Nhân Ngày Bảo hiểm Y tế Việt Nam 1/7 Bao phủ BHYT - giải pháp chiến lược bảo vệ sức khỏe nhân dân

“Đóng góp khi lành, để dành khi ốm” là một trong những ý nghĩa đặc biệt của tấm thẻ bảo hiểm y tế (BHYT). Nhằm thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội, đặc biệt là mang lại công bằng về chăm sóc sức khỏe cho mọi người, nhất là người nghèo, người cận nghèo và đồng bào dân tộc sống ở vùng sâu, vùng xa, nhiều năm qua tỉnh Quảng Ninh đã nỗ lực thực hiện bao phủ BHYT toàn dân. Nhờ đó, tỷ lệ người dân Quảng Ninh có BHYT đạt rất cao, 94% dân số.

“Phao cứu sinh” cho người bệnh

Khi không may gặp tai nạn hay mắc bệnh trọng phải nằm viện điều trị dài ngày, có lẽ bất kể gia đình nào, dù kinh tế khá giả cũng có thể lâm vào tình cảnh khánh kiệt. Lúc này, nhiều gia đình mới nhận thấy tầm quan trọng của tấm thẻ BHYT. Nhờ có BHYT mà nhiều người bệnh có điều kiện chữa trị các bệnh hiểm nghèo, bệnh nan y, giảm bớt gánh nặng kinh tế gia đình.

Bệnh nhân Trịnh Thị Thơm mắc bệnh suy tim kèm theo viêm phổi, tan máu bẩm sinh, điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh chỉ 15 ngày mà tiêu tốn tới cả nửa tỷ đồng. Tuy nhiên, BHYT đã chi trả cho trên 424 triệu đồng, giúp bà yên tâm điều trị. Hay bệnh nhân Từ Quang Thanh bị viêm phổi kèm suy tim, tiểu đường, nhiễm trùng máu, phải nằm viện 28 ngày, đã được BHYT chi phần lớn chi phí điều trị, lên tới gần 327 triệu đồng.

Những bệnh nhân như bà Thơm, anh Thanh, nếu như không có BHYT, chắc chắn bệnh nhân và gia đình phải mất một khoản chi phí rất lớn dành cho việc điều trị. Với các gia đình khá giả, đây cũng là số tiền rất lớn, còn với các hộ nghèo, cận nghèo, nếu không được BHYT chi trả, có lẽ cơ hội điều trị của người bệnh sẽ rất xa vời.

Nỗ lực vì người dân

Có thể nói, việc tham gia BHYT đảm bảo cho cuộc sống của mỗi gia đình không lâm vào cảnh nghèo túng khi bị bệnh tật, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói, giảm nghèo. Xác định rõ điều này, tỉnh Quảng Ninh đặc biệt quan tâm tới việc bao phủ BHYT toàn dân. Để giảm bớt khó khăn cho một số đối tượng tham gia BHYT, đồng thời nâng cao tỷ lệ bao phủ BHYT, ngoài việc sử dụng ngân sách tỉnh để hỗ trợ đầy đủ mức đóng BHYT cho các đối tượng được quy định theo Luật BHYT, tỉnh Quảng Ninh đã ban hành một số chính sách hỗ trợ đóng BHYT cho một số nhóm đối tượng có điều kiện kinh tế khó khăn.

Cụ thể: Cấp 100% kinh phí mua BHYT cho người từ 75 đến dưới 80 tuổi đang sinh sống trên địa bàn tỉnh không có trợ cấp xã hội hoặc đang hưởng tiền tuất hàng tháng; hỗ trợ 100% mức đóng BHYT đối với người thuộc hộ gia đình cận nghèo. Đặc biệt từ ngày 1/1/2016, ngoài 30% kinh phí mua thẻ BHYT được ngân sách nhà nước cấp, tỉnh đã hỗ trợ thêm 50% kinh phí mua thẻ BHYT cho người thuộc hộ gia đình làm nông, lâm, ngư và diêm nghiệp có mức sống trung bình trên địa bàn tỉnh. Tỉnh cũng hỗ trợ thẻ BHYT cho trẻ em bị nhiễm HIV/AIDS, trẻ em mồ côi cha hoặc mẹ, không có nguồn nuôi dưỡng…

Nhằm tạo thuận lợi cho người dân trong tham gia BHYT theo hộ gia đình, BHXH tỉnh đã phối hợp với các sở, ngành, địa phương triển khai 531 đại lý thu BHYT tại UBND các xã, phường, thị trấn, điểm bưu điện xã, các trường học và các bệnh viện, trạm y tế để đảm bảo cho người dân có nhu cầu được dễ dàng tiếp cận thông tin về BHYT và thuận lợi khi tham gia BHYT.

Bên cạnh đó, BHXH tỉnh cũng chủ động xây dựng và ký kết chương trình phối hợp công tác hàng năm trong việc tuyên truyền, phổ biến và tổ chức thực hiện các chế độ chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh với các cơ quan như Sở Y tế, Sở LĐ-TB&XH, Liên đoàn Lao động tỉnh, Công an tỉnh… Đồng thời, phối hợp với Sở LĐ-TB&XH, Liên đoàn Lao động tỉnh, Sở Y tế mở nhiều lớp tập huấn và đối thoại về BHXH tự nguyện, BHTN, BHYT cho các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trong tỉnh. Các cơ quan truyền thông tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền chính sách, pháp luật về BHYT cho nhân dân, trong đó phổ biến các nội dung liên quan đến quyền và trách nhiệm tham gia BHYT, mức đóng, trách nhiệm, quyền lợi khi đi khám, chữa bệnh…

Ngành BHXH tỉnh cũng luôn chú trọng đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính nhằm tạo thuận lợi nhất cho doanh nghiệp, người dân tham gia các loại bảo hiểm, trong đó có BHYT. Chẳng hạn như đẩy mạnh phương thức giao dịch điện tử, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong việc đăng ký tham gia và thụ hưởng các chế độ BHXH, BHYT, BHTN. Việc tiến hành kết nối liên thông dữ liệu hộ tịch để cấp thẻ BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi với ngành Tư pháp đã mang lại sự thuận lợi, chính xác cao. Từ tháng tháng 11/2020, BHXH tỉnh còn triển khai sử dụng ứng dụng VssID cung cấp các tiện ích, thông tin thiết yếu về quá trình tham gia, lịch sử thụ hưởng các chế độ, chính sách BHXH, BHYT giúp tra cứu thông tin về mã số BHXH, cơ quan BHXH, các cơ sở khám, chữa bệnh BHYT, điểm thu, đại lý thu BHXH, BHYT thuận lợi hơn rất nhiều...

Cơ quan BHXH cũng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra tình hình thực hiện chính sách pháp luật về BHYT ở các cơ quan, doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân để hạn chế tình trạng cố tình trốn tránh trách nhiệm đóng hoặc đóng BHYT không đầy đủ cho người lao động của người sử dụng lao động…

Một trong những “cú hích” góp phần thu hút người dân tham gia BHYT đó là sự quan tâm đầu tư, nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh. Người dân Quảng Ninh giờ đây được tiếp cận và chăm sóc sức khỏe từ nguồn quỹ BHYT ngay tại địa phương với nhiều dịch vụ y tế hiện đại, tương đương tuyến Trung ương, như: Phẫu thuật và can thiệp tim mạch, thụ tinh trong ống nghiệm, điều trị ung thư, nút mạch... Việc thực hiện liên thông khám, chữa bệnh tuyến huyện trong thời gian qua không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho người dân được quyền tự lựa chọn địa điểm khám, chữa bệnh theo nhu cầu, mà còn tạo ra môi trường cạnh tranh, giúp các trung tâm y tế tích cực nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh; qua đó, thu hút ngày càng đông người dân khám, chữa bệnh bằng BHYT.

Với việc triển khai nhiều giải pháp đồng bộ đã góp phần nâng cao tỷ lệ người dân tham gia BHYT của tỉnh theo các năm. Hiện tại, tỷ lệ người dân tham gia BHYT của tỉnh tính đến hết tháng 5/2021 đạt 94%, nằm trong top tỉnh, thành phố đạt cao trong cả nước.

BHYT góp phần đẩy lùi Covid-19

Gần 2 năm qua, dịch Covid-19 xuất hiện và diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến các mặt phát triển trên toàn cầu. Nhiều doanh nghiệp, đơn vị lao đao; nhiều người lao động mất việc làm, thu nhập.

Trong dịch bệnh, vai trò của BHYT ngày càng được đề cao. Từ khi dịch Covid-19 xuất hiện đến nay, quỹ BHYT đã được sử dụng để thanh toán chi phí xét nghiệm đối với người có thẻ BHYT trong trường hợp phải thực hiện các biện pháp cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế và người nhiễm Covid-19 đang khám bệnh, chữa bệnh tại các cơ sở y tế cũng như các trường hợp đi khám, chữa bệnh có biểu hiện nghi ngờ được cơ sở y tế chỉ định xét nghiệm. Với các trường hợp mắc Covid-19, quỹ BHYT cũng đảm nhận việc thanh toán phần chi phí khám, chữa các bệnh khác theo quy định, trừ chi phí khám, chữa bệnh do Covid-19 đã được ngân sách nhà nước chi trả. Quan trọng hơn, những người có thẻ BHYT, nhất là những người gặp khó khăn do ảnh hưởng của Covid-19 vẫn có thể yên tâm sử dụng các dịch vụ y tế cần thiết để chăm sóc, nâng cao sức khỏe bản thân để sẵn sàng đối phó với dịch bệnh. Chính vì thế, việc tham gia BHYT, duy trì mục tiêu BHYT toàn dân không chỉ góp phần nâng cao sức khỏe, mà còn là một trong những giải pháp để đẩy lùi dịch Covid-19.

"BHXH tỉnh vẫn tiếp tục phối hợp với các sở, ngành, địa phương kiên trì các giải pháp để hiện thực hoá mục tiêu đề ra, đích đến cuối cùng là xây dựng hệ thống an sinh xã hội bền vững, để mọi người dân đều được chia sẻ gánh nặng chi phí khi khám, chữa bệnh”.

“Dịch Covid-19 có thể khiến cho nhiều người nhận thức rõ hơn tầm quan trọng của BHYT, từ đó tham gia tích cực để tránh nguy cơ phải chi trả chi phí y tế quá cao nếu chẳng may mắc bệnh. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ phải dừng hoạt động, thậm chí phá sản; nhiều gia đình giảm thu nhập, lao động mất việc làm… dẫn đến giảm tỷ lệ tham gia BHYT” - ông Ngô Văn Chiến, Phó Giám đốc BHXH tỉnh nhận định.

Cũng theo ông Ngô Văn Chiến, từ khi dịch Covid-19 bùng phát, đồng hành cùng Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương, BHXH Việt Nam đã kiến nghị, thực hiện nhiều giải pháp hỗ trợ người dân, người lao động và các doanh nghiệp như: Giãn, hoãn đóng của doanh nghiệp vào quỹ hưu trí, tử tuất theo chỉ đạo của Chính phủ; thanh toán chi phí BHYT với trường hợp nhiễm bệnh, cách ly, xét nghiệm; chuẩn bị kinh phí, thuốc BHYT cho các cơ sở y tế; hỗ trợ người dân khai báo y tế điện tử; cắt giảm thủ tục hành chính; cung cấp 100% dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 trên Cổng Dịch vụ công quốc gia; ra mắt ứng dụng "VssID - Bảo hiểm xã hội số" trên điện thoại thông minh với nhiều tiện ích giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và giảm nguy cơ lây nhiễm Covid-19 do tiếp xúc trực tiếp trong tham gia, tra cứu, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT… Đồng thời tăng cường truyền thông, vận động theo các nhóm đối tượng, để người dân hiểu sâu sắc hơn vai trò, tầm quan trọng của BHYT trong hành trình cuộc sống mà mình đang trải qua.

“Quảng Ninh đang tiến sát mục tiêu có 95% dân số tham gia BHYT. Để duy trì bao phủ BHYT toàn dân một cách bền vững và ngày càng cao hơn thì cần sự nỗ lực không nhỏ, nhất là trong tình hình dịch Covid-19 còn nhiều diễn biến phức tạp. BHXH tỉnh vẫn tiếp tục phối hợp với các sở, ngành, địa phương kiên trì các giải pháp để hiện thực hoá mục tiêu đề ra, đích đến cuối cùng là xây dựng hệ thống an sinh xã hội bền vững, để mọi người dân đều được chia sẻ gánh nặng chi phí khi khám, chữa bệnh” - Phó Giám đốc BHXH tỉnh Ngô Văn Chiến khẳng định.