Để có những em bé khỏe mạnh

Sàng lọc trước sinh và sơ sinh được coi là “chìa khóa vàng” trong việc giảm tỷ lệ dị tật bẩm sinh ở trẻ. Đây cũng là bước đi lâu dài của ngành Dân số tỉnh vì mục tiêu cải thiện, nâng cao chất lượng giống nòi.

Trung bình mỗi năm tại Việt Nam có khoảng 1,4 triệu em bé ra đời, trong đó có khoảng 1,5-2% số trẻ mắc phải các dị tật bẩm sinh. Các dị tật hay gặp nhất đối với trẻ là bệnh Down, Edwards, Thalassemia và các dị tật ống thần kinh, biểu hiện như: Thai không có sọ, não úng thủy, teo van tim, sứt môi, hở hàm ếch, hai trẻ dính nhau... Khi bị mắc các dị tật này, trẻ có thể chết khi đang trong bụng mẹ hoặc chết ngay sau sinh, hoặc sau này phải trải qua những cuộc phẫu thuật hết sức phức tạp.

Sàng lọc trước sinh là việc sử dụng các biện pháp thăm dò đặc hiệu trong thời gian mang thai để chẩn đoán xác định các trường hợp bệnh do rối loạn di truyền nhiễm sắc thể ở thai nhi, như: Hội chứng Down, hội chứng Edwards, dị tật ống thần kinh… Theo các bác sĩ chuyên khoa, sàng lọc sơ sinh là một biện pháp dự phòng hiện đại, dùng kỹ thuật y khoa nhằm tìm kiếm để phát hiện các bệnh liên quan đến nội tiết, rối loạn di truyền ngay khi đứa trẻ còn trong bụng mẹ hoặc vừa ra đời, cho phép phát hiện một số bệnh lý và tật, bệnh bẩm sinh.

Nhận thức được tầm quan trọng của việc sàng lọc trước sinh và sơ sinh, ngay từ ngày đầu thành lập, Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh đã sớm thành lập Đơn nguyên chẩn đoán trước sinh và sơ sinh thuộc Khoa Phụ. Thời gian qua, được sự quan tâm của các cấp, ngành, địa phương, Bệnh viện thường xuyên cử luân phiên các y, bác sĩ trực tiếp khám sàng lọc trước sinh và sơ sinh tham gia nhiều lớp tập huấn để nâng cao kỹ năng chuyên môn về phương pháp này. Đồng thời tổ chức các buổi hội thảo chuyên môn nhằm trao đổi, học hỏi những kinh nghiệm về sàng lọc trước sinh và sơ sinh.

Bệnh viện đã đầu tư nhiều trang thiết bị hiện đại, giúp phát hiện kịp thời các dị tật ở thai nhi: Máy siêu âm 4D; hệ thống máy chụp mạch xóa nền 2 bình diện (DSA); hệ thống sàng lọc trước sinh, sơ sinh; hệ thống xét nghiệm di truyền, y học phân tử... Qua đó, nhiều kỹ thuật sàng lọc trước sinh và sơ sinh đã mang lại hiệu quả, giúp cho việc chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ mang thai và nhiều trẻ em được ra đời khỏe mạnh, như: Xét nghiệm Double test và Triple test; chọc ối; sàng lọc trước sinh không xâm lấn NIPT; xét nghiệm phát hiện gen bệnh Alpha - Betha Thalasemia bằng kỹ thuật PCR-RFLP...

Từ tháng 7/2018, Bệnh viện đã triển khai Đơn nguyên Tim mạch nhi, để kịp thời phát hiện các dị tật tim thai nhi, hội chẩn, giúp tìm ra các giải pháp can thiệp sau sinh và thực hiện sàng lọc tim sơ sinh tại bệnh viện.

Ngành Dân số tỉnh đã triển khai hoạt động sàng lọc trước sinh và sơ sinh ở 177/177 xã, phường, thị trấn. Để duy trì hoạt động truyền thông về sàng lọc trước sinh và sơ sinh, tại các buổi tiêm chủng mở rộng, tiêm phòng cho bà mẹ mang thai tại các trạm y tế, cán bộ dân số ở các xã, phường, thị trấn trực tiếp tuyên truyền, tư vấn lợi ích của sàng lọc trước sinh và sơ sinh.

Qua đó, nâng cao nhận thức của người dân; góp phần giảm tối đa những dị tật bẩm sinh của trẻ… 6 tháng đầu năm nay, Chi cục DS-KHHGĐ (Sở Y tế) đã tích cực phối hợp với các địa phương tổ chức 1.003 buổi tư vấn lồng ghép tại các trạm y tế nhân ngày tiêm chủng mở rộng cho 18.508 lượt bà mẹ mang thai; sàng lọc trước sinh cho 8.647 bà mẹ mang thai, đạt 93,18%; sàng lọc sơ sinh cho 3.583 trẻ, đạt 51,08%.

Sinh ra những đứa con khỏe mạnh là mong muốn của tất cả các bậc làm cha mẹ. Vì thế, sàng lọc trước sinh và sơ sinh là giải pháp hiệu quả trong việc phát hiện, chẩn đoán và điều trị sớm những bất thường của trẻ; mang lại hạnh phúc cho nhiều gia đình, góp phần nâng cao chất lượng dân số.