Bình đẳng giới nâng cao chất lượng dân số

DS-KHHGĐ là một trong những yếu tố quan trọng quyết định sự phát triển bền vững của đất nước. Hiện việc đảm bảo chất lượng dân số không chỉ là việc của nữ giới mà còn của cả nam giới. Nâng cao vị thế của phụ nữ, khuyến khích nam giới chia sẻ trách nhiệm trong DS-KHHGĐ là một trong những mục tiêu quan trọng góp phần nâng cao chất lượng dân số.

Thực hiện bình đẳng giới trong gia đình là vợ, chồng có quyền lợi và nghĩa vụ ngang nhau trong các hoạt động của gia đình, có ý thức trách nhiệm thực hiện các quyền và nghĩa vụ của họ một cách công bằng, như quyền quyết định khoảng cách sinh, KHHGĐ, chăm sóc nuôi dạy con cái... trên cơ sở chia sẻ giúp đỡ lẫn nhau, tạo sự đồng thuận. Sự quan tâm chia sẻ, giúp đỡ nhau của cả vợ và chồng giúp cho sự phát triển của gia đình được ổn định và bền vững.

Theo Chi cục DS-KHHGĐ (Sở Y tế), năm 2021 tỷ số giới tính khi sinh trên địa bàn tỉnh là 110 bé trai/100 bé gái. Mặc dù, tỷ số này hằng năm đã được khống chế, tuy nhiên không ổn định và tiềm ẩn nguy cơ tăng trở lại. Nguyên nhân chủ yếu vẫn do tư tưởng trọng nam, khinh nữ còn tồn tại trong xã hội. Vì thế, việc thúc đẩy bình đẳng giới trong gia đình hiện nay rất quan trọng để bảo đảm việc giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh.

Các nội dung tuyên truyền được Chi cục DS-KHHGĐ tập trung vào việc phổ biến, tuyên truyền các văn bản, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về Luật Bình đẳng giới, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình. Các quy định của pháp luật về nghiêm cấm lựa chọn giới tính khi sinh; nguyên nhân và hệ lụy của tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh... Thông qua tuyên truyền, vận động, từng bước làm thay đổi nhận thức và tư tưởng lạc hậu về sinh con trai, con gái.

Nhằm can thiệp và giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, mô hình “Giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh” đã được triển khai ở 177/177 xã, phường của tỉnh, tập trung chủ yếu vào thay đổi nhận thức của người dân về giới tính. Công tác truyền thông được các cán bộ dân số tổ chức một cách linh hoạt, phù hợp với điều kiện, phong tục tập quán của nhân dân các địa phương.

Nhờ hiệu quả của công tác tuyên truyền, 90% người dân trên địa bàn đã cơ bản nắm bắt được hậu quả của tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, lựa chọn giới tính khi sinh; 90% số cặp vợ, chồng trong độ tuổi sinh đẻ có hiểu biết đầy đủ về hậu quả mất cân bằng giới tính khi sinh đối với việc kết hôn của con cái họ trong tương lai; 100% nam, nữ thanh niên trước khi kết hôn đã tìm hiểu và được tư vấn về giới tính.

Nhằm thực hiện hiệu quả hoạt động bình đẳng giới trong công tác dân số, Chi cục DS-KHHGĐ đã cung cấp và nâng cao kiến thức, kỹ năng về sức khoẻ sinh sản, phòng chống các bệnh lây truyền qua đường tình dục; trực tiếp chỉ đạo phòng dân số ở các huyện, thị xã, thành phố tổ chức truyền thông tại địa phương, chú trọng địa bàn có nhiều cặp vợ chồng trẻ, sinh con một bề, vùng có mức sinh cao, những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh viêm nhiễm đường sinh sản, chưa áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại, nhóm tuổi vị thành niên...

Bên cạnh đó, công tác truyền thông vận động chính sách, truyền thông thay đổi hành vi về sức khỏe sinh sản ngày càng được chú trọng, tạo môi trường thuận lợi cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ được tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản tiến bộ, an toàn. Các dịch vụ khám, chữa bệnh chuyên ngành sản khoa, nhi khoa, tập trung vào các nội dung: Dự phòng và kiểm soát ung thư, nhiễm khuẩn đường sinh sản, loại trừ các bệnh lây truyền từ cha mẹ sang con...

Để tiếp tục các giải pháp nâng cao chất lượng dân số, một trong những việc cần làm là tăng cường công tác bình đẳng giới và nâng cao vị thế của phụ nữ và trẻ em gái; đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhằm thay đổi tư duy, nhận thức của người dân; phát huy hơn nữa sự tham gia của nam giới trong công tác bình đẳng giới. Đồng thời cần có nhiều giải pháp thiết thực bảo vệ trẻ em, để các em sinh ra được bình đẳng, dù là trai hay gái.