Liên kết trong hoạt động du lịch: “Chìa khoá” để phát triển

Thời gian qua ngành du lịch Quảng Ninh đã có sự tăng trưởng và phát triển tương đối cao; nhưng sự phát triển đó chưa thật sự bền vững, tương xứng với tiềm năng thế mạnh về tài nguyên phong phú, đa dạng, độc đáo của du lịch Quảng Ninh. Một trong những nguyên nhân là trong quá trình hoạt động, việc liên kết, hợp tác tuy đã có sự quan tâm, nhưng nhìn chung vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn...

Vẫn tình trạng “mạnh ai, nấy làm”

Theo đánh giá của các chuyên gia du lịch, hiện nay hoạt động của du lịch Quảng Ninh nói riêng, du lịch Việt Nam nói chung, vẫn còn mang tính tự phát, thiếu đồng bộ, thiếu sự liên kết phối hợp. Hoạt động du lịch được thực hiện một cách manh mún, dàn trải, chưa phát huy được sức mạnh tổng hợp, lãng phí nguồn lực và hiệu quả thấp. Hay nói cách khác, các đơn vị làm dịch vụ du lịch hiện nay vẫn đang trong tình trạng “mạnh ai nấy làm”; từ đó, khiến cho việc xây dựng những sản phẩm thương hiệu dịch vụ chất lượng cao của ngành gặp không ít khó khăn. Thực tế, trong thời gian qua, Quảng Ninh đã đẩy mạnh sự liên kết phát triển du lịch với một số tỉnh, thành trong nước. Tuy nhiên, bên cạnh một số kết quả đã đạt được thì tính liên kết, hợp tác giữa các địa phương, vùng miền vẫn chưa cao, đôi khi vẫn còn mang tính hình thức.

Năm 2011, tuyến phà Tuần Châu - Gia Luận đi vào hoạt động, tạo sự liên kết phát triển du lịch giữa Hạ Long (Quảng Ninh) - Cát Bà (Hải Phòng). Trong ảnh: Khách du lịch từ Hạ Long sang Cát Bà.

Những cam kết vẫn chỉ mang tính chung chung theo kiểu “ghi nhớ, hứa hẹn”, chưa có sự phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng địa phương và không thống nhất được cách thức hoạt động, điều hành sản phẩm. Giá cả các dịch vụ du lịch, điểm vui chơi, mua sắm, ăn, nghỉ mỗi nơi một kiểu và chênh lệch nhau quá lớn. Sự liên kết mới chỉ dừng lại ở hình thức, trao đổi kinh nghiệm. Hiện nay các địa phương đều có quy hoạch định hướng phát triển du lịch nhưng sự gắn kết vùng còn hạn chế và quan trọng hơn là thực hiện chưa tốt những cam kết về liên kết. Đối với các doanh nghiệp tham gia hoạt động du lịch đa phần có quy mô nhỏ, thiếu tính liên kết, chưa hình thành hệ thống cung ứng dịch vụ liên hoàn, năng lực cạnh tranh hạn chế. Thậm chí, một số công ty lữ hành của các địa phương còn phát sinh mâu thuẫn khi khai thác tour, tình trạng trùng lặp về sản phẩm du lịch còn khá phổ biến. Sự hạn chế này đã ảnh hưởng đến sức hấp dẫn du lịch của các địa phương, không những thế còn lãng phí nguồn tài nguyên du lịch...

Tăng cường sự liên kết

Việc liên kết phát triển du lịch giữa Quảng Ninh và các địa phương sẽ giúp các bên cùng phát huy lợi thế của mình để phát triển du lịch. Các địa phương có thể sử dụng tài nguyên du lịch của nhau để cùng xây dựng sản phẩm du lịch và xúc tiến du lịch. Sự liên kết giữa các tuyến, điểm du lịch sẽ tạo sự đồng bộ trong việc thu hút khách, đồng thời tạo nên những sản phẩm du lịch hấp dẫn. Để làm được điều này, Quảng Ninh đang tăng cường sự liên kết phát triển du lịch giữa các địa phương, vùng miền trong cả nước. Theo đó, tăng cường hoạt động xã hội hoá, đổi mới nội dung hình thức, chất lượng công tác quảng bá, xúc tiến du lịch. Trên cơ sở phối hợp với các cơ quan chức năng Trung ương, các doanh nghiệp du lịch v.v. để xây dựng các chương trình quảng bá, xúc tiến phù hợp. Hàng năm, có kế hoạch mời các cơ quan truyền thông, hãng lữ hành lớn đến khảo sát, đánh giá và tuyên truyền về các sản phẩm du lịch Quảng Ninh; tổ chức các hoạt động liên kết và tập trung quảng bá tại các trung tâm phân phối khách lớn của Việt Nam như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh… Đặc biệt, sự kiện “Năm du lịch quốc gia Đồng bằng sông Hồng  - Hải Phòng 2013”, Quảng Ninh đang đẩy mạnh sự liên kết, hợp tác về phát triển du lịch với các tỉnh nằm trong khu vực Đồng bằng sông Hồng, như: Hải Phòng, Hà Nội, Bắc Ninh, Hà Nam, Hải Dương, Hưng Yên, Nam Định, Ninh Bình, Thái Bình và Vĩnh Phúc. Theo lãnh đạo Tổng cục Du lịch, đây chính là cơ hội để du lịch Đồng bằng sông Hồng quảng bá hình ảnh, kết nối các tuyến du lịch liên tỉnh, liên vùng. Đồng thời, cũng là dịp để các địa phương tiến hành khảo sát, đánh giá lại toàn bộ tài nguyên du lịch sẵn có, từ đó lựa chọn phần hấp dẫn nhất, độc đáo nhất để quy hoạch thành điểm đến khoa học, bền vững trong mối quan hệ phát triển du lịch chung với vùng Đồng bằng sông Hồng, đặc biệt là trung tâm du lịch Hà Nội. Việc phối hợp tổ chức các hoạt động du lịch trong Năm du lịch quốc gia 2013 có ý nghĩa quan trọng, thể hiện tính liên kết vùng trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội giữa các tỉnh trong khu vực Đồng bằng sông Hồng. Bên cạnh việc phát triển liên kết vùng, phát triển mạnh các thị trường khách nội địa, Quảng Ninh tăng cường đẩy mạnh sự liên kết phát triển du lịch với các nước trong khu vực, trên thế giới như: Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản... Đặc biệt, coi trọng các liên kết vùng trong phát triển du lịch bao gồm liên kết để hoàn thiện cơ sở hạ tầng giao thông; liên kết trong đào tạo nguồn nhân lực chuyên nghiệp phục vụ du lịch (nhất là các ngoại ngữ Anh, Nga, Nhật…) và tăng cường quảng bá rộng rãi các sản phẩm du lịch đặc trưng của vùng đến du khách trong và ngoài nước. Mở rộng liên kết với các đối tác nước ngoài, tích cực hỗ trợ các doanh nghiệp tổ chức các hoạt động phát triển thị trường.

Trong bối cảnh phát triển du lịch hiện nay, cùng với việc liên kết giữa các vùng, các địa phương trong và ngoài nước, xu thế liên kết đa phương, song phương giữa các doanh nghiệp tham gia hoạt động du lịch là hết sức quan trọng. Sự kết nối giữa các doanh nghiệp thể hiện trên nhiều lĩnh vực, nhiều góc độ: liên kết giữa các doanh nghiệp lữ hành và kinh doanh cơ sở lưu trú, nhà hàng, cơ sở mua sắm, vui chơi giải trí; liên kết trong xây dựng điểm đến, xây dựng sản phẩm và quảng bá xúc tiến. Các doanh nghiệp du lịch cần đa dạng hoá sản phẩm du lịch và kết nối các tour, tuyến, khu du lịch; tập trung phát triển các sản phẩm du lịch liên quan đến các loại hình du lịch có thế mạnh của khu vực; xây dựng các sản phẩm cũng như các dịch vụ du lịch phù hợp để kết nối với các nguồn khách v.v.. Sự gắn bó chặt chẽ của các doanh nghiệp trong quá trình liên kết sẽ làm tăng thêm sức hấp dẫn và giá trị của thương hiệu, sản phẩm, hiệu quả kinh doanh. Các mối liên kết này sẽ là nhân tố đảm bảo hình thành nên yếu tố chất lượng cao, đảm bảo sự phát triển bền vững của hoạt động du lịch.

Thực tế cho thấy, việc tăng cường sự liên kết phát triển du lịch Quảng Ninh với các vùng miền, địa phương trong và ngoài nước là hướng đi cần thiết hiện nay của Quảng Ninh nói riêng và Việt Nam nói chung. Việc liên kết phát triển du lịch, ngoài đem lại lợi ích phát triển du lịch cho mỗi địa phương, còn tạo thêm khả năng cạnh tranh giữa các bên liên quan, nhằm thu hút đầu tư, thu hút khách du lịch đến mỗi địa phương. Đây là yếu tố quan trọng để phát triển du lịch trong cơ chế thị trường, đảm bảo sự phát triển bền vững của hoạt động du lịch.

Thu Nguyên