Chuyện "sân khấu tiền tỷ" trong các chương trình ca nhạc

Sử dụng công nghệ hiện đại, đầu tư tiền tỷ cho sân khấu... là một xu hướng phổ biến trên các sân khấu ca nhạc hiện nay để tạo hiệu ứng phần nhìn thu hút khán giả cũng như giúp nghệ sĩ thăng hoa trên sân khấu.

Không thể phủ nhận rằng mặt bằng chung của sân khấu ca nhạc thời gian gần đây đẹp hơn rất nhiều so với trước. Một số nhà tổ chức đã rất quan tâm tới sự đầu tư cho phần “nhìn” thay cho chỉ chú trọng phần “nghe” như trước đây.

Đạo diễn Vạn Nguyễn chỉ đạo sản xuất một chương trình ca nhạc.

Nắm bắt thị hiếu “xem ca nhạc” chứ không chỉ đơn thuần là đi “nghe ca nhạc”, nhiều đạo diễn cho rằng, ngoài nhu cầu thưởng thức giọng ca, bản phối hay với một chất lượng âm thanh tốt, sân khấu hiện nay đã chiếm một vị trí rất quan trọng trong thưởng thức nghệ thuật của khán giả. Tất nhiên không phải đơn vị nào cũng tập trung đầu tư cho sân khấu, điều này cũng là dễ hiểu vì một thực tế là đầu tư cho hạng mục này sẽ không có giới hạn, dao động từ một, hai trăm triệu cho đến vài tỷ tùy thuộc vào các thiết bị kỹ thuật, các bối cảnh dàn dựng và những vật liệu sử dụng.

Đạo diễn trẻ Vạn Nguyễn cho biết, có một yếu tố mà nhiều đạo diễn hoặc các nhà tổ chức hay ưu tiên sử dụng hiện nay trong dàn dựng sân khấu là màn hình điện tử led. Đây là một sản phẩm của khoa học kỹ thuật trong ứng dụng ở lĩnh vực nghệ thuật. Nó có một ưu thế đặc biệt là trình diễn được mọi khung hình - visual - theo ý đồ của người dàn dựng, từ ngọn núi, mặt biển, dòng sông cho đến tòa nhà chọc trời, những cơn giông tố hay cánh rừng cuối chiều, hoàng hôn lá vàng hay đêm mưa tuyết trắng... tất cả đều được thể hiện với độ nét ngày càng cao, tăng cấp theo số hiệu của các đời màn led.

Với sự thần kỳ về tính năng như vậy nên rất dễ hiểu vì sao màn led xuất hiện trong tuyệt đại đa số các show diễn ca nhạc ở các trung tâm lớn, việc sử dụng màn hình led đã thay thế cho rất nhiều những bối cảnh sân khấu trước đây.

Tuy nhiên, đạo diễn Vạn Nguyễn cho rằng, cũng vì sự hữu ích này mà có đôi khi bị lạm dụng. Dẫn tới, nhiều chương trình bây giờ hầu như không có một bố cục nào khác ngoài một màn hình led đặt chính giữa, và đến bài nào tả về khung cảnh nào ta lại bật hình ảnh đó mang tính trực quan minh họa tại chỗ (tựa tựa như coi tivi)... Vì vậy, vô hình chung những ý tưởng sáng tạo, những thiết kế mỹ thuật, những phong cách dàn dựng chỉ còn xoay gọn trong việc làm ra những visual thật đẹp và tất cả phần nhìn, những cảm quan thẩm mỹ chỉ còn tập trung cho một hoặc vài màn hình mầu mè trên sân khấu.

Là một đạo diễn rất có uy tín sau hàng chục show diễn thành công trong suốt thời gian qua như show diễn của nghệ sĩ Hoài Linh, danh ca Ý Lan, Giao Linh, Quang Lê, Bằng Kiều... Vạn Nguyễn bày tỏ, sự đầu tư cho sân khấu luôn đòi hỏi sự sáng tạo của đạo diễn.

Vừa qua, live concert “Trịnh ca - Lời huyền thoại” tại Cung Hữu nghị Hà Nội gây ấn tượng đặc biệt với khán giả về sự đầu tư sân khấu. Thay bằng việc đưa hình ảnh một cây huyền thoại xuất hiện trên màn hình điện tử, để đẩy tối đa tầm vóc của “Cây Huyền thoại” mang hình ảnh cố nhạc sĩ tài hoa Trịnh Công Sơn, Vạn Nguyễn đã làm việc với tổ họa sĩ thiết kế dựng hẳn một cây huyền thoại bằng chất liệu composite với chiều cao 8m và ngang 14m. Đây là một tác phẩm điêu khắc nghệ thuật hoàn toàn với kích thước khổng lồ và tốn phí gấp hàng trăm lần so với việc tạo visual hình ảnh cây cổ thụ trên màn hình led.

Thực tế, có nhiều chương trình ca nhạc được đầu tư công phu, nhưng lại gây sự rối mắt trên sân khấu khi tích hợp quá nhiều công nghệ để tạo hiệu ứng sân khấu. Xây dựng sân khấu như một tác phẩm nghệ thuật lớn nhưng mang tính thẩm mỹ đích thực, không phải đạo diễn nào cũng thành công.

Theo THIÊN LAM / NDĐT