Cá suối Bình Liêu

Tới Bình Liêu dịp tháng giêng, tháng hai du xuân trảy hội, khám phá cảnh quan miền biên viễn, du khách sẽ được tham quan các ngọn thác, con suối đẹp trong lành. Không chỉ vậy, bạn còn có cơ hội thưởng thức cá suối - một trong các món ăn đặc trưng ở vùng cao này.

Cá suối chiên giòn ăn với lá lốt là hợp vị nhất.

Huyện Bình Liêu nổi tiếng bởi cảnh quan xinh đẹp, trong lành của núi rừng, của những con suối, con thác. Không những tạo cảnh quan lãng mạn, các con suối dài quanh co còn là môi trường sinh sống của nhiều loài cá tự nhiên, người dân Bình Liêu vẫn gọi chung một tên: Cá suối.

Theo người dân địa phương, sở dĩ cá suối là món ăn được thực khách đặc biệt ưa thích bởi chúng sống hoàn toàn tự nhiên ở các khe suối. Cá suối gồm cá chạch, nheo, cá trê, cá man, cá trắm suối... Thức ăn chủ yếu là rong rêu, cỏ và phù du, giáp xác nên cá suối chắc thịt, ngon, không tanh, ruột sạch.

Cá suối sống ở môi trường khe, suối nhiều thác ghềnh, nước chảy mạnh nên đa phần bơi rất khoẻ. Đánh bắt cá suối không đơn giản nhưng người dân địa phương có nhiều cách đánh bắt rất thú vị. Đến Bình Liêu, nếu may mắn bạn sẽ được người dân dẫn đi chơi suối, đánh bắt cá theo cách truyền thống. Thông thường người dân hay đánh bắt cá suối nhiều nhất vào mùa xuân và hè - thời điểm cá sinh sản nhiều. Trước cách phổ biến là đặt lưỡi câu mồi giun ở ven các ngách đá, bụi rêu ở các vùng nước có độ sâu khác nhau, đánh dấu rồi sáng sau đi tìm nhấc cần, thu cá dính câu. Ngoài ra, bà con các dân tộc còn có cách đánh cá suối rất độc đáo, đó là lựa những khúc suối cạn hoặc dễ đắp, be bờ rồi lấy những loại dễ cây rừng có vị cay như cây giềng, rừng giã nát rồi thả xuống nước. Nhựa cây tan vào nước làm cá suối bị say, bị cay mắt nên chúng sẽ nổi lên hoặc nhảy lên bờ, người đánh chỉ việc hớt về. Cách đánh này thu được nhiều cá tươi nhưng đòi hỏi người bắt cá phải thông thạo các loại cây rừng, biết chọn điểm be, đắp bờ. Ngày nay, cải tiến hơn, người dân dùng lồng đan bằng tre hoặc lưới để đánh bắt ở các khu vực thác, vùng nước chảy, bắt được nhiều cá hơn.

Cá suối bắt được mang về rửa, làm sạch ruột hoặc có thể cho vào chế biến ngay. Cá suối chế biến được nhiều món, ngon nhất là chiên giòn. Đặc biệt, khi chiên với dầu sở - một sản phẩm đặc trưng của Bình Liêu, cá sẽ ngậy, vàng ươm bắt mắt, dậy mùi thơm hơn. Cá suối chiên nóng cuộn với lá lốt chấm tương bần, mắm mặn, xì dầu tỏi ớt hoặc muối ớt tiêu trộn vỏ chanh đều ngon. Đặc biệt, du khách thưởng thức cá suối mà lại “đưa cay” với đôi ba chén rượu men lá Bình Liêu như rượu Cao Ba Lanh thì quả là tuyệt vời, khó quên.

Hà Phong