"Người nghèo được đảm bảo quyền lợi, cơ chế hỗ trợ khi thực hiện các giải pháp, hướng tiếp cận đa chiều"

Thực hiện Quyết định số 59/2015/QĐ-TTg, toàn tỉnh đã tổng điều tra, rà soát hộ nghèo, cận nghèo theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2016-2020. Vấn đề này thời gian qua đã nhận được sự quan tâm của đông đảo người dân trên địa bàn tỉnh. Để làm rõ hơn, phóng viên Báo Quảng Ninh đã có cuộc trao đổi với đồng chí Nguyễn Hoài Sơn, Giám đốc Sở LĐ-TB&XH tỉnh (ảnh).

- Thưa đồng chí, rất nhiều hộ nghèo trên địa bàn tỉnh đang quan tâm đến chương trình giảm nghèo theo hình thức đa chiều của tỉnh. Vậy cụ thể là như thế nào? 

+ Tỉnh Quảng Ninh xác định mục tiêu đến năm 2020 là một trong những địa phương đi đầu trong công tác giảm nghèo bền vững, với các chỉ tiêu cụ thể, như: Thực hiện nâng chuẩn nghèo của tỉnh cao hơn chuẩn nghèo của Trung ương quy định 30%; tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh bình quân mỗi năm giảm 0,7%; thu nhập bình quân của hộ nghèo tăng trên 4 lần so với năm 2010; đến hết năm 2020, đưa 22 xã và 11 thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn, hoàn thành mục tiêu Chương trình 135…

Để thực hiện hiệu quả mục tiêu này, trong giai đoạn 2016-2020, chương trình giảm nghèo của tỉnh được triển khai theo hình thức đa chiều. Đây là cơ hội để nhiều người dân tiếp cận các dịch vụ an sinh xã hội cơ bản. Thực hiện theo hình thức này, cách thức hỗ trợ, giải pháp giảm nghèo được xây dựng theo hướng tạo điều kiện cho những hộ này tiếp cận tốt nhất với các dịch vụ an sinh xã hội cơ bản, như đầu tư trường, trạm, xây dựng các công trình nước sạch, nhà văn hóa... Qua đó sẽ giúp cho người dân thực sự nhận được thứ mà họ cần, chứ không chỉ là thứ mà chính sách có.

Cụ thể, thời gian qua Quảng Ninh đã triển khai đồng bộ các giải pháp để giảm nghèo theo hướng tiếp cận đa chiều, như: Hỗ trợ về y tế, chăm sóc sức khỏe; hỗ trợ 100% mức đóng BHYT cho người thuộc hộ nghèo, cận nghèo và 80% mức đóng BHYT cho người thuộc hộ làm nông, lâm, ngư nghiệp có hộ khẩu thường trú trên địa bàn tỉnh; hỗ trợ về giáo dục, dạy nghề; hỗ trợ phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế và nhân rộng mô hình giảm nghèo; hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo… Với các giải pháp này, theo kết quả rà soát sơ bộ mới nhất gần đây, toàn tỉnh còn 9.500 hộ nghèo, bằng 2,69%, đạt mục tiêu kế hoạch đề ra (năm 2016 toàn tỉnh còn trên 11.500 hộ nghèo, bằng 3,39%).

- Như vậy so với các giảm nghèo trước đây, hướng tiếp cận để xác định hộ nghèo là đa chiều?

+ Hiện nay, việc rà soát hộ nghèo được thực hiện theo Quyết định số 59/2015/QĐ-TTg về việc ban hành chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2016-2020. Theo đó, thay vì việc xác định hộ nghèo theo cách đo lường đơn chiều thông qua việc xác định, tính toán mức thu nhập bình quân đầu người/tháng của các hộ gia đình như trước kia, thì các hộ trong diện nghèo được rà soát sẽ được đánh giá về thu nhập được ước lượng thông qua đặc điểm tài sản hộ gia đình đồng thời tính đến việc tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản, như: Y tế, giáo dục, nhà ở, thông tin, nước sinh hoạt và vệ sinh. Phương pháp đo lường nghèo theo cách tiếp cận đa chiều tạo điều kiện để nhận dạng đối tượng nghèo chính xác, cụ thể hơn, tăng cường tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản của người dân để có giải pháp hỗ trợ phù hợp hơn với nhu cầu và đặc tính của hộ nghèo, hộ cận nghèo, từ đó tạo cơ hội để các địa phương trong cả nước thực hiện bền vững hơn các chính sách giảm nghèo.

Trên cơ sở hướng dẫn của Trung ương, việc rà soát hộ nghèo hằng năm tại các địa phương trong toàn tỉnh đã được cấp ủy, chính quyến địa phương quan tâm chỉ đạo bám sát các chỉ đạo của tỉnh, huy động được vai trò của MTTQ, các đoàn thể và nhân dân. Qua đó, kết quả rà soát đảm bảo chính xác, phản ánh thực tế tại mỗi địa phương. Tuy nhiên cá biệt ở một số địa phương, việc rà soát hộ nghèo còn chưa tốt, vẫn còn việc có đơn thư đề nghị xem xét việc đánh giá hộ nghèo hằng năm.

Cán bộ xã Đồn Đạc (huyện Ba Chẽ) khảo sát số hộ nghèo tại thôn Pắc Cáy. Ảnh: Dương Hà

- Vậy quyền lợi của hộ nghèo được đảm bảo như thế nào, nhất là trong điều tra rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2017, thưa đồng chí?

+ Triển khai công tác rà soát hộ nghèo năm 2017, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 26/KH-UBND ngày 22/8/2017 về "Rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo cuối năm 2017 theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2016-2020". Sở LĐ-TB&XH đã phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố thực hiện nghiêm túc kế hoạch này.

Trên cơ sở đó, việc rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo phải được thực hiện trực tiếp với từng hộ, người dân theo đúng phương pháp, quy trình, công cụ đo lường nghèo đa chiều; bảo đảm công khai, dân chủ, có sự tham gia của người dân và dưới sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, giám sát của MTTQ và sự tham gia của chính quyền, người dân; phản ánh đúng thực trạng đời sống của nhân dân địa phương. Đối tượng rà soát là các hộ nghèo, hộ cận nghèo thụ hưởng chính sách trong năm 2017 và các gia đình có khả năng là hộ nghèo, hộ cận nghèo trên phạm vi toàn tỉnh. Thời gian tổ chức rà soát được thực hiện từ ngày 1/9 đến hết 31/12/2017. Qua báo cáo của các địa phương, đến nay các huyện, thị xã, thành phố đã cơ bản hoàn thành xây dựng kế hoạch, tập huấn nghiệp vụ điều tra cho ban chỉ đạo điều tra hộ nghèo, cận nghèo cơ sở, phân công địa bàn cụ thể cho các điều tra viên. Tỉnh chỉ đạo các địa phương thu thập thông tin một cách chính xác, khách quan, phản ánh đúng tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo ở địa phương.

Kết thúc cuộc rà soát, UBND cấp xã và UBND cấp huyện phải xác định được chính xác danh sách: Hộ nghèo, cận nghèo; hộ tái nghèo, tái cận nghèo; hộ thoát nghèo, thoát cận nghèo; hộ nghèo, cận nghèo phát sinh; hộ nghèo thuộc chính sách bảo trợ xã hội; hộ nghèo thuộc chính sách ưu đãi người có công; hộ nghèo thuộc dân tộc thiểu số; phân tích hộ nghèo theo tiêu chí thu nhập, hộ nghèo đa chiều thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản; phân tích nguyên nhân nghèo và các chiều thiếu hụt từng hộ. Xác định chính xác tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo của từng thôn, bản, khối phố; của xã theo chuẩn nghèo giai đoạn 2016-2020.

- Trân trọng cảm ơn đồng chí!

Nguyễn Thanh (Thực hiện)

[links()]