Quảng Ninh và Đại học Công nghệ Auckland. Ảnh: Nguyễn Khang (CTV)

Với sự vào cuộc hiệu quả cùng các giải pháp khả thi, trong vài năm gần đây, công tác đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của tỉnh đã có những chuyển biến tích cực, rõ nét, tỷ trọng lao động các khu vực kinh tế có sự chuyển dịch đúng hướng theo hướng giảm dần ở khu vực nông, lâm, ngư nghiệp, tăng dần ở khu vực công nghiệp, xây dựng - thương mại, dịch vụ. Chất lượng nguồn nhân lực được nâng lên, tỷ lệ lao động qua đào tạo năm 2017 đạt 71% (tăng 9% so với năm 2014), trong đó tỷ lệ lao động qua đào tạo được cấp chứng chỉ, bằng cấp là 41%, số công nhân kỹ thuật không có bằng/chứng chỉ nhưng được tính là lao động qua đào tạo 30%.

Riêng ở những ngành mũi nhọn của tỉnh, chất lượng nguồn nhân lực đã có những bước tiến quan trọng. Cụ thể như ở ngành du lịch, dịch vụ, so với những năm trước đây, công tác đào tạo nguồn nhân lực du lịch được chú trọng, nâng lên một bước, không chỉ về số lượng mà còn cả về chất lượng đào tạo. Từ việc xây dựng quy hoạch dài hạn, tổng thể đến xây dựng kế hoạch, chương trình, thực hiện các biện pháp có tính chất cấp bách, thường xuyên và đã có được những kết quả nhất định; nguồn nhân lực hoạt động trong lĩnh vực du lịch trên địa bàn tỉnh hiện nay đã có sự chuyển biến rõ rệt, đổi mới, nâng cao về trình độ chuyên môn nghiệp vụ, từng bước đáp ứng yêu cầu hoạt động kinh doanh du lịch theo cơ chế thị trường; ngày càng có nhiều doanh nghiệp áp dụng mô hình quản trị nguồn nhân lực tiên tiến, làm tốt các khâu tuyển chọn, đào tạo bồi dưỡng, sử dụng nguồn nhân lực. Đặc biệt, những doanh nghiệp du lịch lớn có đội ngũ lao động chất lượng khá, được đào tạo bài bản, chính quy, có ý thức, thái độ nghề nghiệp nghiêm túc, kiến thức, kỹ năng nghiệp vụ khá chuyên nghiệp, đáp ứng tốt yêu cầu của công việc. Ngành giáo dục đã ứng dụng nhiều công nghệ tiên tiến nhằm nâng cao chất lượng dạy và học, tập trung thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao. Sau 3 năm, tỉnh đã thu hút được 8 tiến sĩ về công tác tại Đại học Hạ Long với tổng kinh phi hỗ trợ thu hút là 31,7 tỷ đồng. Còn với ngành y tế, để thu hút và giữ chân các bác sỹ giỏi, ngành đã chỉ đạo các cơ sở y tế xây dựng các chính sách đặc thù; dành chỉ tiêu biên chế để tuyển dụng các đối tượng thu hút. Chỉ tính riêng trong 3 năm vừa qua, các đơn vị trong ngành đã thu hút được trên 500 bác sỹ hệ đào tạo chính quy về làm việc, đến nay tỉnh đã đạt 14,5 bác sỹ/vạn dân. Không chỉ vậy, đội ngũ y, bác sỹ của tỉnh hiện nay đã làm chủ nhiều kỹ thuật mới, kỹ thuật cao trong chẩn đoán và điều trị bệnh, theo phương châm: Trung ương làm được kỹ thuật nào thì Quảng Ninh cũng cơ bản làm được kỹ thuật đó; toàn ngành đã tiếp nhận chuyển giao gần 1.500 kỹ thuật mới…

Hoài Anh