Đà phục hồi kinh tế giảm do tăng trưởng toàn cầu chậm

Tại họp báo ngày 27/9, ông Shantanu Chakraborty, Giám đốc quốc gia của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) tại Việt Nam cho biết: Môi trường bên ngoài yếu kém đã ảnh hưởng tiêu cực tới lĩnh vực sản xuất định hướng xuất khẩu của Việt Nam, làm thu hẹp sản xuất công nghiệp.

Tuy nhiên theo ông Shantanu Chakraborty, kinh tế Việt Nam vẫn vững vàng và dự kiến phục hồi nhanh trong tương lai gần, nhờ tiêu dùng trong nước mạnh mẽ, được hỗ trợ bởi lạm phát ở mức vừa phải; tăng tốc giải ngân vốn đầu tư công và cải thiện các hoạt động thương mại. Theo báo cáo của ADB, tăng trưởng kinh tế Việt Nam dự kiến chậm lại ở mức 5,8% năm nay và 6% trong năm 2024, so với dự báo vào tháng 4/2023 lần lượt là 6,5% và 6,8%, chủ yếu do nhu cầu bên ngoài suy yếu.

Báo cáo Triển vọng Phát triển Châu Á (ADO) tháng 9/2023 lưu ý, những yếu tố chính tác động tới kinh tế bao gồm tình trạng suy thoái kinh tế toàn cầu, việc thắt chặt tiền tệ ở một số quốc gia phát triển và sự gián đoạn do căng thẳng địa chính trị toàn cầu gia tăng. Các dự báo về lạm phát được điều chỉnh giảm từ 4,5% xuống còn 3,8% năm 2023 và từ 4,2% xuống còn 4,0% cho năm 2024.

Theo ADB, trong khi sản xuất công nghiệp của Việt Nam bị thu hẹp do nhu cầu toàn cầu sụt giảm, các lĩnh vực khác được dự báo tăng trưởng lành mạnh. Lĩnh vực dịch vụ được kỳ vọng tiếp tục mở rộng nhờ sự hồi sinh của ngành du lịch và sự phục hồi của các dịch vụ liên quan. Nông nghiệp sẽ được hưởng lợi từ giá lương thực tăng, dự kiến tăng trưởng 3,2% năm 2023 và năm tiếp theo. Báo cáo cũng nhấn mạnh những rủi ro đáng kể đối với triển vọng này. Ở Việt Nam, việc chậm giải ngân vốn đầu tư công và những yếu kém về cấu trúc trong nội tại nền kinh tế là những nguy cơ chính dẫn tới giảm tốc tăng trưởng.

“Ở bên ngoài, tăng trưởng toàn cầu chậm lại đáng kể và sự phục hồi yếu ở Trung Quốc vẫn là nguy cơ đối với triển vọng kinh tế. Lãi suất duy trì ở mức cao tại Mỹ và châu Âu cùng với đồng USD mạnh hơn có thể gây thêm khó khăn cho việc phục hồi nhu cầu bên ngoài và dẫn đến giảm tỷ giá tiền đồng”, ông Shantanu Chakraborty cho biết.

Trước thời điểm Tổng cục Thống kê (TCTK) công bố Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội tháng 9 và 9 tháng năm nay (ngày 29/9), Ngân hàng UOB của Singapore đã công bố Báo cáo Triển vọng kinh tế quý 4/2023. Theo đó, UOB đã đưa ra mức dự báo tăng trưởng GDP quý 3/2023 là 5,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Dù con số này cao hơn đáng kể so với hai quý đầu năm nay song theo UOB, động lực tăng trưởng của nền kinh tế quý 3/2023 vẫn chậm.

Theo UOB, sau khi bắt đầu năm 2023 với tốc độ khá chậm, tốc độ tăng trưởng GDP quý 1/2023 giảm xuống 3,28% so với cùng kỳ năm ngoái, từ mức 5,92% trong quý 4/2022. Đà tăng trưởng của Việt Nam vẫn chưa phục hồi mạnh, phần lớn do nhu cầu bên ngoài suy yếu cùng với lĩnh vực sản xuất chưa thực sự khởi sắc.

Do đó, tăng trưởng kinh tế quý 2/2023 chỉ tăng 4,14% so với cùng kỳ, đạt tốc độ tăng trưởng lũy kế là 3,72% so với cùng kỳ trong nửa đầu năm 2023, thấp hơn nhiều so với mức 6,46% trong nửa đầu năm 2022 cũng như mục tiêu tăng trưởng chính thức là 6,5% trong năm nay.

“UOB duy trì dự báo tăng trưởng năm 2023 của Việt Nam là 5,2% và 6,0% cho năm 2024. Trong đó, dự kiến tăng trưởng GDP quý 3/2023 đạt 5,6% so với cùng kỳ và 7,6% trong quý 4/2023. Điều này hàm ý mức tăng trưởng khoảng 6,6% trong nửa cuối năm 2023. Để đáp ứng dự báo chính thức là 6,5% năm 2023 và với mức tăng trưởng trong nửa đầu năm 2023 chỉ là 3,72%, tốc độ tăng trưởng trong nửa cuối năm sẽ phải đạt trung bình hơn 9,2% so với cùng kỳ, đây là một thách thức rất lớn trong hoàn cảnh hiện tại”, báo cáo UOB nhận định.

Theo một số chuyên gia kinh tế nước ngoài, Việt Nam cần phải theo dõi sát sao các yếu tố như: Xung đột Nga - Ukraine và tác động đối với giá năng lượng, lương thực và hàng hóa; sự thay đổi và gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu và tốc độ phục hồi kinh tế của Trung Quốc.

Về mặt lạm phát, cả chỉ số giá tiêu dùng (CPI) toàn phần và cơ bản của Việt Nam đều có xu hướng thấp hơn mục tiêu chính thức là 4,5%. Tuy nhiên, sự phục hồi trong 2 tháng của chỉ số CPI toàn phần sau xu hướng giảm kéo dài 6 tháng (tháng 8/2023 tăng 2,96% so với cùng kỳ) cho thấy áp lực tăng giá vẫn là mối lo ngại, đặc biệt với những đợt tăng giá dầu thô gần đây.