Chăm sóc phụ nữ 'ở cữ' trong ngày Tết nên lưu ý gì?

Nhiều phụ nữ "ở cữ" vào dịp nghỉ Tết. Chăm sóc sản phụ sau sinh thế nào cho hợp lý mà vẫn có thể ăn Tết vui vẻ và an toàn.

Giai đoạn sau sinh liên quan đến việc bạn trải qua nhiều thay đổi, cả về tình cảm và thể chất. Sản phụ sau sinh cũng đang học cách đối phó với tất cả những thay đổi cần thiết khi trở thành một người mẹ mới.

Giai đoạn sau sinh cũng liên quan đến việc sản phụ và người bạn đời học cách chăm sóc trẻ sơ sinh và học cách hoạt động như một đơn vị gia đình đã thay đổi.

Sản phụ sau sinh cần chăm sóc bản thân thật tốt để tạo dựng lại sức mạnh, cần nghỉ ngơi nhiều, đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ và trong vài tuần đầu tiên nhất là thời gian "ở cữ" đúng dịp nghỉ Tết. Trong vài tuần đầu tiên, sản phụ cần thêm người bên cạnh để hỗ việc chăm sóc em bé và chăm sóc bản thân.

1. Phòng tránh suy kiệt sức khỏe sản phụ sau sinh

Trong suốt quá trình mang thai và sinh nở, cơ thể mẹ là nguồn cung năng lượng và chất dinh dưỡng duy nhất cho bé phát triển. Chưa kể đến hiện tượng mất máu và đổ mồ hôi khi sinh con cũng khiến người mẹ gần như mất đi toàn bộ năng lượng.

Ngoài ra, sinh con xong cơ thể mẹ lại phải tích lũy nguồn dinh dưỡng để tạo sữa cho con bú. Các bậc cha mẹ mới cũng như có kinh nghiệm sớm nhận ra rằng trẻ sơ sinh cần rất nhiều việc để đáp ứng nhu cầu liên tục của trẻ sơ sinh.

Sản phụ có thể sẽ tự mình làm tốt, nhưng việc nhờ người khác giúp đỡ các công việc trong nhà thường giúp việc điều chỉnh để có em bé mới dễ dàng hơn. Bạn và đối tác của bạn có thể tập trung vào nhu cầu của bạn và nhu cầu của con bạn, thay vì làm việc nhà.

Giao tiếp rất quan trọng trong việc ngăn ngừa cảm giác bị tổn thương hoặc hiểu lầm khi tình cảm còn mong manh trong những tuần đầu tiên này. Nhờ người giúp đỡ đảm nhận các công việc nhà như nấu ăn, dọn dẹp, giặt giũ là và đi chợ. Điều này sẽ giúp bạn chăm sóc bản thân và không hạn chế thời gian ở bên con.

Ngoài ra, mẹ sẽ có thời gian ngủ, mẹ nên ngủ khi trẻ ngủ. Đây có thể chỉ là một vài phút nghỉ ngơi vài lần trong ngày, nhưng những phút này có thể cộng lại. Ra ngoài vài phút mỗi ngày, có thể bắt đầu đi bộ và thực hiện các bài tập sau khi sinh, theo lời khuyên của bác sĩ.

Khách khứa ra vào thăm hỏi liên tục làm giấc ngủ của mẹ và bé bị gián đoạn cộng với việc thức đêm chăm con khiến sức khỏe của mẹ suy yếu dẫn đến suy nhược cơ thể. Vì vậy càng hạn chế tiếp khách càng tốt, nhất là trong thời gian diễn ra dịch COVID-19 này.

2. Chế độ dinh dưỡng chăm sóc sản phụ sau sinh

Cơ thể mẹ đã trải qua nhiều thay đổi khi mang thai và sinh nở nên rất cần thời gian để hồi phục. Ngoài việc nghỉ ngơi, cần thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh.

Cân nặng tăng lên trong thai kỳ giúp xây dựng kho dự trữ để phục hồi và cho con bú. Sau khi sinh, mẹ cần ăn một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng để có thể năng động và chăm sóc cho trẻ.

Hầu hết các chuyên gia cho con bú đều khuyên mẹ nên ăn khi đói. Nhưng nhiều bà mẹ có thể quá mệt mỏi hoặc bận rộn nên thức ăn bị bỏ quên. Vì vậy, điều quan trọng là phải lên kế hoạch cho các bữa ăn đơn giản, lành mạnh. Thực phẩm những ngày Tết đa phần chứa nhiều nếp, mỡ, bánh kẹo, hành muối, dưa chua… không phù hợp với thực đơn dinh dưỡng cho mẹ đang ở cữ.

Vì vậy, bên cạnh các món ăn truyền thống ngày Tết cho cả gia đình cũng cần có chế độ ăn riêng cho mẹ mới sinh. Ăn đủ 5 loại nhóm thực phẩm:

- Các loại hạt: Thực phẩm được làm từ lúa mì, gạo, yến mạch, bột ngô, lúa mạch.

- Rau: Chọn nhiều loại rau, bao gồm các loại rau có màu xanh đậm, đỏ và cam, các loại đậu (đậu Hà Lan và đậu) và các loại rau giàu tinh bột.

- Trái cây và nước: Bất kỳ loại trái cây nào hoặc 100% nước trái cây đều được tính là một phần của nhóm trái cây như chuối, rau má, rong biển… Uống đủ nước hàng ngày (nên uống nước ấm) để đảm bảo chất lượng sữa cho bé bú.

- Sản phẩm bơ sữa: Là các sản phẩm có hàm lượng canxi cao, không có chất béo hoặc ít chất béo.

- Chất đạm: Hãy ăn nhiều protein như thịt gà có sẵn trong thực phẩm Tết mỗi gia đình nhưng nên bỏ da ăn nạc và tốt nhất là thịt lườn. Có thể ăn các đồ tanh chứ không nhất thiết phải kiêng chất tanh như nhiều người vẫn truyền miệng như cá, tôm… nhưng phải chọn đồ tươi và tránh những thực phẩm dễ gây dị ứng đồng thời tránh các gia vị quá cay, nóng, tránh chất cồn và các chất kích thích. Tăng cường các món ăn lợi sữa.

- Dầu không phải là một nhóm thực phẩm, nhưng một số loại dầu như dầu hạt có các chất dinh dưỡng quan trọng, các loại hạt thường có sẵn trong dịp Tết như hạt hướng dương, dẻ, điều. Tuy nhiên, không nên ăn qúa nhiều.

- Bữa ăn phải đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng và thay đổi thường xuyên để người mẹ có cảm giác ngon miệng và nên ăn nóng ngay sau khi nấu.

Hầu hết các bà mẹ đều muốn giảm cân ngay khi sinh con, nhưng ăn kiêng quá mức và giảm cân nhanh chóng có thể gây hại cho mẹ và con nếu bạn đang cho con bú. Bạn có thể mất vài tháng để giảm số cân đã tăng trong thời kỳ mang thai. Bạn có thể đạt được mục tiêu này bằng cách cắt bỏ những món ăn vặt nhiều chất béo. Tập trung vào chế độ ăn nhiều rau và trái cây tươi, cân bằng với protein và carbohydrate. Tập thể dục cũng giúp đốt cháy calo và làm săn chắc cơ bắp, tay chân.