Cá rìa nướng Cô Tô

Cứ mỗi lần ra Cô Tô, tôi thường có dịp đi theo anh bạn người địa phương đi câu cá rìa. Không đi thì thôi, hễ đi mỗi chuyến ra biển vào mùa cá rìa khi về cũng được vài cân, có khi được cả chục cân là thường.

Cá rìa ngư dân gần như đánh bắt được quanh năm, nhưng mùa nhiều cá rìa nhất thường vào tháng 3, tháng 4 sau Tết Nguyên đán. Khi ấy các rạn đá dưới biển đều mọc ra một lớp rong rêu - món ăn khoái khẩu của cá rìa. Cá rìa rất dễ bắt và người ta có thể bắt được bằng câu hoặc đánh lưới. Cần câu cá rìa đơn giản, chỉ cần có cần câu lưỡi chùm từ 6-14 lưỡi, dùng giò cắt hạt lựu, rong biển cuốn quanh lưỡi câu hoặc dùng cơm nguội mắc vào lưỡi câu cũng được. Người câu thấy động thì giật lên, có khi một cú giật được vài ba con.

Nếu đánh cá rìa bằng lưới thì được nhiều cá hơn, người đánh cá thả lưới ven các ghềnh đá nơi có cá rìa vào ăn rong, rêu biển. Người đánh lưới lội nước ngang ngực, có chỗ chỉ cần lội ngang bụng cũng đánh được cá rìa. Thế nhưng với phương pháp đánh cá thế này phù hợp hơn với những người có nghề và bơi lội giỏi, vì có khi hẫng chân nước ngập đầu. Bởi vậy với khách du lịch khi trải nghiệm thì thường chọn giải pháp câu cá, tuy được ít hơn nhưng an toàn. Người đánh lưới thì phải theo ngư dân có kinh nghiệm mới bắt được cá.

Cá rìa bắt về rồi có thể chế biến thành nhiều món như nấu riêu, trong đó ngon nhất là nướng.

Cá rìa phải to và tươi nướng mới ngon.

Mỗi khi muốn được thưởng thức món cá rìa nướng, chúng tôi thường đến quán mang tên Bếp Bình An, nằm ở cuối con đường Tình Yêu, thuộc thôn Hải Tiến, xã Đồng Tiến, huyện Cô Tô. Ở đây vốn nổi tiếng với các món ăn dân dã, trong đó có món cá rìa nướng. 

Chị chủ quán Bếp Bình An tên là Tuyến, chọn những con cá rìa còn tươi cỡ to bằng bàn tay người lớn, rửa sạch, dùng dao nhỏ khía vài nhát ở phần thân cá, mục đích để cá chín đều. Mặt khác khi cá rìa chín, phần thịt nở ra, phần da cá thì co lại, nếu không khía phần da bị cong lên trông không đẹp mắt.

Mỗi lần nướng, chị Tuyến kẹp 2 con cá vào tấm kẹp nướng, rồi đưa lên bếp than hồng. Than nướng cá rìa phải là than củi, không được dùng than đá hoặc than tổ ong, vì khi cá bắt đầu chín, mỡ cá chảy xuống than xèo xèo khiến than bốc khói. Khói của than tổ ong hay than đá chứa nhiều độc tố, nên hầu như không có mấy ai dùng nướng đồ ăn.

Vợ chồng chị chủ quán Bếp Bình An đang nướng cá rìa và các món hải sản phục vụ thực khách.

Cá rìa nướng đã chín dậy mùi thơm lừng, chị chủ quán gắp cá rìa ra đĩa. Anh bạn tôi hướng dẫn tôi tách bỏ lớp da cá, sau đó tưới chút mắm nguyên chất vào chỗ thịt cá trắng thơm, đậm nhạt tùy khẩu vị từng người rồi vắt vào đó chút chanh. Thịt cá ngọt đậm đà, lại có vị chua chua của chanh, nếu uống cùng chút rượu hoặc bia thì càng tuyệt.

Thấy tôi khoái khẩu món cá rìa nướng, có lần anh bạn tôi đóng hộp xốp gửi cá vào đất liền cho tôi. Vợ tôi cũng chế biến y như vậy nhưng ăn kém ngon, do cá đã qua đóng đá. Vậy là mỗi lần đến Cô Tô, tôi đều tìm đến quán Bếp Bình An thưởng thức món cá rìa nướng, vì cá tươi nướng ăn ngon hơn nhiều. Mặt khác, cá rìa ở Cô Tô to hơn cá rìa được đánh bắt ở biển đất liền, nên thịt đậm khiến món nướng càng thêm đậm đà.

Công Thành