Ấn tượng "cửa ngõ"...

Vẫn là vùng đất đã tìm ra “đá cháy” và được khai thác kể từ thời nhà Nguyễn cho đến nay, vẫn dày đặc các dấu tích gốc của nhà Trần giữa trùng điệp núi non, vẫn xanh mướt những cánh đồng lúa, ngô, rau màu của một vùng nông nghiệp trọng điểm của tỉnh. Nhưng nơi này, đã và đang tạo dựng nhiều giá trị mới, khẳng định sức vươn của quê hương Đệ tứ Chiến khu.

Tại hội nghị Công bố các quy hoạch chiến lược và xúc tiến đầu tư TX Đông Triều (ngày 30-7), các nhà đầu tư và lãnh đạo thị xã đan tay thể hiện quyết tâm trong việc nghiên cứu, thực hiện đầu tư tại Đông Triều sau lễ ký kết biên bản ghi nhớ. Ảnh: Phương Thúy

Vươn lên từ thế “kiềng 3 chân”
Sau giải phóng Vùng mỏ, lớp công nhân đầu tiên được làm chủ nguồn “vàng đen” của Tổ quốc đã nỗ lực hết mình trong công cuộc hồi sinh Mỏ than Mạo Khê bởi bị Pháp đóng cửa. Nay, Mạo Khê đã trở thành một mỏ hầm lò hiện đại của Quảng Ninh, sản xuất gần 4 triệu tấn than sạch/năm. Cũng từ nền tảng khai thác than, phường Mạo Khê nơi mỏ đứng chân ngày một sầm uất hơn, là trung tâm kinh tế lớn của thị xã trẻ Đông Triều.

Không chỉ than, ngành công nghiệp vốn chiếm tỷ trọng tới 62,8% của địa phương đã mở rộng ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Như sản lượng điện thương phẩm năm 2016 đạt 2.891 triệu Kwh, vượt 29,4% so với cùng kỳ. Thế mạnh về sản xuất vật liệu xây dựng của Đông Triều cũng ngày càng phát triển như gạch, ngói các loại đã vươn xa ra thị trường ngoài tỉnh và hàng chục nước trên thế giới. Sản xuất công nghiệp với những mũi nhọn chủ lực như khai thác than, nhiệt điện... chính là động lực tạo tốc độ tăng trưởng kinh tế cao của địa phương. Năm 2016 mức tăng trưởng của TX Đông Triều đạt 16,2%. Có thể dễ dàng nhận thấy, Đông Triều đã nằm trong “top” các địa phương phát triển nhanh nhất ở Quảng Ninh.

Nhắc tới Đông Triều, không thể không nói về sản xuất nông nghiệp với mệnh danh vùng lúa trọng điểm của tỉnh. Song, diện mạo “tam nông” ở vùng đất này giờ được nâng tầm cao mới với các vùng sản xuất tập trung, với những cánh đồng mẫu lớn, sản xuất theo hướng hàng hoá, với diện tích lúa chất lượng cao chiếm tới 91,6%. Người nông dân vẫn chăm chỉ, thiết tha với đồng ruộng nhưng không phải “một nắng hai sương” nữa mà đã có máy móc hỗ trợ, chiếm tới 95% khâu làm đất, trên 70% khâu thu hoạch. Cùng với lúa là ngô, khoai tây, dưa leo, củ đậu, lạc, rau xanh đều sử dụng các giống mới, năng suất cao hơn. Những cánh đồng cho thu hoạch hàng trăm triệu đồng/ha đã không còn xa lạ với người nông dân Đông Triều. Nhiều hộ gia đình nông dân triệu phú, tỷ phú đã xuất hiện nhờ các vườn cây ăn quả như na dai, vải thiều, cam Đường Canh, thanh long ruột đỏ, bưởi Diễn và các vùng nuôi trồng thuỷ sản cá nước ngọt như diêu hồng, rô phi đơn tính, các hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm như lợn, gà, bò... Đồng đất Đông Triều hiện cũng là nơi duy nhất trên địa bàn tỉnh có doanh nghiệp đầu tư Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao và tương lai hướng tới trở thành trọng điểm sản xuất, chế biến nông nghiệp lớn của tỉnh.

Khâu thu hoạch lúa được cơ giới hoá trên đồng đất thị xã hiện đã chiếm hơn 70% diện tích.

Xác định vươn lên vững vàng từ thế “kiềng 3 chân”, trong đó phát triển công nghiệp bền vững, hài hoà với nông nghiệp và du lịch, những năm gần đây, Đông Triều đã và đang “đánh thức” vùng di tích nhà Trần trên dải đồi núi phía Bắc. Việc làm này nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị do tiền nhân để lại, góp phần phát triển mạnh mẽ du lịch văn hoá tâm linh, cùng với du lịch sinh thái làng quê và du lịch làng nghề. Từ đó, đường sá được mở mang, hệ thống dịch vụ được đầu tư, hàng loạt phế tích chìm trong lau lách, cỏ dại đã được thăm dò, khai quật, nghiên cứu, khẳng định giá trị và huy động các nguồn vốn đầu tư trùng tu, tôn tạo, như: Thái Lăng, chùa Ngoạ Vân, chùa Quỳnh Lâm, đền Thái...

Thành phố tương lai
Vươn mình thành thị xã không phải một chớp mắt mà là cả quá trình nỗ lực với quyết tâm chính trị lớn để vượt qua rất nhiều khó khăn, thách thức, giờ đây Đông Triều lại đặt ra mục tiêu mới xa hơn, cao hơn. Đó là xây dựng, phát triển thị xã trẻ đảm bảo các tiêu chí là đô thị loại III vào năm 2020 và trở thành thành phố với diện mạo có nhiều sự khác biệt so với hiện nay.

Am - chùa Ngoạ Vân, một trong những điểm thu hút du khách hành hương của Đông Triều hiện nay.

Thử khoát tay vẽ một thành phố Đông Triều tương lai, nơi đây sẽ hình thành 1 không gian đô thị trung tâm mới ở giữa với tâm điểm là phường Kim Sơn, kết nối 2 không gian đô thị hiện hữu ở phía Đông và phía Tây là phường Đông Triều và phường Mạo Khê. Cũng từ trung tâm này sẽ hình thành trục đô thị mới theo phương Bắc Nam, liên kết không gian đô thị phía Nam và khu vực du lịch di sản ở phía Bắc. Từ đây hình thành 4 vành đai giao thông, 3 trung tâm phụ là điểm đầu mối trên các tuyến vành đai này. Đó là đô thị cửa ngõ ở phía Tây với Khu dừng nghỉ và giới thiệu sản phẩm du lịch của tỉnh tại xã Bình Dương, đô thị nông nghiệp mới ở phía Đông với Khu nông nghiệp công nghệ cao tại 2 xã Hồng Thái Tây, Hoàng Quế và đô thị nông nghiệp mới ở phía Bắc tại xã Bình Khê, An Sinh.

Bức tranh này đã, đang và sẽ được hoàn thiện trong một tương lai không xa nữa...

Phan Hằng