Cú huých cho đầu tư công

Năm 2020, tổng kế hoạch vốn đầu tư công của tỉnh (đến ngày 28/8) là trên 16.300 tỷ đồng. Để thúc đẩy việc triển khai thực hiện đầu tư công, tỉnh đã chỉ đạo rất quyết liệt việc rà soát các công trình dự án để có sự điều chỉnh, phân bổ vốn hợp lý.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã thành lập 9 đoàn công tác kiểm tra, đôn đốc 13 địa phương về công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19; giải ngân vốn đầu tư công, điều hành thu, chi ngân sách; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế; công tác giải phóng mặt bằng một số công trình trọng điểm trên địa bàn...

Cùng với đó, tỉnh đã tập trung công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cả hệ thống chính trị trong giải phóng mặt bằng các dự án động lực. Nổi bật là hoàn thành Chiến dịch cao điểm “30 ngày đêm” vận động nhân dân đồng thuận, ủng hộ bàn giao mặt bằng sớm để triển khai tuyến đường cao tốc Vân Đồn - Móng Cái sau điều chỉnh với diện tích gần 187ha nhận được sự đồng tình, ủng hộ cao của hệ thống chính trị toàn tỉnh và nhất là của 1.168/1.168 hộ gia đình và các tổ chức chịu tác động, hoàn thành chỉ sau 15 ngày triển khai.

Mặc dù có sự chỉ đạo, lãnh đạo rất quyết liệt nhưng do nhiều nguyên nhân nên đến nay tỷ lệ giải ngân vốn toàn tỉnh đạt 51,6%. Nguyên nhân của tình trạng này đã được phân tích, làm rõ. Đó là, một số địa phương còn có tình trạng đầu tư dàn trải, manh mún, chất lượng phân bổ vốn, điều hòa vốn, hiệu quả đầu tư công, quản lý đầu tư công ở cấp huyện sau phân cấp đầu tư chưa đáp ứng yêu cầu. Vai trò của cấp ủy, HĐND một số địa phương chưa rõ nét; cấp ủy, chính quyền trực tiếp là người đứng đầu một số địa phương chưa thực sự quyết liệt và chủ động trong rà soát, điều hành thu chi ngân sách, chậm hoàn thiện các thủ tục khởi công mới; công tác chỉ đạo, đôn đốc tiến độ GPMB nhiều công trình, dự án chưa đạt tiến độ, hiệu quả thấp; việc giải ngân vốn đầu tư chưa tương xứng với nguồn thu; chưa quyết liệt trong đôn đốc thanh toán nghiệm thu công trình.

Chính vì vậy, tại Kỳ họp HĐND tỉnh ngày 8/9, các đại biểu đã tập trung thảo luận, quyết định việc: Điều chỉnh chủ trương đầu tư một số dự án trong kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách cấp tỉnh giai đoạn 2016-2020; Điều chỉnh, bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách cấp tỉnh giai đoạn 2016-2020 và điều chỉnh, bổ sung dự toán thu ngân sách nhà nước, cơ chế biện pháp điều hành ngân sách năm 2020; Bổ sung kế hoạch sử dụng đất kỳ cuối (2016-2020) và phân bổ chỉ tiêu sử dụng đất cấp huyện để thực hiện các dự án có tính động lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh theo chỉ tiêu được Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh cho tỉnh và một số nội dung quan trọng thuộc thẩm quyền HĐND tỉnh.

Khẩn cấp có các biện pháp điều hành đầu tư công phù hợp với tình hình mới, trong phát biểu bế mạc Kỳ họp, đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh đã nhấn mạnh yêu cầu, các ngành, địa phương ngay sau Kỳ họp phải tổ chức rà soát khoản chi đầu tư phát triển mà các huyện, thị xã, thành phố đã giao tăng so với tỉnh giao trong năm 2020 để điều chỉnh giảm kế hoạch vốn đầu tư giao tăng so với tỉnh giao năm 2020 ở một số nguồn thu tiền sử dụng đất, phí tham quan Vịnh Hạ Long, tham quan Yên Tử, phí hạ tầng cửa khẩu… nhưng không hoặc khó có khả năng tăng thu như dự kiến bảo đảm nguyên tắc "có thu mới có chi".

Xem xét dừng, hoãn, giãn tiến độ các dự án chưa giải ngân, chưa thật sự cần thiết để đảm bảo kế hoạch vốn sát với dự kiến nguồn thu. Đối với kế hoạch vốn năm 2019 kéo dài sang năm 2020 cấp huyện, điều chỉnh kế hoạch vốn của các dự án chậm tiến độ sang các dự án khác có tiến độ giải ngân tốt, có nhu cầu bổ sung vốn để đẩy nhanh tiến độ thực hiện, sớm hoàn thành đưa vào sử dụng.

Dừng triển khai thực hiện đối với các dự án giải ngân dưới 10% kế hoạch vốn, điều chỉnh giảm kế hoạch vốn các dự án không đảm bảo tiến độ giải ngân 100% vốn đến ngày 30/9/2020; giảm các nguồn vốn chưa phân khai… để thực hiện điều hòa vốn cho các công trình dự án khác có khả năng giải ngân trong năm.

Đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị đầu tư và giải phóng mặt bằng của các dự án khởi công mới và tiến độ triển khai thực hiện của các dự án chuyển tiếp được bổ sung vốn trung hạn cũng như kế hoạch vốn năm 2020, đảm bảo khả năng giải ngân theo đúng chỉ đạo của tỉnh.

Đầu tư công đang là vấn đề trọng tâm được Chính phủ quyết liệt chỉ đạo thực hiện. Bởi trên thực tế hiện nay đang xảy ra nghịch lý chung, đó là, trong khi khu vực kinh tế tư nhân luôn “khát” vốn đầu tư, nhiều doanh nghiệp chạy đôn chạy đáo tìm cách có được vốn (kể cả với lãi suất cao) để triển khai dự án đầu tư mới hoặc mở rộng, thì ở khu vực công, các dòng vốn ngân sách, thực chất cũng là dòng vốn quý giá xã hội, thì bị chậm tiến độ và được biện minh với nhiều lý do.

Đặc biệt năm 2020 được đánh giá là năm rất khó khăn đối với hoạt động của các doanh nghiệp, của các nền kinh tế do chịu ảnh hưởng, tác động của tình hình dịch bệnh toàn cầu Covid-19. Việc đẩy nhanh giải ngân đầu tư công những dự án đủ điều kiện và có chất lượng cao là trực tiếp góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, hỗ trợ triển khai hiệu quả điều hành thu - chi ngân sách, điều hành chi đầu tư công năm 2020 của cả giai đoạn trung hạn 2016-2020, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng.

Ngọc Lan