Kỳ Thượng, mùa xuân đang về

Kỳ Thượng - cái tên mà chỉ nghe thôi người ta cũng ít nhiều có thể mường tượng được sự xa xôi, cách trở của vùng đất này. Đây là địa bàn cao nhất, xa nhất và cũng là khó khăn bậc nhất của huyện Hoành Bồ. Bởi vậy mà những ai đã lâu lắm rồi mới về thăm Kỳ Thượng hoặc cũng như chúng tôi - lên đây lần đầu tiên vào xuân này, hẳn ngỡ ngàng lắm lắm...

Đường vui

Hồi tưởng đến quãng đường đi lên Kỳ Thượng trước đây, anh Trịnh Khắc Dũng, cán bộ Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Hoành Bồ vẫn không khỏi rùng mình: Từ trung tâm thị trấn Trới lên tới Kỳ Thượng có khoảng hơn 30km nhưng chỉ 2 năm về trước thôi phải mất cả ngày mới tới được. Thậm chí có những đoạn đường mà ngay cả xe máy cũng không đi nổi mà phải dắt. Anh em làm công tác tín dụng lên Kỳ Thượng thì chuyện phải nghỉ đôi ba chặng mới lên tới nơi là chuyện bình thường, mỗi lần đi công tác về hai cánh tay mỏi rã vì điều khiển xe máy vượt đường đất, suối khe liên tục... Ngày khô ráo đã khó đi chứ những ngày mưa thì vất vả vô cùng, có khi cũng không lên nổi tới Kỳ Thượng nữa. Vì lẽ thế, con đường bê tông phẳng lì nối từ trung tâm thị trấn Trới lên tới trụ sở xã Kỳ Thượng đã được hoàn thành cách đây vài tháng mà chúng tôi đang đi là một giấc mơ lớn không chỉ đối với nhân dân xã Kỳ Thượng mà còn của bất cứ ai đã từng và sẽ được đặt chân lên Kỳ Thượng...

Con đường nối từ trung tâm thị trấn Trới lên xã Kỳ Thượng đã được đầu tư.

Đồng chí Bàn Sinh Hương, Bí thư Đảng bộ xã Kỳ Thượng cho biết: 100% dân số Kỳ Thượng là đồng bào dân tộc thiểu số. Do điều kiện đi lại khó khăn nên việc phát triển kinh tế, giao thương dường như là không thể. Đời sống của người dân tự cung tự cấp là chủ yếu. Để giảm bớt khó khăn cho xã, những năm qua, Kỳ Thượng đã nhận được rất nhiều đầu tư để phát triển cơ sở hạ tầng như: Điện, đường, trường, trạm, xây dựng mới và kiên cố hoá các công trình thuỷ lợi... Đến nay, khoảng trên 90% hộ gia đình trong xã đã có điện. Các trường học đã được đầu tư khang trang phục vụ con em dân bản. Trạm y tế của xã cũng đã được nâng cấp, hoàn thiện đạt chuẩn quốc gia. Bên cạnh đó, tỉnh cũng dành kinh phí hỗ trợ để xoá bỏ nhà tranh tre dột nát mà thay vào đó là những ngôi nhà mới. Đáng mừng nhất là bây giờ đường lên Kỳ Thượng đã thật sự dễ dàng, thuận tiện rồi. Khoảng cách giữa miền xuôi và miền ngược cũng vì thế mà rút ngắn được rất nhiều. Có đường, giao lưu, buôn bán đều có thể thực hiện được, bà con dân bản phấn khởi lắm. Hiện nay, nhờ nguồn vốn đầu tư của tỉnh đã tiếp tục nối dài thêm con đường cho Kỳ Thượng. Con đường này không chỉ giúp bà con trong bản có thể thuận tiện đi xuống trung tâm huyện Hoành Bồ mà nếu ngược lên thì có thể dễ dàng đi tới huyện Ba Chẽ. Cũng có thể nói, con đường đã mở thêm một hướng phát triển mới cho Kỳ Thượng. Sẽ thuận lợi hơn rất nhiều cho người dân hai địa phương khi giao thương kinh tế. Dự kiến, trong năm 2012, “con đường vui” ấy sẽ cơ bản hoàn thiện.

Xuân về trên bản vùng cao

Có đường, có điện, có trường học, trạm xá khang trang cuộc sống của đồng bào có rất nhiều thay đổi. Họ được tiếp cận nhiều hơn với khoa học kỹ thuật trong sản xuất, biết phát triển sản xuất trong chăn nuôi, trồng trọt sao cho có hiệu quả hơn, biết học hỏi kinh nghiệm sản xuất mới để ứng dụng vào thực tế… Thế nên, sẽ không ngạc nhiên với những cánh đồng 50 triệu đồng/ha/năm ở Kỳ Thượng. Thực hiện chủ trương của huyện, Đảng bộ xã đã chỉ đạo bà con chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi và thâm canh tăng vụ, xây dựng cánh đồng 50 triệu đồng/ha/năm. Nhờ thế giá trị trồng trọt đến nay đã tăng gần 30% so với năm 2005; thu nhập từ chăn nuôi gần 300 triệu đồng; sản xuất lâm nghiệp, trồng rừng từ 20,4ha năm 2005 đến nay là trên 200ha. Song song với đó, nhiều hộ gia đình đã mạnh dạn phát triển mô hình kinh tế trang trại, gia trại. Đến nay trong xã đã có hơn chục hộ gia đình phát triển theo mô hình này. Đây là một điều đáng mừng ở xã vùng cao này. Cho thấy những chuyển biến lớn trong nhận thức của bà con trong sản xuất, đã biết chuyển đổi từ tự cung tự cấp sang kinh tế hàng hoá. Theo báo cáo của Đảng bộ xã, trong 5 năm trở lại đây kinh tế - xã hội ở Kỳ Thượng đã phát triển toàn diện, tăng trưởng bình quân 20,5%/năm; cơ cấu chuyển dịch đúng hướng, tăng dần giá trị dịch vụ nông nghiệp, lâm nghiệp... Qua đó, góp phần đáng kể vào việc xoá đói giảm nghèo tại xã. Từ năm 2005-2009, xã giảm được 80 hộ nghèo. Năm 2011, tỷ lệ hộ nghèo toàn xã là 52,3% (giảm 20% so với giai đoạn 2009-2010).

Cuộc sống người dân bớt khó hơn nên Tết đối với họ cũng trở nên vui hơn. Hỏi về chuyện ăn Tết của đồng bào vùng cao, chị Đặng Thị Lan, Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Kỳ Thượng cho chúng tôi biết: Ở đây đồng bào đón Tết cũng vào thời điểm giống như dưới xuôi thôi. Cũng có giao thừa, đón năm mới. Tuy nhiên, bữa tất niên cuối năm thông thường đối với một số gia đình là trưởng họ, trưởng bản thì được tổ chức sớm hơn, khoảng từ ngày 15 tháng Chạp và rải rác từ đó đến giáp Tết Nguyên đán. Sau đó, lần lượt các nhà trong dòng họ mới được tổ chức tất niên. Trong bữa tất niên cũng như vào dịp đầu năm mới thường là thịnh soạn hơn các thời điểm khác trong năm. Tuy nhiên, ở Kỳ Thượng đồng bào cũng không quá nặng nề vào chuyện này, tuỳ thuộc vào điều kiện mỗi gia đình mà tổ chức thôi. Quan trọng là không khí đón xuân đầm ấm của cả gia đình. Sang đầu năm mới, các gia đình cũng đi tới chúc tết nhau, rất rôm rả.  

Lời kết

Xuân này, đi trên con đường bê tông và nhìn ngắm những ngôi nhà mới xây của đồng bào, bất cứ ai trong chúng tôi cũng thấy rộn ràng, như thể mùa xuân đã gõ cửa vùng đất này. “Xuân này, dân bản vui lắm” - Tôi nhớ mãi câu nói này của chị Lan khi chia tay chúng tôi. Vẫn biết, khó khăn không phải đã hết ở xã vùng cao này, thế nhưng đã có thể tin tưởng về sự đổi thay ở đây. Xin hẹn gặp lại Kỳ Thượng vào một ngày không xa với những công trình mới, những mùa xuân mới…

Hồng Nhung