Băng giá ở vùng cao

Bản tin dự báo thời tiết những ngày gần đây liên tục phát thông báo về tình hình rét đậm, rét hại tiếp tục kéo dài tại các tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, vùng núi cao có băng giá với nền nhiệt giảm sâu xuống dưới 10 độ ở khu vực đồng bằng, dưới 7 độ khu vực vùng núi và âm độ ở vùng núi cao. Cơ quan khí tượng thủy văn tiếp tục cảnh báo vào khoảng ngày 2/2 tới không khí lạnh được tăng cường mạnh trở lại nên rét đậm, rét hại sẽ tiếp tục kéo dài đến khoảng ngày 5/2, vùng núi cao có băng giá.

Rét, băng giá, tuyết rơi hẳn nhiều người rất mong được một lần thả mình trong cái lạnh cầm cập, được tận tay hứng bông tuyết rơi và các khu du lịch như Sa Pa, Mẫu Sơn, Tam Đảo, Đồng Văn chắc chắn sẽ thu hút rất lớn lượng du khách đổ về. Một sự kích cầu rất tốt cho du lịch phát triển. Nhưng ẩn trong lớp băng giá đó, giữa cái lạnh cắt da cắt thịt sẽ là những thiệt hại về hoa màu, vật nuôi của bà con nông dân, là những đứa trẻ miền rẻo cao áo không đủ ấm co ro trong giá lạnh.

Tôi đã đến Bình Liêu – huyện miền núi biên giới trong đợt lạnh kỷ lục đầu năm 2016 cũng vào thời điểm Tết nguyên đán đang cận kề, lên bản Sú Cáu, Lục Ngù (xã Húc Động) nhìn ánh mắt thất thần của bà con đồng bào dân tộc Dao khi hơn 600 con trâu, nghé, bò, bê, dê của họ đã bị chết rét mà thấy lòng mình cũng tê tái. Chỉ trong 4 ngày rét đậm, rét hại hơn 1.700 con gia súc, gia cầm của nông dân trong toàn tỉnh đã bị chết.

Cũng trong giá lạnh cắt da cắt thịt đó chúng tôi đã gặp những em học sinh tiểu học ở điểm trường Sú Cáu, Lục Ngù chân đi dép lê đến trường, những bàn chân tím tái vì giá lạnh. Khi đó đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Văn Đọc đã chỉ đạo bằng mọi giá huy động nguồn lực phát động thực hiện phong trào “Tất ấm em đi”, theo hình thức tặng mỗi em học sinh 2 đôi tất và vận động các gia đình giữ gìn sức khỏe cho con em mình trong những ngày giá rét. Trích ngân sách tỉnh mua áo rét, chăn ấm phát cho các đối tượng chính sách, người cao tuổi để bảo vệ sức khỏe. Nghiên cứu áp dụng cơ chế hỗ trợ xi măng cho các hộ chăn nuôi láng nền chuồng trại để vừa đảm bảo vệ sinh môi trường, vừa thuận lợi trong công tác phòng chống rét, bảo vệ sức khỏe đàn vật nuôi.

Sự biến đổi của khí hậu trong những năm gần đây đã cho thấy khó lường của thời tiết, bão xuất hiện nhiều hơn và trái quy luật, rét, nóng nếu đã xảy ra thì cũng lên đến cực điểm. Như đợt lạnh này, được dự báo sẽ còn kéo dài đến hết ngày 5/2, trong nền nhiệt giảm sâu và kéo dài chắc chắn sẽ có tác động rất bất lợi đến đời sống sản xuất, sinh hoạt của người dân, nhất là khu vực miền núi, vùng cao.

Hướng dẫn người dân các biện pháp phòng chống rét cho người, vật nuôi, cây trồng đã được các cơ quan chuyên môn, chính quyền địa phương thực hiện trong những ngày qua. Nhưng làm thế nào để bà con có được tinh thần chủ động, sẵn sàng các biện pháp phòng chống vừa bảo vệ sức khỏe vừa đảm bảo giữ ổn định hoạt động sản xuất, hẳn không phải việc dễ. Bởi những ngày này, khi nền nhiệt độ ngoài trời có điểm đã xuống tới âm độ nhưng đi dọc các huyện miền Đông của tỉnh vẫn thấy trâu, bò được thả rông, chuồng trại chăn nuôi của bà con sơ sài, không được che chắn, không có thức ăn dự trữ, nền chuồng ngập ngụa trong phân và rác…

Băng giá ở vùng núi cao chỉ có thể tan thành những dòng nước bổ sung cho mạch ngầm trong lòng đất khi con người chủ động được các biện pháp ứng phó bảo vệ đàn vật nuôi, hoa màu và sức khỏe. Rét sẽ còn kéo dài thêm nhiều ngày nữa, mong rằng đồng bào vùng núi cao Bình  Liêu, Ba Chẽ, Tiên Yên, Đầm Hà sẽ ít bị thiệt hại do rét, đôi chân của những em bé vùng cao sẽ được ủ ấm hơn trên đường đến trường.

Ngọc Lan