Chuẩn bị sớm cho Lễ hội truyền thống Bạch Đằng

Sau thời gian ảnh hưởng của dịch Covid-19, những ngày đầu năm này, lượng du khách đổ về Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Bạch Đằng rất đông. Bởi vậy ngay từ thời điểm này, Ban Quản lý Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Bạch Đằng đã lên kế hoạch tổ chức lễ hội truyền thống xuân Quý Mão 2023 một cách tỉ mỉ và chu đáo.

Là một trong 3 lễ hội truyền thống lớn nhất của TX Quảng Yên, lễ hội Bạch Đằng được tổ chức vào ngày 8/3 âm lịch tại phường Yên Giang. Lễ hội được tổ chức hàng năm, kỷ niệm chiến thắng của quân dân Đại Việt thời Trần do Trần Hưng Đạo làm Tổng chỉ huy, đập tan giấc mộng xâm lược của kẻ thù phương Bắc năm 1288, ôn lại bài học của ông cha trong việc bảo vệ nền độc lập của Tổ quốc. 

Lễ hội nhằm khẳng định ý nghĩa và giá trị lịch sử vĩ đại của Chiến thắng Bạch Đằng trong sự nghiệp đấu tranh chống giặc ngoại xâm. Qua đó, khơi dậy niềm tự hào dân tộc, giáo dục truyền thống lịch sử của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Quảng Ninh nói chung, TX Quảng Yên nói riêng.

Lễ hội Bạch Đằng được chia làm 2 phần là phần lễ và phần hội. Phần lễ tổ chức đại trai đàn cầu siêu cho các vong linh quân dân nhà Trần và cầu quốc thái dân an, có lễ rước tượng Trần Hưng Đạo từ đền Trần Hưng Đạo về đình Yên Giang và ngược lại.

Cùng với đó là phần hội với các hoạt động cụ thể như: Triển lãm tranh, ảnh thời sự nghệ thuật, triển lãm hình ảnh Bảo vật quốc gia; triển lãm thư pháp, tổ chức các trò chơi dân gian, đua thuyền chải truyền thống trên Bến đò cổ gợi lại không khí sôi động mà oanh liệt, hào hùng của chiến thắng năm xưa, các chương trình nghệ thuật...

Đến với Quảng Yên vào đầu tháng 3, du khách không chỉ được đắm mình trong không khí của lễ hội truyền thống mà còn được tham quan quần thể di tích Bạch Đằng, bao gồm: Bãi cọc Bạch Đằng, cây lim Giếng Rừng, đền thờ Trần Hưng Đạo, miếu Vua Bà, đình Trung Bản, Bảo tàng Bạch Đằng… Lễ hội truyền thống Bạch Đằng đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Việt, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Tiền sử Đông Nam Á, trong lễ hội có tục lệ người dân địa phương lập ra những bàn thờ ở hai bên đường, bái vọng dọc theo đoàn lễ để cầu tài cầu lộc, để tri ân đức thánh Trần. Tuy nhiên, nó còn có ý nghĩa xa xưa hơn, nhân văn hơn, bởi vì đây vốn là bãi chiến trường có rất nhiều người tử trận. Và bàn thờ đó như thể cúng vong linh chung cho những người đã tử trận. 

Cũng theo Tiến sĩ Nguyễn Việt, với người dân của đất nước bị xâm lược thì trận Bạch Đằng luôn tạo ra một hào khí chiến đấu chống xâm lược, bảo vệ Tổ quốc. Tinh thần Bạch Đằng luôn thẳm sâu trong tâm thức và tình cảm của người Quảng Yên. Nhân sự kiện chính trị quân sự từng diễn ra ở địa phương, người Quảng Yên xưa đã duy trì lễ hội bằng một niềm vui, ngoài phần lễ còn có phần hội vui tươi...

Để phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể này, theo Tiến sĩ Nguyễn Việt, chính quyền và các nhà khoa học nên có những tác động một cách có tổ chức, có cơ sở khoa học cho lễ hội phát triển, tạo ra một lề lối văn hóa độc đáo. Trong xã hội hiện đại, hãy tổ chức sao cho du khách đến để tiếp nhận được một phần của lịch sử, của văn hóa. Và ngược lại, họ đến còn có những sự tiêu dùng, đóng góp để địa phương có thêm những nguồn lực tu bổ, phát huy giá trị di tích.

Ông Phạm Chiến Thắng, Trưởng Ban Quản lý Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Bạch Đằng, cho biết: Theo dự báo, lượng du khách đổ về di tích trong năm nay sẽ rất đông nên chúng tôi sẽ phải chuẩn bị những phương án đón tiếp rất tỉ mỉ và chu đáo. Năm nay, chúng tôi có nhiều thời gian để chuẩn bị hơn vì lịch nhuận 2 tháng hai. Chúng tôi cũng đã lên ý tưởng và tổ chức đưa một số hoạt động trải nghiệm mới cho du khách đến với di tích như: Không gian thư pháp, lều chõng sĩ tử đi thi, đạp xe quanh di tích, các điểm check-in chụp ảnh lưu niệm...

Trước đó, ngay từ Tết Nguyên đán Quý Mão, nhận thấy số lượng du khách đổ về gia tăng, Ban Quản lý di tích đã nỗ lực làm tốt công tác an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, tăng cường công tác phòng chống dịch Covid-19 vì một di tích văn minh và thân thiện.